توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 #جهنم_دره یا #جهنا واژه‌ای #عبری برای بیان جهان زیرین و سرزمین تاریکی است، و شاید بتوان آن را برابر با #جهنم مسلمانان #دوزخ دانست.

بیرون از شهر #اورشلیم باستان مکانی بود بنام قدس‌ قدیم که دو دره اصلی آن را در برگرفته‌ بودند، #تنخ (انجیل عبری) یکی از آن‌ها را درهٔ پسرِ #هینوم می‌نامد که واژهٔ جهنم ماخوذ از آن است.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 #بهشت و #جهنم دو مقوله بسیار مهم و شناخته شده از گذشته تا به امروز میباشد، تمامی ادیان الهی و حتی #پاگانیسم و #شامانیسم از این دو حال یا سرزمین سخن رانده اند.

مسئله مرگ برای انسان ها چیزی غیرقابل انکار است و همین موضوع موجب شده دنیای پس از مرگ مهم و قابل بحث شود.

در آیین شامانیسم و #تنگریچیلیک دنیای پس از مرگ اهمیت بسیاری دارد، در این دو باور و آیین که به ملت بزرگ #تورک تعلق دارد، مرگ موضوع روشن و آشکاری میباشد، به طوری که جایگاه افراد را پیش از مرگ مشخص میکردند.

در کتیبه های باستانی ای که از ۲ تا ۳ هزار سال پیش برای تورک ها باقیمانده دو واژه بسیار پرکاربرد بوده است، #اوچماق و #تاماق با وجود دو جنبه مخالف هم بودن هر دو برای تورک ها مقدس است.

در مورد اوچماق باید گفت که هر تورکی که به دلایل مختلفی میمرد یا کشته میشد اگر وجه مثبتی میان مردم و ایل و تبار خود داشت او را اوچان یا پرنده( کسی که پرواز میکند) مینامیدند و مرگش را تحت عنوان اوچماق معرفی میکردند. او پس از مرگ به سان یک پرنده به نزد #اومای_خاتون میرفت و سپس مجوز ورود به کائنات و بهشت را میگرفت.

جنبه دیگری نیز برای شهدا که با لفظ #بال_بال میان تورک ها شناخته میشود به پرواز در می آمدند، اینان مقصدشان #والهالا و ملاقات با #کایرا_خان و دیدار با #تنگری خدای خدایان بود( مطابق اساطیر وایکینگ).

و اما موضوع تاماق را نیز بررسی میکنیم، تاماق که جبهه مخالف اوچماق است مترادف واژه عربی #دوزخ و #جهنم است، زمانی که #ارلیک_خان از کائنات و از بارگاه #اولگن_خان نوه تنگری رانده شد به اعماق زمین رفت و از سوی اولگن خدای جهنم یا همان دنیای مردگان را برگزید، از این رو سرزمینی که مردگان وارد آن میشدند را تاماق نامیدند و ارلیک صاحب این سرزمین میباشد.

* قابل ذکر است که واژه مردن و دنیای مردگان در فرهنگ و اسطوره شناسی تورک تنها به افراد بدطینت اطلاق میشود، زیرا که انسان های پاک هیچگاه یاد و خاطره شان از بین نمیرود و به همین خاطر آن ها را پرنده یا اوچان مینامند و مرگشان را نوعی پرواز و آزادی از کالبد و جسم دنیایی میدانند، این دیدگاه باعث شده ارلیک خان تنها مالک دنیای مردگان یا همان جهنم باشد.

تاماق را گاهی #تاموگ ، تاموک و یا #تامو نیز میخوانند. #مغول ها به آن #تام میگویند.

تاماق مکانیست پر از آتش و دود که جزای افراد بدطینت میباشد، در میتولوژی تورک های #خاکاس صاحب و گرداننده تاماق را #تامی_خان مینامند که احتمالا همان ارلیک خان میباشد.

در میان بعضی از تورک ها واژه #کازیرگان مترادف با جهنم استفاده میشود که به معنای چاله ای وسیع میباشد. کازیرگان از مصدر کازماک یا همان قازماق به معنای کندن است و به معنای گودی و چاله میباشد.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 معرفی #کتاب اساطیری

#اردا_ویراف_نامه یکی از کتب مقدس #زرتشتی و از منابع بسیار مهم در اساطیر #آریایی جهت شناخت چرایی و چگونگی زندگی پس از مرگ است.

لفظ #اردا_ویراف به معنای "چیزی که فقط به ویراف مربوط شود" آمده است. کتابت این نوشتار رمان گونه به دوران #ساسانی و به تقریب قرن های 5 و 6 میلادی بازگشته و نسخه اصلی به زبان و خط فارسی #پهلوی موجود بوده است که پس از ورود اسلام به ایران به الفبای عربی و فارسی دری بازگردانده شده.

#ویراز یا #ویراف از مغان زرتشتی بوده که در دوران امپراتوری ساسانی میزیسته است. البته کتاب اینگونه بیان میکند و برای اثبات این موضوع مدرک مستدل دیگری نیست. بلکه شاید حتی این شخصیت خیالی باشد. او به پاداش مسلک پاک و خدماتش به مذهب توسط #اهورا_مزدا برگزیده می شود تا به سان پیامبری به جهان دیگر سفر کرده و از چگونگی آن مردم را باخبر سازد. بنابر این او با نوشیدن #هوماب به خلسه عمیقی نزدیک به مرگ فرو میرود و سفر روان ویراز از اینجا آغاز می گردد.

او در ابتدا از #پردیس دیدار میکند و در این سفر ایزد #دین او را به شکل بانویی فره مند و زیباروی و نورانی همراهی می نماید. (تشابهات روایی و خط مشی بسیاری با #کمدی_الهی اثر #دانته_آله_گیری شاعر و ادیب ایتالیایی در این کتاب مشهود است و به اعتقاد بسیاری از مورخان #اردا_ویراف_نامه بی شک یکی از الگوهای حتمی دانته در کتابت کمدی الهی بوده است). در ادامه مسیر ایزدان #سروش و #آتر او را در معراجش به والاترین درجات بهشت همراهی میکنند تا با شخص #هورمزد گفت و گو نماید.

در آنجا #فروهر تمامی مردمان پاک تخمه چه مردمان پیشین و چه آنان که هنوز به دنیا نیامده اند با ویراز دیدار می کنند و مطالب متفاوتی در عناوین گوناگون به وی می آموزند که شرح آنان مجالی مفصل می طلبد.

در مرحله دیگر او با یاری هورمزد به #دوزخ نزول می کند تا همچنین از نزدیک شاهد عذاب مردمان "دروگوَن" و "جهیوَن" باشد و او در گفت و گو با هر کدام علت سقوطشان به جایگاهی این چنین و نحوه عذابشان را جویا میشود که شرح این گفت و گوها به تفضیل در متن آمده است.

در پایان روان ویراز دوباره در دیدار با ایزدبانو #دین از #چینود_پل عبور نموده و به سرای گیتی و جایی که خفته بود باز میگردد و از آن پس به نقل مشاهدات خود می پردازد.

▫️ @Torecilik