🟢اگر جریانات میانهرو نتوانند یک تحول جدی داشته باشند نمیتوانند نقشآفرین باشند
👥گفتوگو با محمدرضا تاجیک
📌جنبشهای پس از آبان ۹۸، نه فقط یک گسست تاریخی که در واقع به منزلهی یک گسست تئوریک در روایت جنبشها نیز هستند. بخصوص در ۱۴۰۱ معتقدم با یک سوژهی سیاسی و جنبش اجتماعی بسیار متفاوت روبرو هستیم.
📌در تمامی انقلابها خشونت وجود داشته است؛ آیا به این خشونتها میتوان به دید منفی نگاه کرد و آنها را غیرانسانی دانست؟! انسانهایی که جز با هزینه کردن تن و هستیشان نمیتوانند رهایی را کسب کنند. مقاومت منطبق با روشهای قدرت برای حفظ سلطهاش تغییر میکند و نگاه میکند که ببیند آیا قدرت در این مواجهه، جایی برای حرکتِ مدنی باز گذاشته است؟!
📌خشونت فقط فیزیکی نیست؛ خشونت گاه نمادین است؛ گاه فرهنگی است؛ گاه احساسی است؛ گاه روانی است؛ گاه حتی گفتمانی است.
📌آنچه در ۱۴۰۱ دیدیم نسبت به آنچه پیش از این دیده بودیم از چهرهی بسیار خشنتری برخوردار بود. در جنبش «زن، زندگی، آزادی» خشونت جلوهی بسیار بارزی داشت و این امر حتماً از خشونتهایی نشات میگیرد که در ساحتهای گوناگون در طول دههها بر قشرهای مختلف جامعه و خصوصاً نسل جوان اعمال شده است.
📌وقتی گفتمانی نمیتواند با نسلی جلو بیاید که جهانش و تجربهی زیستهاش متفاوت است به قدرت پشت آن گفتمان متوسل میشود چرا که دیگر نمیتواند اقناع و اشباع کند و نمیتواند مشروعیت سازی و مقبولیتسازی کند.
📌بعد از مهار شدن اعتراضات بسیاری دوباره به لاک خودشان رفتند و حتی فریاد پیروزی سر دادند که دیدید ما چطور قائله را تمام کردیم؟! دیدید چطور تمام عالم علیه ما بسیج شدند و ما بر این مشکل فائق آمدیم؟! و به بیرون از جامعه فرافکنی میکنند؛ همیشه بیرون جامعه است که نقش دارد و اینکه چه عامل و عواملی باعث ظهور و بروز چنین جنبشی میشود نادیده انگاشته میشود.
📌جنبش اخیر نشان داد که زمان و زمانهی جریاناتی که تلاش دارند همواره بشکلی در بازی قدرت حضور داشته و سهمی از قدرت را نصیب خود کنند گذشته است. بنابه تعبیری که قبلا بکار بردم مانند «هلو انجیری» هستند که بموقع چهرهی هلو به خود میگیرند و به موقع میخواهند انجیر باشند، گذشته است.
📌جریان اصلاحطلبی را لزوماً جریان رسمی اصلاحطلبی نمیدانم. اینها کسانی هستند که دلمشغولی و دغدغهشان این است که کجای بازی قدرت هستند و چه سهمی از این سفرهی قدرت نصیب آنها خواهد شد.
📌از مشروطه به بعد همینطور بوده، کسی که بازی حزبی راه میانداخت خودش دیکتاتور بوده. همین الان هم با گذشت بیش از یک سده کسی که در جامعهی ما با مشت گره کرده آزادی و دموکراسی را فریاد میزند، یک دیکتاتور درون او نشسته که مجال بروز پیدا نکرده است.
📌اگر میخواهیم فردای متفاوتی داشته باشیم ما احتیاج داریم که آهسته و پیوسته برویم و احتیاج نداریم که گهی تند و گهی خسته رویم. درست مثل انسان غربی وقتی که به رنسانس رسید.
📌باید این مجال تاریخی را به خودمان بدهیم و تلاش کنیم که بنیانهای فکری و فرهنگی را در جامعه نشر و رسوب بدهیم تا روشنفکر ما هم خودش یک دیکتاتور نباشد، تا روشنفکر ما هم دگرپذیر باشد، تا روشنفکر ما هم نافی و عدوّی همدیگر نباشند، همدیگر را نفی و طرد نکنند و افکار متکثر در جامعه پذیرفته شود و به رسمیت شناخته شود. در این صورت ما میتوانیم فردای متفاوتی داشته باشیم. اگر این حالت صورت نگیرد دوباره عدهای در خیابانها جمع خواهند شد و خواهند گفت «فلانی روحت شاد».
📌وقتی از
اپوزیسیون صحبت میکنیم از یک طیف بسیار گسترده، مُتشتت و متفاوتی صحبت میکنیم که رابطهی درونیشان رابطهی آنتاگونیستی است. حتی رابطهی آگونیستی نیست. نمونهی آن همین جنبش اخیر بود که تا احساس کردند باید آلترناتیوسازی کنند و دولت سایه تشکیل دهند دیدیم که چگونه در مقابل هم صفآرایی کردند و حتی نتوانستند شورایی را شکل دهند و دیری نپایید که از هم پاشید.
📌امروز نیازمند شخصیتهایی مثل میرحسین هستیم که وارد صحنهی سیاسی شوند و با یک رویکرد درونی بتوانند افق نویی را در جامعه بگشایند اما آن فضا به شکل دیگری بازنمایی و تصویر میشود و به افکار عمومی جهت داده میشود تا بتوانند چنان برخوردهایی توجیه شود.
#دکتر_شریعتی #اصلاح_طلبان #اعتراضات۱۴۰۱ #انتخابات۸۸ #زن_زندگی_آزادی #اپوزیسیون #خشونت #رادیکالیسم #محمد_خاتمی #محمدرضا_تاجیک #میرحسین_موسوی🌐nedayeazadi.net
🌍ندای آزادی در شبکه های اجتماعی:
🌐🌐🌐🌐🌐 nedayeazadinet
🆔@nedayeazadinet | ندای آزادی