کارگاه دیالکتیک
#سرمایهداری_نظارتی
Канал
1,2 тыс.
подписчиков
516
фото
98
видео
574
ссылки
در این کانال عمدتا مطالب انتشار یافته در تارنمای «کارگاه دیالکتیک» باز نشر می شود.
درباره ی ما:
https://kaargaah.net/?page_id=2
نشانی تماس کارگاه:
[email protected]
ارتباط با ادمین:
@Nimmous
سرمایهداری نظارتی و شیوه‌ی جدید انباشت سرمایه
نویسنده: امین حصوری
فروردین ۱۴۰۱
-------------------------------
برشی از مقاله: 👇🏾
درباره‌ی شالوده‌ها و مولفه‌های نولیبرالیسم و نمودهای عینی آن دیدگاه‌های متفاوتی طرح شده‌اند که تنوعِ چشم‌گیر و تعارضات آن‌ها اغلب فهم بنیان عام نولیبرالیسم را به‌حاشیه می‌برند. پس، در اینجا می‌کوشم – به‌سهم خود– با ارجاع به خاستگاه اصلی پیدایش نولیبرالیسم، سرشت بنیانی آن را روشن سازم؛ سرشتی که بتواند هم شالوده‌ها و مولفه‌ها و نمودهای متنوع نولیبرالیسم را پوشش دهد؛ و هم ابزاری تحلیلی برای فهم بنیان‌های سرمایهداری نظارتی فراهم آورد. چرا که این شیوه‌ی جدید انباشت در متن تاریخی نولیبرالیسم خلق شده است. به‌نظر می‌رسد که فراگیرسازیِ تحمیلی نولیبرالیسم، دفاع واکنشی نظام سرمایهداری به پدیدارشدن طلیعه‌ی بحران‌های ماندگار انباشت سرمایه در میانه‌ی دهه‌ی ۱۹۷۰ بوده است. چرا که به نظر شماری از اندیشمندان، دایمی‌شدن بحران انباشتْ تهدیدی‌ست که از دهه‌ی ۱۹۷۰ همچون شمشیر دموکلس بر فراز سر سرمایهداری جای گرفته است؛ بحرانی که در تحلیل نهایی در گرایش نزولی میانگین نرخ سود تجلی می‌یابد. شیوه‌ی تهاجمیِ این دفاعْ توامان هم بازتابی‌ست از درجه‌ی جدیت خطر این بحران برای بازتولید و دوام سرمایهداری؛ و هم نشانه‌ای‌ست از ناتوانیِ سرمایه‌داریِ توسعه‌یافته در مدیریت ابعاد پیچیده‌ی تضادها و محدودیت‌هایی که از دل این توسعه‌ی ناگزیر برآمده‌اند. اما اقتصاد سرمایهداری بنا به سرشت بنیانی خود (منطق خودگستری سرمایه) چاره‌ای جز حرکت رو به جلو، یعنی توسعه و رشد بیشتر، ندارد؛ حتی اگر نشانه‌های بن‌بست در چشم‌انداز پیشِ رو پیشاپیش نمایان باشند. بنابراین، سرمایهداری برای بازتحمیل خود به جهان انسانی و طبیعتْ گرایشی ضروری به مواجهاتی تهاجمی‌تر دارد: سرمایهداری متاخر نه‌فقط از داعیه‌ی دست نامرئی و نجات‌بخش بازار عقب نشسته است، بلکه توسل به راه‌های وحشیانه‌ی قهر و اجبار فرااقتصادی را از حاشیه به متن آورده و آن را به قاعده‌ای عام بدل ساخته است. این رهیافت که با ظهور نولیبرالیسم به‌سان ایدئولوژی و دکترین رسمی سرمایهداری رونمایی شد و به‌طرزی تحمیلی و خشونت‌بار تکثیر یافت، آشکارا یادآور سازوکارهای انباشت بدوی به‌مدد سلب مالکیتْ در سرآغازهای تکوین نظام سرمایه‌داری‌ست. بر این اساس، به‌باور من توسل تهاجمی(تر) به اشکال جدید و متنوع «سلب مالکیت»، مهم‌ترین بنیانِ سرشت‌نمای عصر نولیبرالی‌ست. اما این «خلاقیت» جدید که به‌طرزی پارادوکسیال بر حرکتی ارتجاعی (بازگشت به عقب) در روند «پیشرفت» تاریخی سرمایهداری دلالت دارد، صرفا بازتابی‌ست از محدودیت‌های ساختاری فرآیند انباشت سرمایه‌دارانه. چون تداوم فرآیند انباشتْ مستلزم کالایی‌سازی فزآینده قلمروهای انسانی و طبیعی‌ست، که محدودیت‌های این دو قلمرو نیاز به سلب مالکیت قهری (بازگشت به انباشت بدوی) را به‌طور اجتناب‌ناپذیری در دستور کار سرمایه و کارپردازان انسانی آن (پیکریابی‌های انسانیِ سرمایه) قرار می‌دهد. در اینجا یک دیالکتیک فروپاشنده فعال می‌گردد. ...
