توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 به هنگام بررسی نمادگرایی اساطیر #یونان باستان باید به این نکته دقت کرد که دو نماد "عصا"ی تقریبا مشابه با یکدیگر مشتبه نشوند! عصای #آسکلپیوس خدای پزشکی و درمان به شکل چوبی بلند است که تک مار بلندی به دور آن پیچیده است. شکل این عصا امروزه به نمادی جهان شمول برای مفاهیم"پزشکی"، "درمان" و "داروسازی" بدل شده است.

اما عصای معروف #هرمس، خدای بزرگ بازرگانی و ارتباطات که آن را با نام #کادوسئوس می شناسیم یک عصای فلزی است که همواره با دو بال افراشته نقش می شود و به جای یک مار، دو عدد مار کاملا قرینه به دور آن تابیده اند. این عصا نیز بعضا بنا به مناسبت به عنوان نمادی برای ارتباطات و حتی پادشاهی والاتبار به کار رفته است. اما کادوسئوس هیچ گاه نمادی برای پزشکی نبوده است.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 برای تمامی مردم دوران تمدن #یونان باستان، #هرمس همواره خدایی بس محبوب و محترم شمرده می شد.

خدایی کاملا مولتی پوتنت با توکل های ضد و نقیض و عجیب. در یک تعریف اجمالی هرمس خداوندگار "ارتباطات"، سفر، تجارت و حامی بازرگانان است. اما او را به عنوان سمبلی از نشاط و تحرک و شور و نیروی جوانی نیز می دانند.

هرمس در نگاره ها همواره به شکل جوانی زیباروی و ورزیده نقش می شود که سندل های مشهور بالدارش را به پا داشته و عصای معروف خود یعنی #کادوسئوس را در دست گرفته‌. همچنین معمولا کلاهی گرد و لبه دار بر سر گذاشته (به رسم چاپارهای یونان باستان) که دو بال کبوتر سپید بر آن نصب شده است. او از ورزش خشنود شده و حامی ورزشکاران است. اما خداوندگاری پر تحرکی و چابکی باعث شده که او خدای محبوب و مقدس دزدان نیز باشد! (بی شک حکایت دزدیده شدن چنگ #آپولو توسط وی در این اعتقاد بی تاثیر نیست)

بد نیست بدانیم هرمس جوان و زیبا نیز طبیعتا از تیررس اهداف هوسرانی خدابانو #آفرودیت دور نمانده است! حاصل این عشق ممنوعه فرزندی به نام #هرمافرودیت می باشد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 تا به اینجای مقال تقریبا تمامی قاره آسیا را به دنبال رد پای "مار" در اساطیر دنیای باستان جست و جو کرده ایم! حال وقت آن است که اندیشه را از این مرزها فراتر پرواز دهیم و قدم به قاره ی درخشان در فرهنگ و اساطیر یعنی "اروپا" بنهیم. بنابراین شایسته است که نقش #مار در اساطیر ملل و تمدن های باستانی عظیمی همچون #یونان، #روم، #اسکاندیناوی و #سلت را مورد بررسی قرار دهیم.

برای فرهنگ کلاسیک تمدن #یونان باستان مار موجودی کاملا مولتی پتانت است. گاه اهریمنی و گاه کاملا آسترال و قدرتمند. تعداد زیادی از اهریمنان اساطیر یونانی شکلی اژدها گونه دارند یا به هیبت مارهای عظیم الجثه و چند سر ظهور می یابند. #هیدرا اژدهای چند سر و #سیلا، شیطان خونخوار غار همسایه #شاریبدیس هر دو از این دسته اند. این نشان از این دارد که هیبت کلی مار برای یونانیان بسیار ترسناک می نموده. گاها مار بخشی از چهره ی یک موجود شریر توصیف شده. از این دسته میتوان به مواردی همچون #مدوسا ی مار سر و باقی #گرگون ها اشاره کرد که موهایی به شکل مارهای در هم پیچیده داشتند و یک نگاه در چشم آنان باعث سنگ شدن هر موجود فانی میشد. همچنین #شیمر یا "شیر بز مار" دمی به شکل یک افعی زهرآگین دارد.

در بررسی ها مار در چند نقش ضد و نقیض در خدمت چندین خدای یونانی قرار میگیرد. به عنوان یکی از حیوانات ملازم خدابانو #هکاته، خدابانوی جادوی سیاه، مار وجهه ای شوم و ترسناک دارد. همچنین شاهدیم که خدابانو #هرا در کودکی #هرکول دو مار زنگی را برای کشتن فرزند #زئوس و معشوقه اش ملکه #آلکمن فرستاد. اما در ادامه میبینیم که هرکول کودک این دو مار را با دست خالی خفه می کند.

به تبعیت از فرهنگ آناتولی و آسیای صغیر، مار در بسیاری از اعتقادات یونانی در ارتباط با مفهوم "دانش" و "پزشکی" قرار میگیرد. به گونه ای که مار یکی از نمادهای اصلی #آسکولاپیوس فرزند #آپولو است. با توجه به اینکه آسکولاپ یکی از #اوراکل های #دلفی است همواره ماری را در مقام نگهبانی او می بینیم. مار ازین رو رفته رفته تبدیل به نمودی برای خدای پزشکی و درمان یونانی شده است. هیبت مار پیچنده به دور جام امروزه به صورت گسترده به عنوان نمادی برای علوم پزشکی و داروسازی به کار می رود. همچنین صورت فلکی #افیوکوس یا "مار افسای" یاد آور شخصیت و افسانه آسکولاپ است.

در نقطه دیگری مارها را از ملازمان خدای بزرگ پانتئون یونانی یعنی #هرمس میبینیم. عصای معروف #هرمس یا #کادوسئوس به شکل چوبدستی بالداری نقش میشود که دو مار به دور آن تنیده اند. این عصا اشاره به جنبه "پیام رسانی" و "تجارت" از شخصیت هرمس دارد. همچنین دیده شده است که عصایی مشابه توسط دیگر شخصیت ها یا خدایان پیام رسان همچون #آیریس خدابانوی رنگین کمان و #هرالد ها (ملازمان هرا) استفاده شده است. اما شاید مار همچنین گریزی به روحیه شوخ طبع و حیله گر هرمس نیز داشته باشد. بد نیست به یاد آوریم که هرمس به همان اندازه که خدای بازرگانان و مسافرت است، خدای دزدان نیز هست!

در مورد شخصیت های نیمه‌ مار در یونان همواره این قانون برقرار نمی باشد که تمامی آنان بد طینت باشند. چه اینکه در تاریخ اسطوره ای شهر آتن به نام #بلناروس حکیم بر میخوریم که نیمی مار و نیمی انسان است. در واقع ماری با بدن و سر انسان که بانی و اولین حاکم شهر #آتن است. در این مورد شاهدیم که مار باز هم مفهومی از حکمت و دانایی را در کلیت یک شخصیت اساطیری رسانده است.

@Torecilik

👁‍🗨 خدابانو #آیریس در اساطیر #یونان باستان دیتی و پرسونیفیکیشن "رنگین کمان" تلقی می شود. وی فرزند #تائوماس (از خدایان دریا) و #الکترا (ایضا از تایتان بانویان دریا) و پیام آور نور و روشنی است.

خوب است بدانیم برخی افسانه ها وظیفه خطیر پیام آوری خدایان را به جای #هرمس به #آیریس نسبت داده اند و وی را رابط میان #اولمپ و جهان #هادس دانسته اند. به همین علت بعضا عصای معروف #کادوسئوس (عصای ماردار هرمس) در دستان او نقش شده است.

▫️ @Torecilik