🔻آیا حافظ مسلمان بود؟با توجه به دیوان حافظ، اشعار بسیاری هست که نشان می دهد اهل باده نوشی بوده و البته بسیاری اصرار می کنند که حافظ منظورش از شراب، شراب الهی است و اصرار دارند که حافظ قرآن بوده و اهل دین و دیانت بوده است.
اگر تمام اشعار حافظ را کنار بگذاریم و در آن تردید داشته باشیم، دو بیت از غزل پنجم دیوان حافظ می تواند تصویر روشنی از مسلمان بودن یا نبودن او نشان بدهد!
در بیت چهارم و هشتم از غزل پنجم می گوید؛
در حلقهٔ گل و مُل خوش خواند دوش بلبل
هاتِ الصَّبُوحَ هُبّوا یا ایُّها السُّکارا
آن تلخ‌وَش که صوفی اُم‌ُّالخَبائِثَش خواند
اَشهیٰ لَنا و اَحلیٰ مِن قُبلَةِ العَذارا
پیامبر اسلام در حدیثی می گوید؛
الخمرُ جِماعُ الإثْمِ ، و اُمُّ الخَبائثِ و مِفْتاحُ الشَّرِّ.
شراب، مجمع انواع گناهان و ريشه پليديها و كليد بديهاست.
در حدیث دیگری آمده است که؛
إِنّا اَهلُ بَیتٍ لا نَشرِبُ المُسکِرَ...فمَن کان مِن شیِعَتِنا فَلیَقتَدِ بِنا و لِیَستَنَّ بِسُنَّتِنا.
ما خاندانى هستیم که مست کنندهاى نمىنوشیم و کسانى که شیعه ما هستند باید به ما اقتدا کنند و روش ما را سرمشق خود قرار دهند».
با توجه به دو بیتی که از حافظ آوردیم و این دو حدیث مشخص می شود که حافظ خلاف سنت مسلمانان عمل می کرده است.
در بیت چهارم می گوید "هاتِ الصَّبُوحَ هُبّوا یا ایُّها السُّکارا"
"ای اهل شراب و مستی بیدار شوید" و این آشکارا در تضاد با حدیث دوم است که می گوید " إِنّا اَهلُ بَیتٍ لا نَشرِبُ المُسکِرَ" ما اهل بیت اهل شراب نوشیدن نیستیم!
"تلخ وش" در بیت هشتم غزل پنجم برای شراب به کار رفته و حافظ می گوید صوفی این شراب تلخ را مادر پلیدی ها می داند، اما برای من آن شراب تلخ از روی زیبارویان هم شیرین تر است!
حال مسئله اینجاست که حافظ می گوید، صوفی شراب را مادر پلیدی ها می داند و این اشاره به حدیث پیامبر اسلام دارد که گفته است "شراب مادر پلیدی هاست!"
اینکه حافظ این‌گونه آشکارا دست رد به اسلام می زند، خود نشان می دهد او اهل دیانت نبوده است. البته که او رند است و رندی به معنی بی قید و بندی نیست! او دعوت کننده به اخلاق و متفکرِ زندگی است! در مرکز ثقل اندیشه ی او عشق است و تلاش می کند انسان را عاشق زندگی کند و از بودن در جهان لذت ببرد و نقد امروز را به نسیه ی فردا ندهد!
✍️حسین جمالی پور
https://t.center/philosophy_thinking
