📚 سخن پروران🖋

قاصدک هان چه خبرآوردی
از کجا وز که خبر آوردی ؟

🎤 #مهدی_اخوان_ثالث

۱ دقیقه

t.center/sokhansarayann 🎻

تصنیف #قاصدک
ساخته‌ی استاد پرویز #مشکاتیان
شاعر: #مهدی_اخوان_ثالث
باصدای : #استادشجریان

⏰۴۰ثانیه

t.center/sokhansarayann 🎻

با دمِ نمناکِ سردت،
ای نسیم صبح بیداری!
چشمِ مستانِ مرا
بیدار کن،

رفتند هشیاران

#مهدی_اخوان_ثالث

t.center/sokhansarayann 🏛

ای درختانِ عقیمِ ریشه‌تان در خاک‌های هرزگی مستور،
یک جوانه‌یْ ارجمند از هیچ جاتان رُست، نتْواند.
ای گروهی برگِ چرکین‌‌تارِ چرکین‌پود،
یادگارِ خشکسالی‌های گَردآلود،
هیچ بارانی شما را شُست، نتْواند.

#مهدی_اخوان_ثالث

t.center/sokhansarayann 🎻

...از تُهی سرشار،
جویبار لحظه ها جاری ست.

چون سبویِ تشنه کاندر خواب بیند آب،
واندر آب بیند سنگ،
دوستان و دشمنان را می شناسم من.
زندگی را دوست می دارم؛
مرگ را دشمن.

وای،امابا که باید گفت این؟
من دوستی دارم
که به دشمن خواهم از او التجا بردن!!!

#مهدی_اخوان_ثالث

t.center/sokhansarayann 🎻

هرگز طمع مدار ازین فرقه روحِ روز
اینان همان تجسُّم تاریکی و شبند

اما کنون سوارِ مرادند و کامیاب
وز کبر و کین و جهل و تعصّب لبالبند

با این وجود قومِ تو هستند و همزبان
دردفعِ غیر همچو تو بیتاب و در تبند

در نفیِ غرب و شرق ترا همدلند جزم
تک توک نیز عارف و اشراق مشربند

با گندمینه رنگ نو اللّٰهیان بجوش
اغلب اگر چه پارسیانِ معرّبند...


#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

...از تُهی سرشار،
جویبار لحظه ها جاری ست.

چون سبویِ تشنه کاندر خواب بیند آب،
واندر آب بیند سنگ،
دوستان و دشمنان را می شناسم من.
زندگی را دوست می دارم؛
مرگ را دشمن.

وای،امابا که باید گفت این؟
من دوستی دارم
که به دشمن خواهم از او التجا بردن!!!


#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

اخوان مشکل شعر حافظ را
برای من حل کرد.
[یادی از شاعر فقید #مهدی_اخوان_ثالث
در زادروز ایشان]



▪️من اگر متجاوز از یک رُبع‌قرن، زندگی او را از نزدیک ندیده بودم و در احوالات مختلف با او نزیسته بودم، امروز فهم درستی از شعر حافظ نمی‌توانستم داشته باشم. اخوان مشکلِ شعرِ حافظ را برای من حل کرد، بی‌آنکه سخنی در باب حافظ یا توضیح شعرهای او گفته باشد. من از مشاهدهٔ احوال و زندگی اخوان، متوجهٔ این نکته شدم که چرا حافظ «خرقهٔ زهد» و «جامِ می» را از جهت رضای او با هم می‌داشته است.

دریغا که به دلایلی، اکنون مجال آن نیست تا لحظه‌هایی از تجسّم این تناقض‌ها را در گفتار و رفتار او نقل کنم. زیباترین سخنان و طنز‌آمیز‌ترین لحظه‌هایی که در عمرِ خویش شنیدم و دیدم، همین گفته‌ها و لحظه‌ها بود «شب قدری نصیبم شد، ولی قدرش ندانستم.»

اکنون می‌فهمم که چرا در دوره سلطهٔ ژدانف، ادبیات و فرهنگ شوروی به انحطاط گرایید؛ زیرا در آن ایّام، به این تناقض که محور هنرهاست، نمی‌خواستند میدان بدهند و می‌گفتند:
باید یکی از دو سوی این تناقض به نفع ایدئولوژی حزب مرتفع شود و نمی‌دانستند که ارتفاع یکی از دو سوی این تناقض به معنی پایان یافتن خلاقیّت هنری است.

👈به زبان ساده، می‌توانم بگویم که هیچ شعر حزبی یا مذهبی خالص تاکنون ندیده‌ام که ارزش هنری هم داشته باشد. بی‌گمان اگر شعر مذهبی‌ای، که ارزش هنری داشته باشد، یافت شود، به ناگزیر صبغه‌ای از عرفان و گاه زندقه در آن وجود دارد و این لازمهٔ خلاقیّت هنری است. من این نکته را از زندگی با اخوان آموختم.

