توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 شایسته است که والاترین و مشهورترین خدابانوی اساطیر #اسکاندیناوی را #فریا بدانیم. #فریا از تبار #وانیر و شناخته شده ترین عضو این خاندان از خدایان نوردیک است. او و برادر دوقلویش #فریر فرزندان #نیورد خدای دریا و کشتی رانی هستند.

فریا حسب خاستگاه وانیری اش طبیعتا توکل بر مفاهیمی چون "حاصلخیزی"، "عشق"، "جنسیت" و "باروری" دارد. او شخصیتی نه چندان عفیف و به شدت هوسباز است! از این رو میتوان همتای یونانی او را خدابانو #آفرودیت دانست. چرا که همانند آفرودیت، در اساطیر اسکاندیناوی نیز هیچ موجودی از هیچ نژادی زیباتر از "فریای زرین" یافت نمی شود. او را گیسوانی به درخشش اشعه طلایی آفتاب است و چشمانی به رنگ پهنه آبی دریاها دارد. اندامش همچون مرمر سفید پاک و درخشان است و هر موجودی با دیدن او شیفته و مفتون می شود.

نام فریا در زبان باستانی اقوام نوردیک "بانو" معنا میشود. از این رو شخصیت او در بسیاری از مواقع با #فریگ (همسر #اودین و شهبانوی #ائسیر) اشتباه گرفته میشود. البته موارد دیگری هم به این تخلط موارد دامن میزنند. اولا که تشابه دو نام از این دو خدابانو بسیار نزدیک است و ثانیا همسر فریا خدایی به نام #ودان یا #آد است که بعضی صاحب نظران این کلمات را از دیگر اسامی #اودین می دانند. هر چند به نظر می رسد در گذشته ای نا معلوم فریا همان فریگ و ودان همان اودین بوده باشد؛ اما #اسنوری در #ادای_منثور و دوران متاخرتر همه این موارد را جدای از هم پنداشته و معرفی می کند.

در مورد فریا افسانه های بسیاری به صورت شفاهی و مکتوب باقی مانده اند. شرح عشق بازی های ممنوعه او درونمایه اغلب این روایات است! در مورد او میخوانیم که او چگونه برای به دست آوردن گردنبند طلایی و سحر آمیز #بریسینگ حاضر شد چهار شبانه روز با چهار #دوورف آهنگر سازنده گردنبند (#برلینگ، #آلفریگ، #دوالین و #گر) همبستر شود. اما #لوکی با تعقیب او از ماجرا با خبر شد و برای افروختن آتش دو به هم زنی گزارش عمل وی را به اودین داد. سپس اودین از لوکی می خواهد که گردنبند را دزدیده و نزد وی بیاورد. فریا نیز برای پس گرفتن گردنبند خود نزد اودین لابه میکند و اودین به شرطی حاضر به بازگرداندن گنجینه میشود که فریا بین دو شاه بزرگ #هیدن و #هیلد جنگ درافروزد تا اودین بتواند از میان کشته شدگان نبرد #آینهرجار های لشگر خود را افزایش دهد!

همچنین فریا در مقام ملکه قوم #والکیری توکلی غیر مستقیم بر مفاهیمی چون میدان نبرد، جنگ افروزی و مرگ دارد. با اراده و انتخاب اوست که والکیری ها کشته شدگان جنگ را تا #آسگارد و #والهالا رهنمون شده و اسکورت می کنند.

از دیگر مالکیت های مشهور فریا میتوان به گراز طلایی #هیلدزونی اشاره کرد. همچنین شنل کتانی جادویی او که با پوشیدینش میتوانست خود را به یک شاهین تیزپر تبدیل کند. ارابه فریا در تمام نقوش و روایات توسط گربه ها کشیده می شود. به همین دلیل همراهی گربه با این خدابانو شناخته شده و همیشگی است. (شاید دلیلی از لطافت زنانگی و ملاحت گربه به عنوان یک حیوان بی آزار باشد)

باید بدانیم علاوه بر خدایان، یوتون ها نیز چنرین بار به بهانه های مختلف خواستار فریای زیبا شده اند و حتی برای ربودن او دست به شورش یا تهدید زده اند. او حتی توسط #ثریم حکمران #یوتونهایم از آسگارد خواستگاری شد و چون #ثور و #لوکی با این ازدواج موافقت نمودند، فریا خشم خویش را به سان زلزله ای وحشتناک ابراز نمود که تمام ستونها و تالارهای آسگارد را به لرزه دراورد.