...
کالایی‌سازی و تصاحب مازادهای «مصرفی» عادات و فعالیت‌های روزمره‌ی انسان‌ها توسط کلان‌کنسرن‌های دیجیتالی یا داده‌پرداز، تازه‌ترین نوع سلب مالکیت سرمایه‌دارانه است که به دلایلی چند خصلت تهاجمی آن تاکنون کمابیش پنهان مانده است. ازجمله به‌دلیل: نو بودن این پدیده، ماهیت فناورانه‌ی پیچیده‌ی آن، پنهان‌شدن در پس اسطوره‌ی دستاوردهای علمی «بشری»، وابستگی فزآینده‌ی توده‌ی مردم به استفاده‌ی روزانه از این ابزارهای فناورانه، مشارکت کمابیش داوطلبانه‌ی مصرف‌کنندگان در واگذاری اطلاعات شخصی‌شان (وانهادن اختیار)، و سرانجام نرمالیزه‌شدن آن به‌سان یک عادت‌واره‌ی عمومی. درنتیجه، این شیوه‌ی جدید سلب مالکیت گسترشی فراگیر یافته و به یکی از ارکان واقعیت امروز جهان بدل شده است. پس، متناسب با سطح تاریخی پیشرفت‌های فناوری دیجیتال و نیازهای سیاسی قدرت‌های امپریالیستی، فناوری دیجیتال در قالب بیگ‌دیتا شیوه‌ی جدیدی از کالایی‌سازی–سلب مالکیت را خلق کرده است که نه‌تنها پاسخی به بحران مزمن انباشت سرمایه عرضه می‌کند، بلکه توامان قدرت نظارتی و کنترلی فراگیر دولت‌ها بر رفتار شهروندان را به‌طرز چشمگیری افزایش می‌دهد.
----------------
لینک مطلب در وبسایت کارگاه:👇🏾
https://kaargaah.net/?p=1248
دریافت متن در فرمت پی.دی.اف.👇🏾
http://pdf.kaargaah.net/149_Surveillance_Capitalism_and_Accumulation_HAmin.pdf
دریافت متن در فرمت ورد
خلاصه‌ی مفیدی از کتاب شوشانا زوبف (عصر سرمایهداری نظارتی) را در پادکست‌های «دموکراسی در کار» بشنوید.
-------------------------------------------
#سرمایهداری_نظارتی
#شوشانا_زوبف
#انباشت_سرمایه
#فروپاشی_سرمایهداری
#مکتب_اونو
#بحران_سرمایهداری
#امپریالیسم
نویسنده: امین حصوری
فروردین ۱۴۰۱
-------------------------------
برشی از مقاله: 👇🏾
درباره‌ی شالوده‌ها و مولفه‌های نولیبرالیسم و نمودهای عینی آن دیدگاه‌های متفاوتی طرح شده‌اند که تنوعِ چشم‌گیر و تعارضات آن‌ها اغلب فهم بنیان عام نولیبرالیسم را به‌حاشیه می‌برند. پس، در اینجا می‌کوشم – به‌سهم خود– با ارجاع به خاستگاه اصلی پیدایش نولیبرالیسم، سرشت بنیانی آن را روشن سازم؛ سرشتی که بتواند هم شالوده‌ها و مولفه‌ها و نمودهای متنوع نولیبرالیسم را پوشش دهد؛ و هم ابزاری تحلیلی برای فهم بنیان‌های سرمایهداری نظارتی فراهم آورد. چرا که این شیوه‌ی جدید انباشت در متن تاریخی نولیبرالیسم خلق شده است. به‌نظر می‌رسد که فراگیرسازیِ تحمیلی نولیبرالیسم، دفاع واکنشی نظام سرمایهداری به پدیدارشدن طلیعه‌ی بحران‌های ماندگار انباشت سرمایه در میانه‌ی دهه‌ی ۱۹۷۰ بوده است. چرا که به نظر شماری از اندیشمندان، دایمی‌شدن بحران انباشتْ تهدیدی‌ست که از دهه‌ی ۱۹۷۰ همچون شمشیر دموکلس بر فراز سر سرمایهداری جای گرفته است؛ بحرانی که در تحلیل نهایی در گرایش نزولی میانگین نرخ سود تجلی می‌یابد. شیوه‌ی تهاجمیِ این دفاعْ توامان هم بازتابی‌ست از درجه‌ی جدیت خطر این بحران برای بازتولید و دوام سرمایهداری؛ و هم نشانه‌ای‌ست از ناتوانیِ سرمایه‌داریِ توسعه‌یافته در مدیریت ابعاد پیچیده‌ی تضادها و محدودیت‌هایی که از دل این توسعه‌ی ناگزیر برآمده‌اند. اما اقتصاد سرمایهداری بنا به سرشت بنیانی خود (منطق خودگستری