#محمدرضاشفیعی_کدکنی
حالات و مقامات م. امید(مهدی اخوان ثالث)،
صص ۲۱۷–۲۱۶



t.center/sokhansarayann 🎻

در مزار آباد شهر بی تپش
‏وایِ جغدی هم نمی آید به گوش

‏دردمندان بی خروش و بی فغان
‏خشمناکان بی فغان وبی خروش


#مهدی_اخوان_ثالث⁩


t.center/sokhansarayann 🎻

#زمستان
شاهکار #مهدی_اخوان_ثالث

بادکلمه آن زنده یاد.


t.center/sokhansarayann 🎻

بهار آمد ، پریشان باغِ من افسرده بود اما
به جو باز آمد آب رفته، ماهی مرده بود اما

زمستان رفت ، برفش آب شد ،خورشید بازآمد
كبوتر بچه ها را سوزِ سرما برده بود اما

بشوید خاك قاب پنجره ، باران پاییزی
به پشت شیشه در تنگی گُلم پ‍‍ژمرده بود اما

هزاران نوشدارو می رسید از بهر سهرابم
به سهرابم هزاران ضربِ چاقوخورده بود اما

خلاصه گشت ماه ومهر تا آن سال، آخر شد
بهار آمد دوباره ! باغِ من افسرده بود اما...


#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

هرگز طمع مدار ازین فرقه روحِ روز
اینان همان تجسُّم تاریکی و شبند

اما کنون سوارِ مرادند و کامیاب
وز کبر و کین و جهل و تعصّب لبالبند

با این وجود قومِ تو هستند و همزبان
دردفعِ غیر همچو تو بیتاب و در تبند

در نفیِ غرب و شرق ترا همدلند جزم
تک توک نیز عارف و اشراق مشربند

با گندمینه رنگ نو اللّٰهیان بجوش
اغلب اگر چه پارسیانِ معرّبند...

#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

ساقیا پُر کن به یاد چشم او جامی دگر
تا بسوی عالم مستی زنم ، گامی دگر

چشم مستت را بنازم ، تازه از راه آمدم
بعدازین جامی که دادی ، باز هم جامی دگر

تا مگر مستانه بر گیرم قلم ، وز راه دور
باز بفرستم بسوی دوست ، پیغامی دگر

رو که زین پس از کبوتر عاشقی آموختم
گر نشد بامِ تو ، جویم دانه از بامی دگر

ای #امید ازمستی و ازعشق برخوردارشو
خوشتر از ایام مستی نیست ، ایامی دگر

خنده خورشید را هر صبح دانی چیست رمز ؟
گوید از عمرت گذشت ای بی خبر،شامی دگر


#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

...از تُهی سرشار،
جویبار لحظه ها جاری ست.

چون سبویِ تشنه کاندر خواب بیند آب،
واندر آب بیند سنگ،
دوستان و دشمنان را می شناسم من.
زندگی را دوست می دارم؛
مرگ را دشمن.

وای،امابا که باید گفت این؟
من دوستی دارم
که به دشمن خواهم از او التجا بردن!!!


#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

‍ #مهدی_اخوان_ثالث، در زمان حیات
خود قطعه شعری را خطاب به رهبری
که در آن زمان #امام_جمعه_تهران بودند
نوشت و در آن از ایشان خواست که برای
اشتغال مرحوم #حسین_منزوی کاری را صورت بدهند .
اخوان : « پس از سقوط رژیم پهلوی بود که حسین منزوی غزلسرای معاصر از همسرش بخاطر بیکاری جدا شد و دخترش غزل را نیز بخاطر بیکاری به مادرش سپرد .
مدتی در زنجان و بعد در تهران به دنبال کارمی‌گشت و چون می‌دانست که من
با آقای سیدعلی خامنه ای
(هنوز ایشان رئیس جمهور نشده بودند)
آشنایی دارم به نزدم آمد تا توصیه‌ای
برای کار برایشان بنویسم تا مشکل
بیکاری‌اش حل شود. من قطعه ی زیر را
برای همشهری خود ، آقای خامنه‌ای
نوشتم و منزوی هم با خط زیبا آن را نوشت
و به خدمتشان برد:

امام جمعه‌ تهران،
خامنه ای عزیز

کسی که این ورق آرد حسین منزوی است
حسین منزوی از شاعران زنجانی‌ست
جوان و فاضل و صاحب قریحه‌ای قوی است.🔻