مامن فریا در آسگارد را تالار زیبای #سسرومنیر بیان کرده اند. جایی که او اشکهای طلایی اش را در غم فراق شوهرش آنگاه که از آسگارد رفته بود می ریخت و بدین سان تالار مزبور با کفپوشی طلایی در آفتاب می درخشید.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر #اسکاندیناوی تظاهر قضاوت و داوری آزگارد و خدای عدالت #فورستی (Forseti) است.

گرچه کمتر از او نامی به میان آمده اما #اسنوری بدون ارائه هیچ مدرکی او را پسر #بالدر میداند.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر #نوردیک و فرهنگ #اسکاندیناوی وسایل جادویی بسیاری برای خدایان و اهریمنان تعریف شده اند. داستان چگونگی بوجود آمدن این لوازم بعضا کاملا با جزئیات و آب و تاب پرداخته شده است و مسلما در میان تمام موارد معروفترین #میولنیر است.

#میولنیر پتک مخصوص #تور است. این چکش دستاری برای پدید آوردن رعد است که تور به پشتوانه همین پتک لقب خدای تندر را بر دوش میکشد. آذرخش پدید آمده توسط میولنیر میتواند کشنده و نابودگر و یا در عین حال جان بخش مردگان و حیوانات باشد و این به اراده تور در استفاده از آن بستگی دارد. چه اینکه او هر شب دو بز کشنده ی ارابه اش را ذبح کرده و کباب میپزد و میخورد و فردا صبح با چرخاندن میولنیر بر روی استخوانهای بزها آنها را دوباره جان می بخشد!

همچنین باید بدانیم که این پتک سلاح اصلی #آسگارد در برابر اهریمنان است. چرا که قابلیت این را دارد که پرت شود و هدف مورد اراده تور را نابود سازد و سپس خود به خود به دست راست خود بازگردد و به تفسیری مانند یک بومرنگ بسیار تخریبگر عمل کند. در وصف قدرت میولنیر گفته اند که حتی توانایی تخربب یک کوه را دارد.

ماجرای کیفیت ساخته شدن پتک تور را #اسنوری در #ادای_منثور با جزئیات کامل به تحریر در آورده است. در این داستان #لوکی مصروع است و در یکی از غش‌هایش موهای زرین #سیف همسر تور را می‌برد و با بازگشت به حالت عادی از ترس تور از دو دورف زرگر به نام‌های #بروکر و #ایتری ، پسران #ایوالدی می‌خواهد که طلا را طوری شکل دهند که به خوبی تارهای موی سیف شوند و چنان سحر و جادویی در آن بکار برند که بر روی سر او شروع به رشد کنند. دورف‌ها سفارش لوکی را انجام می‌دهند و هم‌زمان با این کار دو اثر ارزشمند برای ایزدان می‌سازند. یک کشتی عجیب برای #فریر که در کیسه‌ای جا می‌گیرد و یک نیزه به نام #گانگنیر برای #اودین.

در ادامه داستان ایزدان از دو دوورف میخواهند که وسایل بهتری بسازند و لوکی شرط می‌بندد که اگر آنان برنده شوند حاضر است سر خود را بدهد. سپس این دورف‌ها گرازی طلایی برای فریر و حلقه بزرگی از جنس طلا به نام #دروپنیر برای اودین که در طول نه روز، هشت حلقه جدید همانند خود می‌ساخت و چکشی برای تور می‌سازند که بعد از پرتاب به دست پرتاب کننده بازمی‌گردد. در این بین لوکی به شکل پشه‌ای در می‌آید و پلک چشم دورف‌ها را برای موفق نشدن نیش می‌زند. بر اثر نیش پشه خون از چشم #بروکر جاری می‌شود و به دلیل پاک کردن چشمش به اندازه کافی وقفه در دمیدن او ایجاد می‌شود. اما در انتها آنان در کار خود موفق می‌شوند و تنها بر اثر نیش پشه دسته چکش تور کوتاه می‌شود. دسته چکش کوتاه‌تر از چیزی شد که دو برادر دورف انتظار داشتند و بدین سبب چکش را تنها توسط یک دست می‌توان در اختیار گرفت.

