🏛 تاریخ درترازو 🏛 Date in the balance

‍ ‍ #جنبش_خزینه!

"خزینه" حوضچه ای در حمام بود که مردم خودشان را در آن می شستند و آب می کشیدند و غسل می کردند..
البته آب خزینه ها معمولا کثیف بود و به راحتی می توان تصور کرد چنین حوضچه ای منبع پخش انواع و اقسام میکرب ها و شیوع بیماری ها به همه شهر بود.

بخصوص انواع بیماری های پوستی مانند #تراخم و #کچلی و بیماری های قارچی و آبله که در شهر ها بیداد می کرد.
معمولا حمامی ها بین دو نوبت مردانه و زنانه هم  چوب درخت #زالزالک را در خزینه می گرداندند و مو و چرک و کف صابون را جمع می کردند و مقداری آهک هم درون آن می ریختند بلکه از آلودگی آن کمی  کاسته شود.

از طرفی رضا شاه می دید نیروی کار در مملکت بعلت بیماری و مرگ ومیر عملا در حال کاسته شدن است.
پس از پیگیری متوجه شد که یکی از علل اصلی  مرگ و میر مردم استفاده از خزینه هاست. تا اینکه به فرمان رضا شاه رسما استفاده از خزینه در حمامها ممنوع اعلام شد.

اما داستان به اینجا پایان نیافت.
بعد از بسته شدن خزینه ها اعتراض برخی علما و روحانیون بخصوص روحانیت خراسان بلند شد.
آنها حزبی به نام  #حزب_خزینه تاسیس کردند و فریاد  وا اسلاما سر دادند و استفاده از دوش به جای خزینه را از مظاهر غربگرایی اعلام کردند.
این علمای معظم تنها آب خزینه را پاک و به اصطلاح #کر می دانستند و هر چه غیر از آنرا را ناپاک و نجس اعلام کردند.

آیات عظام فتوا دادند که منع خزینه #غیرشرعی است و با آبی که از شیر آب می ریزد نمی توان غسل کرد.

بنابراین موضوع خزینه تبدیل شد به یکی از کشمکش های تاریخی بین برخی روحانیون و رضاشاه و جنگی بر علیه "دوش حمام" آغاز شد.
جنبش خزینه و مخالفت هایی پیرامون آن شکل گرفت و برخی مومنین و متدینین هم تا سالها پنهانی از خزینه استفاده می کردند و نقشه می ریختند که چگونه نیمه شبها و به دور از چشم پاسبانها و با چرب کردن سبیل حمامی خود را به خزینه برسانند. تا کم کم به زور باطوم و دگنگ رضا شاه و به مرور زمان مردم به محاسن دوش پی بردند.

بعضی علما هم بالاخره فتوا دادند که دوش در حمام عيبی ندارد به شرط آنکه بعد از آن در خزینه غسل کنند!

بعدها فعالان جنبش خزینه فتوا دادند که می شود زیر دوش بجای غسل ارتماسی، #غسل_ترتیبی انجام داد و احکام و مسائل آن را مطرح نمودند.


t.center/tarikhdsrtarazoo 🏛

#جنبش_خزینه !!!
ماجرای ورود #دوش_حمام به ایران :

خزینه حوضچه‌ای در حمام بود که مردم خودشان را در آن می‌شستند و غسل می‌کردند. آب خزینه‌ها با توجه به شرایط فیزیکی‌شان به طبع کثیف بود و منبع پخش انواع میکرب و شیوع بیماری‌ها به‌شمار می‌آمد. به‌ویژه انواع بیماری‌های پوستی مانند تراخم، کچلی و بیماری‌های قارچی و آبله. معمولاً حمامی‌ها برای تمیز کردن خزینه فقط بین دو نوبت مردانه و زنانه، با گرداندن چوب درخت زالزالک در آب، مو و چرک و کف صابون را از خزینه جمع می‌کردند و مقداری آهک درون آن می‌ریختند.

در اوایل سلطنت پهلوی به فرمان رضا شاه استفاده از خزینه در حمام‌ها برای رعایت بهداشت به‌طور رسمی ممنوع اعلام شد. برخی ازروحانیون بخصوص روحانیت #خراسان به این حکم اعتراض کردند.

این روحانیون حزبی به نام #حزب_خزینه تأسیس کردند و استفاده از دوش به جای خزینه را از #مظاهر_غرب‌گرایی اعلام کردند. این علما تنها آب خزینه را پاک و به اصطلاح «کرّ» می‌دانستند و غیر از آن را ناپاک و نجس اعلام کردند. آن‌ها فتوا دادند که منع خزینه «غیرشرعی» است و با آبی که از شیر آب می‌ریزد نمی‌توان غسل کرد. بنا براین ممنوع کردن خزینه «عمل خلاف شرع رضا شاه» اعلام شد. آن‌ها آب «کُر» را آبی می‌دانستند که «در سه و نیم وجب در سه و نیم وجب در سه و نیم وجب باشد. در چنین آبی می‌توان وضو گرفت و غسل کرد ولو در آن حیوانی یا انسانی ادرار کرده باشد. به شرط آنکه عین نجاست در آن دیده نشود و پس از ادرار، آب از خزینه سر زیر شود.»
بنابراین موضوع خزینه تبدیل شد به یکی از کشاکش‌های بین برخی از آخوندهای سنتی و افرادی که میل به مدرن شدن جامعه داشتند و جنگی بر علیه «دوش حمام» آغاز شد. جنبش خزینه و مخالفت‌های پیرامون آن شکل گرفت و برخی مؤمنین و متدینین هم تا سال‌ها پنهانی از خزینه استفاده می‌کردند و نیمه شب‌ها به دور از چشم پاسبانها و بادادن رشوه به حمامی، از خزینه استفاده می‌کردند. کم‌کم به زور رضا شاه و به مرور زمان مردم محاسن دوش را پذیرفتند. بعضی علما هم بالاخره فتوا دادند که دوش در حمام عیبی ندارد به شرط آن‌که بعد از آن در خزینه غسل کنند. بعدها فعالان جنبش خزینه فتوا دادند که می‌شود زیر دوش بجای #غسل_ارتماسی، #غسل_ترتیبی انجام داد و احکام و مسائل آن را مطرح نمودند.

در مورد اولین دوش حمام در ایران نیز گفته می‌شود که سرداری از سپاه ناپلئون پس از سقوط وی به ایران می‌آید، و دیرزمانی از اقامت او در کشور می‌گذرد، و خدماتی به دولت ایران می‌کند، و بالاخره در این سرزمین چشم از جهان فرو می‌بندد. #ناصرالدین_شاه_قاجار به پاس خدمات او، فرزندش کلنل نیکلا سمینو را به ایران دعوت می‌نماید و اموری را بدو می‌سپرد. او به این کشور علاقه‌مند شده و همسری ایرانی اختیار می‌کند و در ایران ماندگار می‌شود. سمینو پسر در نیمه دوم پادشاهی ناصرالدین شاه در خیابان لختی (دروازه دولت = سعدی فعلی) حمامی بنا می‌کند، و برای نخستین بار در این حمام دوش کار می‌گذارد، و بدین ترتیب بنیان‌گذار این امر می‌شود. #حمام_سمینو تا دوران محمد رضا شاه فعال بود.


@tarikhdartarazoo 🏛

‍ #جنبش_خزینه ... 😳

#خزینه حوضچه‌ای در حمام بود که مردم خودشان را در آن می‌شستند و غسل می‌کردند. آب خزینه‌ها با توجه به شرایط فیزیکی‌شان به طبع کثیف بود و منبع پخش انواع میکرب و شیوع بیماری‌ها به‌شمار می‌آمد. به‌ویژه انواع بیماری‌های پوستی مانند تراخم، کچلی و بیماری‌های قارچی و آبله. معمولاً حمامی‌ها برای تمیز کردن خزینه فقط بین دو نوبت مردانه و زنانه، با گرداندن چوب درخت زالزالک در آب، مو و چرک و کف صابون را از خزینه جمع می‌کردند و مقداری آهک درون آن می‌ریختند.

در اوایل سلطنت پهلوی به فرمان #رضا_شاه استفاده از خزینه در حمام‌ها برای رعایت بهداشت به‌طور رسمی ممنوع اعلام شد. برخی از علما و روحانیون بخصوص #روحانیت_خراسان به این حکم اعتراض کردند.