چکد ز لطف و تری آب از غزل‌هایش
به شورنیز گَهی چون جناب مولوی است

چوریش وپشم اگر گشته خط عارض او
خط کتابت او همچو نقش مانوی است

چو من ندارد اگر هیکلی و بالایی
چه غم! نه خوشگل صوری،که خوب معنوی است

سه چهار بیت از او موقع ورود امام
سروده گشته و طومار آن نه منطوی است

امام گشت چو بیمار ، او سرود دعا
که چاپ گشت و مجله‌ سروش محتوی است

کتاب حنجره‌ی زخمی تغزل او
هنوز رشک چه بسیار کهنه‌ای، نوی است

وی از نبایر شیخ شهید اشراق است
نه انگلیسی وروسی و نه فرنسوی است

به رادیو، به جراید، به جام جم، صدها
مقال داشته ، فارغ ز کل ماسوی است

(ببخش ماسوی ار گشت ماسوی به ممال
نه از خطای من آن، اقتضای این روی است)

نگویم اینکه بود مثل صاحب عباد
نگویم آنکه نویری‌ست، یا تهانوی است

سخنسرای و مقالت‌نویس و اهل قلم
یکی ز خمسویان وطن، نه نمسوی است

یکی مسلمان‌زاده است و اهل این کشور
نه اهل کیش یهود و بها، نه عیسوی است

جوان، سخنور پا در رهی است رو به کمال
نه صوفی است و نه مزدشتی و نه نقطوی است

به فارسی و به ترکی است ذولسانینی
که وزن و قافیه‌اش راست ، مثل مثنوی است

الا که لطف خود از این جوان دریغ مدار
ثواب اخروی اینجا، اگر نه دنیوی است

جوان شاعر صاحبدل وطنخواهی‌ست
نه تودگی و نه غربی، نه خویشِ پهلوی است

چنین شناخته بودم که فضل با اسلام
هماره نسبتشان مثل شکل و محتوی است

مگر میانه‌ی اسلام، با وطنخواهی
چنان چو فضل و ادب، اختلاف ماهوی است؟

چرا گرسنه بمانند اینچنین فضلا؟
چرا زمانه چنین بی‌درایت و غوی است؟

کنون که مسند قدرت تو راست دستش گیر
که دستگیر ضعیفان فضیلت قوی است

جناب حجة الاسلامِ دنیوی گفتار
بهوش باش، درین کار اجر اخروی است

مرا اگر چه ز سادات امید خیری نیست
ولیک خامنه‌ای باز غیر انجوی است

چنان نماند و چنین نیز هم نخواهد ماند
جز این هر آنکه بگوید، ضلال و کجروی است

من این مسود توسیم می برم به بیاض
که نام قطعه به دیوان حسین منزوی است.


t.center/sokhansarayann 🎻

گوش کن
این صدای دل یک بلبلِ مست
در تمنای گلی است
که به او می‌گوید
تا ابد
لحظه به لحظه دلِ من
با همه مستی و شیدایی و عشق،
همه تقدیم تو باد...


#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

من که مُردم، اگر شد، مرا پیش پای #فردوسی به خاک بسپارید، چه بهتر،
و اگر نشد، بیرون از هر بهشتی، در جائی دوردست که کسی جز خدا نشناسد تنها با عورت‌پوشی، در گودالی به طول قامتم،
پیش چشم پدرم خورشید، به مادرم زمین بسپارید.

اگر خورشید پشت ابرها باشد و ابرها ببارند، امری و مسئله‌ای نیست.
دو درخت از هر نوع که بخواهید، به فاصله دو متر بر سر گورم بکارید، تا از لاشه من تغذیه کنند، و بر آن درخت‌ها، تا مرغ شب گم‌کرده آشیانه‌ای بیاساید! و یا میوه‌ای داشته باشد و گرسنه‌ای را به راحت برساند. یا گلی و سایه‌ای بر رهگذر خسته‌ای هدیه کند. یا دست کم هیمه‌ای بر سرما مانده‌ای ببخشد.


وصیتی از #مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

به تو ای دوست سلام

حالت آيا خوبست
روزگارت آبيست؟
‌
همه اينجا خوبند
ني لبك مي‌خواند
قاصدك مي‌رقصد
دريا آرام است
باد عاشق شده است

و كسي هست
در اين خاك غريب
كه به يادت جاري ست

به تو ای دوست
سلامی به بلندای وفایت کنم و
به اندازه پیوند افقهای امیدم
از ته دل دعایت کنم و
تندرستی تو آغاز کلامم باشد

آمدم تا که سلامی به تو ای دوست کنم
غم و محنت همه را از دل تو دور کنم


#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻

امروز سالروزِ درگذشتِ #مهدی_اخوان_ثالث(م.امید) شاعرِ پرآوازه‌ی ایرانی است، شاعری که چیره‌دستی‌اَش در سرودنِ شعر را با لحنِ حماسی و رختی نو در قالبِ شعر ، ماندگار کرد.

روحش شاد و یادش گرامی.🙏


t.center/sokhansarayann 🎻

‍
قاصدک شعر مرا از بر کن ...
برو آن گوشه باغ، سمت آن نرگسِ مست
و بخوان در گوشش، و بگو باور کن
یک نفر یادِ تو را، دمی از دل نبرد ...

#مهدی_اخوان_ثالث


t.center/sokhansarayann 🎻