بدین ترتیب لوکی شرط را می‌بازد و دورف‌ها بر آن می‌شوند که سر او را ببرند اما زمانی که لوکی می‌گوید برای بریدن سرش آن‌ها باید گردن او را ببرند و او بر روی گردن خود شرط نبسته است، دورف‌ها که راهی برای سر بریدن او نمی‌یابند از این کار چشم‌پوشی می‌کنند و به جای آن لب‌های لوکی را به هم می‌دوزند تا برایش درس عبرتی شود.

ساخته این دورف‌ها نماد ایزدان و در عصر وایکینگ از نقش و نمودهای کوچک و تزیینی آن به عنوان طلسم استفاده می‌شد. اسنوری از ویژگی‌های چکش تور می‌گوید که می‌تواند کوچک شود و درون گریبان جامه مخفی شود. همچنین موهای زرین سیف در دوره وایکینگ‌ها از وی ایزدبانویی پدیدمی‌آورد و از دید برخی مفسرین موهای زرین سیف نماد غلات رسیده است.

▫️ @Torecilik

👁‍🗨 در اساطیر #اسکاندیناوی صحبت از اهریمنان بسیاری به میان آمده است. در میان آنها گرگ غول پیکر #فنریر شناخته شده ترین است.

اصولا برای مردم اسکاندیناوی، در پهنه ی یخبندان و بی آب و علف قطب شمال و توندرا، حیوانی خطرناک تر و تهدیدآمیز تر از "گرگ" وجود ندارد. با این حساب کاملا منطقی به نظر میرسد که اصلیترین اهریمن اساطیری شکل گرگ به خود بگیرد.

#فنریر فرزند لوکی است. او در ابتدا آزاد بوده و در پهنه ی #نفلهایم تاخت و تاز داشته. اما خدایان با توجه به پیش بینی مبنی بر نقش ویرانگر او در موعد #راگناروک تصمیم به در بند کردن او گرفتند.

با این تصمیم گروهی متشکل از #اینهریار و جمعی از #آسگارد به سرکردگی فرزندان اودین به نفلهایم رهسپار شدند. #اسنوری در #ادای_منظوم و #ادای_منثور اینگونه روایت میکند که #فنریر با دیدن جمع خدایان بدانها بی اعتنایی میکند و این رفتار باعث عصبانیت #هرمود میشود. اما برادرش #تیر (خدای جنگ و شجاعت) او را به آرامش دعوت میکند.

اسنوری اینگونه ادامه میدهد که تیر با آوازهایی فریبنده با مضمون تاریخ یوتونها که برای فنریر خوشایند بوده به او نزدیک میشود و چون توجه گرگ جلب میشود از او میخواهد که برای خوردن گوشت و آبجو همراه آنها به غاری در دل کوه #پروتهرینگ بیاید. فنریر در ابتدا قبول نمیکند و بی تعارف ابراز میدارد که به آسگاردی ها اعتماد ندارد. در اینجا تیر برای جلب اعتماد فنریر دست خود را در دهان او قرار میدهد و از او میخواهد که اگر کلکی در پیش بود دست او را از جای بکند. با این تعهد فنریر فریب میخورد و همراه با خدایان به غار میرود و در آنجا در تله از پیش آماده شده آسگارد گرفتار میشود. آینهریار با سرعت فنریر را غل و زنجیر میکنند. در عوض وی نا امید و مستاصل و خشمگین از خیانت تیر دست او را از جای میکند و می بلعد و پس از آن زوزه های وحشتناکی سر میدهد. در ادامه اساطیر تیر همیشه با یک دست نقش میشود.

باید بدانیم لوکی از خبر زندانی شدن فرزندش بسیار خشمگین میشود اما کینه خود را فرو میخورد تا در راگناروک فنریر را برای انتقام دوباره آزاد کند. با فرا رسیدن راگناروک و آزادی فنریر جنگی خونین و طولانی میان او و #اودین در میگیرد و سرانجام اودین شکست خورده و توسط فنریر بلعیده میشود. در عوض خود او نیز توسط #ویدار پسر اودین کشته میشود.

▫️ @Torecilik