این روحانیون حزبی به نام #حزب_خزینه تأسیس کردند و استفاده از دوش به جای خزینه را از مظاهر غرب‌گرایی اعلام کردند. این علما تنها آب خزینه را پاک و به اصطلاح «کرّ» می‌دانستند و غیر از آن را را ناپاک و نجس اعلام کردند. آن‌ها فتوا دادند که منع خزینه «غیرشرعی» است و با آبی که از شیر آب می‌ریزد نمی‌توان غسل کرد. بنا براین ممنوع کردن خزینه «عمل خلاف شرع رضا شاه» اعلام شد. آن‌ها آب «کرّ» را آبی می‌دانستند که «در سه و نیم وجب در سه و نیم وجب در سه و نیم وجب باشد. در چنین آبی می‌توان وضو گرفت و غسل کرد ولو در آن حیوانی یا انسانی ادرار کرده باشد. به شرط آنکه عین نجاست در آن دیده نشود و پس از ادرار، آب از خزینه سر زیر شود.

بنابراین موضوع خزینه تبدیل شد به یکی از کشاکش‌های بین برخی روحانیون و افرادی که میل به مدرن شدن جامعه داشتند و جنگی بر علیه «دوش حمام» آغاز شد. جنبش خزینه و مخالفت‌های پیرامون آن شکل گرفت و برخی مؤمنین و متدینین هم تا سال‌ها پنهانی از خزینه استفاده می‌کردند و نیمه شب‌ها به دور از چشم پاسبانها و با رشوه به حمامی، از خزینه استفاده می‌کردند.

t.center/tarikhdartarazoo 🏛

‍ #جنبش_خزینه درایران:

خزینه ها حوضچه‌هایی در حمام بودند که مردم خودشان را در آن می‌شستند و غسل می‌کردند. آب خزینه‌ها با توجه به شرایط فیزیکی‌شان به طبع کثیف بود و منبع پخش انواع میکرب و شیوع بیماری‌ها به‌شمار می‌آمد. به‌ویژه انواع بیماری‌های پوستی مانند تراخم، کچلی و بیماری‌های قارچی و آبله. معمولاً حمامی‌ها برای تمیز کردن خزینه فقط بین دو نوبت مردانه و زنانه، با گرداندن چوب درخت زالزالک در آب، مو و چرک و کف صابون را از خزینه جمع می‌کردند و مقداری آهک درون آن می‌ریختند.

در اوایل سلطنت پهلوی به فرمان #رضا_شاه استفاده از خزینه در حمام‌ها برای رعایت بهداشت به‌طور رسمی ممنوع اعلام شد. برخی از علما و روحانیون بخصوص روحانیت خراسان به این حکم اعتراض کردند.

این روحانیون حزبی به نام #حزب_خزینه تأسیس کردند و استفاده از دوش به جای خزینه را از مظاهر #غرب‌گرایی اعلام کردند. این علما فقط آب خزینه را پاک و به اصطلاح «کرّ» می‌دانستند و غیر از آن را را ناپاک و نجس اعلام کردند. آن‌ها فتوا دادند که منع خزینه #غیر_شرعی است و با آبی که از شیر آب می‌ریزد نمی‌توان غسل کرد. بنا براین ممنوع کردن خزینه «عمل خلاف شرع رضا شاه» اعلام شد.

بنابراین موضوع خزینه تبدیل شد به یکی از کشاکش‌های بین برخی روحانیون و افرادی که میل به مدرن شدن جامعه داشتند و جنگی بر علیه «دوش حمام» آغاز شد. جنبش خزینه و مخالفت‌های پیرامون آن شکل گرفت و برخی مؤمنین و متدینین هم تا سال‌ها پنهانی از خزینه استفاده می‌کردند و نیمه شب‌ها به دور از چشم پاسبانها و با رشوه به حمامی، از خزینه استفاده می‌کردند. کم‌کم به زور رضا شاه و به مرور زمان مردم محاسن دوش را پذیرفتند.

t.center/tarikhdartarazoo 🏛