شاه فرتوت ابریقستان

به یاد #سیروس_قایقران
#قایقران

#شاه_فرتوت_ابریقستان
@Oldkingofebrighestan

‍ 📝سیروس آبای

▫️فوتبال دهه ۶۰ از چشم‌انداز امروز، طوری به چشم می‌آید که در خود دهه ۶۰ دیده نمی‌شد. زیرا «تاریخ» با ترازوهای اجتماعی‌اش حتی در فوتبال هم مشغول تصحیح قضاوت‌های سابق است.
باورهای قدیمی، قابلیت بازیابی و بازنمایی دارند.

▫️مثلاً نیمه دوم دهه شصت، از حیث محبوبیت در فوتبال ایران هیچکس را یارای رقابت با فرشاد آقای گل نبود.
با گذشت بیش از دو دهه، رای خود پیوس هم سیروس است! حتی اگر گیلانی‌ها در نظرسنجی شرکت داده نشوند، بقیه نقاط ایران حق مطلب را ادا می‌کنند.

▫️ستارگان سرخابی در نیمه دوم دهه ۶۰ لقب داشتند.
مجتبای برمه، پنجعلی باره‌سی، حسین عبدی پله، کرمانی به‌به‌تو، فرشاد مارادونا، شکورِ مارادونا، سرخاب ۳۰ ثانیه، صمد سرطلایی و …
اما سزاوارترین ‌اسم، نه لقب فرنگی داشت و نه منتسب بود به هیچ ستاره خارجی. او خودش لقب شد برای نسل‌های بعدی.

▫️انتساب به پرسپولیس یا استقلال یعنی محبوبیت، اما راز ماندگاری منوط به رنگ پیراهن نیست و تابع قواعد انسانی هم هست.
مانند حک شدن نام #قایقران ‌در قلب‌های ما و عنوان سن‌سیروس روی ورزشگاه شهر.

#مهدی_رستم‌پور

شرح عکس: مصاحبه گیلکی #سیروس_قايقران.
شماره اول از مجله فرهنگی هنری «گیله‌وا» تيرماه ٧١

#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید
@Oldkingofebrighestan

هنوز هم اما اهالی بندر مه‌­آلود، هر وقت صحبتی از اسطوره فوتبالی‌شان به زبان می‌آید، می‌گویند: سیروس نه. بگو سیروس آبای (داداش). هنوز می‌گویند کاپیتان فقط سیروس آبای و نقطه سر خط!
انزلی‌چی‌ها اطمینان دارند یکی مثل #قایقران دیگر برایشان تکرار نمی­‌شود. یکی مثل سیروس که نخستین کاپیتان شهرستانی تیم ملی شود و با گلش ایران جشن قهرمانی در آسیا بگیرد. یکی مثل او که روزنامه‌­های پایتخت برایش تیتر بزنند: «عجب قایقرانی دارد ملوان».

🔸همانقدر عاشقانه که قوی سپید را دوست دارند، قایقران را هم دیوانه‌وار دوست دارند و در استادیوم پیر تختی، هنوز تکراری­ترین شعار است: «قایقران کجایی». نوجوان ۱۶ساله‌ای که وقتی با یک دمپایی لا انگشتی و ساک بزرگتر از قدش به زمین تمرینی ملوان رفت، صالح‌نیا را وادار کرد به احترام، از بس که تکنیکش ناب بود.

#صالح‌نیا و #غفور_جهانی که حالا بزرگترهای فوتبال انزلی شده‌اند از او خاطره زیاد دارند، اما هیچ کدام را تعریف نمی‌کنند که هیچ‌کس از روی آن خاطرات، سیروس را قضاوت نکند. حتی صاحب قهوه‌خانه‌­ای که پاتوق و رفیق گرمابه و گلستانش بود، نمی‌گوید غمی که بعد از بازگشت دوباره سیروس به ملوان همیشه ته دلش داشت، چه بود. فقط می­گوید: «بد کردند با سیروس. دار و دسته سرخ آبی­‌های تهرانی زیر آبش را زدند. رفیق با کلک نابودش کرد».

🔸قهوه‌چی پیر که در و دیوار قهوه‌خانه‌اش عکس سیروس است می‌گوید؛ غم رفتن او موهایش را سپید کرده. به زبان محلی‌ می‌گوید: «تا انزلی‌چی نباشی نمی‌دانی سیروس برای ما چه بود، آبرو بود، حیثیت بود. رفیقم بود. نه رفیق کل شهر بود، آبای بود».