سرمایه) چاره‌ای جز حرکت رو به جلو، یعنی توسعه و رشد بیشتر، ندارد؛ حتی اگر نشانه‌های بن‌بست در چشم‌انداز پیشِ رو پیشاپیش نمایان باشند. بنابراین، سرمایهداری برای بازتحمیل خود به جهان انسانی و طبیعتْ گرایشی ضروری به مواجهاتی تهاجمی‌تر دارد: سرمایهداری متاخر نه‌فقط از داعیه‌ی دست نامرئی و نجات‌بخش بازار عقب نشسته است، بلکه توسل به راه‌های وحشیانه‌ی قهر و اجبار فرااقتصادی را از حاشیه به متن آورده و آن را به قاعده‌ای عام بدل ساخته است. این رهیافت که با ظهور نولیبرالیسم به‌سان ایدئولوژی و دکترین رسمی سرمایهداری رونمایی شد و به‌طرزی تحمیلی و خشونت‌بار تکثیر یافت، آشکارا یادآور سازوکارهای انباشت بدوی به‌مدد سلب مالکیتْ در سرآغازهای تکوین نظام سرمایه‌داری‌ست. بر این اساس، به‌باور من توسل تهاجمی(تر) به اشکال جدید و متنوع «سلب مالکیت»، مهم‌ترین بنیانِ سرشت‌نمای عصر نولیبرالی‌ست. اما این «خلاقیت» جدید که به‌طرزی پارادوکسیال بر حرکتی ارتجاعی (بازگشت به عقب) در روند «پیشرفت» تاریخی سرمایهداری دلالت دارد، صرفا بازتابی‌ست از محدودیت‌های ساختاری فرآیند انباشت سرمایه‌دارانه. چون تداوم فرآیند انباشتْ مستلزم کالایی‌سازی فزآینده قلمروهای انسانی و طبیعی‌ست، که محدودیت‌های این دو قلمرو نیاز به سلب مالکیت قهری (بازگشت به انباشت بدوی) را به‌طور اجتناب‌ناپذیری در دستور کار سرمایه و کارپردازان انسانی آن (پیکریابی‌های انسانیِ سرمایه) قرار می‌دهد. در اینجا یک دیالکتیک فروپاشنده فعال می‌گردد. ...
...
کالایی‌سازی و تصاحب مازادهای «مصرفی» عادات و فعالیت‌های روزمره‌ی انسان‌ها توسط کلان‌کنسرن‌های دیجیتالی یا داده‌پرداز، تازه‌ترین نوع سلب مالکیت سرمایه‌دارانه است که به دلایلی چند خصلت تهاجمی آن تاکنون کمابیش پنهان مانده است. ازجمله به‌دلیل: نو بودن این پدیده، ماهیت فناورانه‌ی پیچیده‌ی آن، پنهان‌شدن در پس اسطوره‌ی دستاوردهای علمی «بشری»، وابستگی فزآینده‌ی توده‌ی مردم به استفاده‌ی روزانه از این ابزارهای فناورانه، مشارکت کمابیش داوطلبانه‌ی مصرف‌کنندگان در واگذاری اطلاعات شخصی‌شان (وانهادن اختیار)، و سرانجام نرمالیزه‌شدن آن به‌سان یک عادت‌واره‌ی عمومی. درنتیجه، این شیوه‌ی جدید سلب مالکیت گسترشی فراگیر یافته و به یکی از ارکان واقعیت امروز جهان بدل شده است. پس، متناسب با سطح تاریخی پیشرفت‌های فناوری دیجیتال و نیازهای سیاسی قدرت‌های امپریالیستی، فناوری دیجیتال در قالب بیگ‌دیتا شیوه‌ی جدیدی از کالایی‌سازی–سلب مالکیت را خلق کرده است که نه‌تنها پاسخی به بحران مزمن انباشت سرمایه عرضه می‌کند، بلکه توامان قدرت نظارتی و کنترلی فراگیر دولت‌ها بر رفتار شهروندان را به‌طرز چشمگیری افزایش می‌دهد.
----------------
لینک مطلب در وبسایت کارگاه:👇🏾
https://kaargaah.net/?p=1248
دریافت متن در فرمت پی.دی.اف.👇🏾
http://pdf.kaargaah.net/149_Surveillance_Capitalism_and_Accumulation_HAmin.pdf
دریافت متن در فرمت ورد
خلاصه‌ی مفیدی از کتاب شوشانا زوبف (عصر سرمایهداری نظارتی) را در پادکست‌های «دموکراسی در کار» بشنوید.
-------------------------------------------
#سرمایهداری_نظارتی
#شوشانا_زوبف
#انباشت_سرمایه
#فروپاشی_سرمایهداری
#مکتب_اونو
#بحران_سرمایهداری
#امپریالیسم