#سیا چگونه رمان 'دکتر ژیواگو' را مخفیانه به
#شوروی رساند
#بخش_نخست#مارتین_وناردسرویس جهانی بی بی سی
داستان مشهور "دکتر ژیواگو" به قلم بوریس پاسترناک به خاطر انتقادهای آشکار از سیستم حاکم بر اتحاد شوروی سابق تا سال ۱۹۸۸ در این کشور اجازه چاپ پیدا نکرد. ولی دقیقا به همین دلیل سیا، سازمان اطلاعات آمریکا، می خواست که مردم شوروی این کتاب را بخوانند و اولین چاپ روسی این کتاب و ارسال آن به شوروی را برنامه ریزی و اجرا کرد.
در اوایل سپتامبر ۱۹۵۸ یوپ ون در ویلدن، مامور مخفی نهادهای امنیتی هلند، با خود بسته ای را به خانه آورد که حاوی تازه ترین سلاح سازمان سیا در جنگ سرد بین دو اردوگاه شرق و غرب بود. ریچل ون در ویلدن، بیوه او، پس از گذشت بیش از نیم قرن آن روز را به یاد دارد و می گوید: "خود من هم سابقا در نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کار می کردم و می دانستم که او یک بسته مهم را تحویل گرفته تا جابجا کند."
این محموله به تسلیحات و یا فن آوریهای پیشرفته جاسوسی هیچ ارتباطی نداشت بلکه حاوی یک نسخه از کتاب دکتر ژیواگو به زبان روسی بود. خانم ون در ویلدن که خود سابقا برای ام آی ۶ ، اداره ضد اطلاعات خارجی بریتانیا، کار می کرد می گوید: "طرح خیلی هیجان انگیزی بود و همه ما مشتاق بودیم ببینیم که آیا این طرح به نتیجه مطلوب خواهد رسید و یا نه"
نسخه ای از چاپ روسی دکتر ژیواگو که توسط سازمان سیا در سال ۱۹۵۸ در لاهه هلند منتشر شد
او هنوز کاغذی را که دور آن کتاب پیچیده شده بود نگه داشته است. روی کاغذ بسته بندی با دست خط همسرش تاریخ آن روز نوشته شده است: ۶ سپتامبر ۱۹۵۸
این کتاب یک نسخه از چاپ زیر زمینی دکتر ژیواگو به زبان روسی بود که او از ناشران گرفته و به سازمان سیا منتقل کرده بود. طرح سازمان سیا این بود که چند صد نسخه از این کتاب به شکل مخفیانه به شهروندان اتحاد شوروی که از نمایشگاه بین المللی بروکسل دیدار می کردند، داده شود.
بوریس پاسترناک از مدتها پیش به عنوان شاعر و مترجم متون ادبی در اتحاد جماهیر شوروی شناخته شده بود و سازمان سیا امیدوار بود که بخشی از بازدیدکنندگان روس این نمایشگاه به دریافت و خواندن تنها کتاب داستانی او علاقه نشان دهند و شاید تعدادی از این افراد نسخه ای از کتاب را مخفیانه با خود به روسیه ببرند، بعد از خواندن آن را به دوستان خود بدهند و از این طریق این کتاب زیرزمینی در دست مردم بچرخد.
اخیرا کتابی در مورد این موضوع و با عنوان "ماجرای ژیواگو: کرملین، سیا و نبرد بر سر یک کتاب ممنوعه" چاپ شده که بخشی از اسناد محرمانه سازمان سیا در مورد این موضوع را منتشر کرده است.
در بخشی از این اسناد محرمانه که چند سال پیش علنی شده اند نوشته شده است: "ما این امکان را داریم که نقاط ضعف حکومت اتحاد شوروی را به شهروندان آن کشور نشان دهیم. یک اثر ادبی برجسته از نویسنده ای که بزرگترین شخصیت ادبی امروز روسیه تلقی می شود در خود آن کشور قابل انتشار و قابل دسترس نیست."
"دکتر ژیواگو" داستان زندگی دکتری به نام یوری ژیواگو در سالهای بحرانی و ملتهب قبل و بعد از انقلاب روسیه است. دکتر ژیواگو که متاهل است عاشق زن دیگری می شود به نام لارا. لارا نیز ازدواج کرده است و شوهر او یک بلشوئیک بسیار معتقد است. کتاب حوادث زندگی هر یک از این دو شخصیت را تعقیب می کند و حوادث پس از انقلاب روسیه باعث می شود که آنها در مقاطع مهمی دوباره با یکدیگر روبرو شوند.
در بخش دیگری از اسناد محرمانه سازمان سیا گفته می شود: "پیام انسانی پاسترناک، این است که هر فردی فارغ از میزان تعلق و وفاداری اش به حزب و یا حکومت لایق احترام است و حریم زندگی خصوصی او باید محترم شمرده شود، برای آرمانها و معیارهای اخلاقی نظام شوروی یک چالش بزرگ است. بر مبنای اصول حاکم بر آن کشور تمام هستی افراد باید برای پیروزی نظام کمونیستی فدا شود."
پیتر فین، از روزنامه نگاران واشنگتن پست و یکی از نویسندگان کتاب "ماجرای ژیواگو"، می گوید:" به نظر من مخالفت اصلی حکومت اتحاد شوروی با روح نهفته در این داستان بود. آنها معتقد بودند که این داستان علیه انقلاب است و نظام شوروی را با چهره منفی تصویر کرده است؛ بنابراین از نظر آنها یک اثر غیرقابل قبول بود."
بوریس پاسترناک که می دانست کتاب او هیچگاه در اتحاد شوروی منتشر نخواهد شد در سال ۱۹۵۶ چند نسخه تایپ شده از متن آن را به تعدادی از خارجی های ساکن مسکو داد. یکی از این افراد یک کمونیست ایتالیایی به نام سرجیو د آنجلو بود که در آن زمان به عنوان خبرنگار و نماینده یک ناشر ایتالیایی و کمونیست به نام جیاجیاکومو فلترینلی کار می کرد.
یوپ ون در ویلدن قبل از پیوستن به اداره امنیت هلند از اعضای گروههای مقاومت ضد آلمان نازی بود.
@sazochakameoketab🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂#سیا_و_رمان_دکتر_ژیواگو#سیا چگونه رمان 'دکتر ژیواگو' را مخفیانه به
#شوروی رساند
#بخش_نخست#مارتین_وناردادامه دارد