✍ #سعید_پیرمحمویی

👈 متن کامل

۲۲ سال بعد از کوچ کاپیتان تیم دهداری؛ «سیا لنتی»
https://www.radiofarda.com/a/sirus-ghayeghran-after-two-decades/30534071.html

#سیروس_قایقران
#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید
@Oldkingofebrighestan

‍ هنوز هم هر مغازه و دکه و رستورانی که در #انزلی بروی عکسش را می‌بینی.

#سیروس_قایقران...
او حالا چیزی فراتر از یک قهرمان ورزشی برای انزلی‌چی‌هاست...کسی که بیست و یک سال قبل در حادثه تصادف همراه با پسرش راستین برای همیشه تبدیل به یک حسرت در قلب ساکنین انزلی شد... فوتبالیست بزرگی بود.هم به استقلال گل زد و هم به پرسپولیس و هم کاپیتان تیم ملی شد و با گلی که به کره زد باعث قهرمانی ایران در بازی های آسیایی شد... اما اگر امروز اینها را از یک انزلی چی بپرسی شاید بخاطر نیآورد اما تا بخواهی از خو و خصلت مردانه و ضعیف نوازش می‌گوید..
حالا چند سالی است که قصه تازه‌ای هم اضافه شده و آن این که ماشین بی‌ام‌دبلیویش را فروخت و خرج دانشجویان زلزله‌زده رودباری کرد و رنو سوار شد و همین دلیل مرگش شد... انسانی که شرقی است نمی‌تواند مرگ اسطوره‌اش را شبیه به مرگ باقی مردم ببیند...
این روزها فیلم #تختی هم در حال اکران است.. کسی که مشابه #قایقران، بیش از افتخارات ورزشی به دستگیری از ضعیفان شهره است و رسیدگی به فقرا در سیاهی شب و به شکل ناشناس و این حرفها...
از مرگش هم قصه‌ها ساخته‌اند و مقصرها... گویی اسطوره‌ها در مرگ هم باید متفاوت باشند...
این فقط مختص ورزش نیست.در سیاست هم مردی از جنس مردم و در فکر فقرا قصه‌ای معروف است...چپ و راست و لیبرال و محافظه‌کار هم ندارد...
مثالش هم همین قصه اخیری است که از قول #مهاجرانی در مورد میرحسین نخست وزیر نقل شده است که گویا با آنهمه مشغله، باز هم در فکر رسیدگی به فردی فقیر بنام حسن نمی‌دانم چی چی بوده است و پیگیر احوالش...
گفته‌اند که اسطوره‌ها را جمعی از نخبگان به شکلی تقریبا ناخودآگاه خلق می‌کنند تا مبدل به واقعیتی مشترک و کارکردی شوند و بعد به شکلی که قابل فهم باشد در اختیار عامه قرار می‌دهند؛ ولی این عوام هستند که اسطوره را در طول زمان به شکل دلخواه خود تجسم می‌کنند و تغییر می‌دهند...
مثلا در هر دورانی کسانی هستند که تواناییهای بیشتری در برخی زمینه‌ها دارند و نخبگان می‌فهمند که برای بقا و تداوم زندگی جمعی، باید که این قوی‌ترها بخشی از توان خود را در اختیار ضعفا قرار بدهند و این موضوع را به شکلی نمادین و استعاری وارد اذهان جامعه می‌کنند... و بعد این به شکلی بار ارزشی به خود می‌گیرد و این صفت دستگیری از ضعفا مبدل به اصل می‌شود و توانمندی و قابلیت به فرع...
این پدیده در نهایت هم از جانب حکومتها و هم از جانب توده‌ها و حتی میان‌مایگان مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و باعث قصه‌پردازیها و تحریف‌ها می‌شود... و در نهایت کارکردی منفی پیدا می‌کند...
امروز در انتخابات، در میان سلبریتی‌ها و مشاغل و... استفاده از این چهره دست‌گیر از ضعفا کم تکرار نمی‌شود...
اسطوره‌ها و استعاره‌ها و کهن الگوها بخش مهمی از حیات جمعی جوامع هستند... اما به گمانم هر از گاهی باید مورد بازبینی و اصلاح واقع شوند...
روح قایقران شاد که فوتبالیست بزرگی بود... رفتنش ملوان و فوتبال انزلی را بسیار تنزل داد.

#امید_مرجمکی
به بهانهٔ ۱۸فروردین سالروز درگذشت سیروس قایقران

روحش شاد

#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan