قانون اساسی،
تورم و اخلاق(پیسنگ دهم قانونِ اساسی: استقلال بانک مرکزی)
✍️ سجاد فتاحی
t.center/SIAGSجامعۀ اخلاقی نتیجۀ حاکمیت قواعدی است که در وهلۀ نخست انسانها را برای نقض اصول اخلاقی تحت فشار قرار نداده
و در وهلۀ بعد زیست
اخلاقمدارانه را تشویق نماید.
یکی از عوامل مهمی که سبب اخلاقی شدن یا اخلاقی نشدن یک جامعۀ انسانی میشود وضعیت
و شرایط اقتصادی در آن جامعه است؛
و از بین عوامل اقتصادی،
تورم یکی از مهمترین آنهاست. جامعه
و کشوری که در طول دههها با مسئلۀ
تورم افسارگسیخته دست به گریبان است اصولاً نمیتواند مشوق زیست اخلاقی باشد
و نظامهای سیاسی که از ایجاد یک شرایط اقتصادی با ثبات ناتوانند به هر اندازه که ادعای اخلاقی بودن داشته باشند، نظامهایی غیراخلاقیاند که آدمیان را برای شکستن اصول اخلاقی تحت فشار قرار میدهند.
کشوری که بواسطۀ ناکارآمدیها
و ضعفهای نظام سیاسی، در طول دهههای متمادی با مسئلۀ افزایش پیوستۀ نرخ
تورم مواجه بوده است، اخلاقیاتی در آن شایع میشود که بیگمان پسندیده نیست؛ در چنین جامعهای اگر از بامداد تا شامگاه در منبرها، بلندگوها
و رسانهها از ضرورت زیست
اخلاقمدارانه سخن بگویند، اما آدمیان در عمل این اصول را نقض خواهند کرد.
یکی از مهمترین عوامل مؤثر در رشد پیوستۀ
تورم در ایران، خلق پول بیپشتوانه توسط دولت
و یکی از مهمترین علل این موضوع عدم استقلال بانک مرکزی است. قرار گرفتن ابزارِ خلقِ پول بدون هرگونه سازوکار نظارتی
و کنترلی، در دست دولتها باعث شده است که آنها برای پوشاندن ناکارآمدیهای خود
و حل
و مدیریت مسائل روزمره در کوتاهمدت با یک دستور از طرف بلندپایگان سیاسی، پولی بدون پشتوانه را خلق نموده
و موجبات افزایش
تورم در جامعه
و زوال
اخلاق را فراهم نمایند.
اگر میخواهید با فرجام خلق پول بیپشتوانه
و اخلاقیاتی که بواسطۀ
تورم ناشی از خلق این پول در جامعه فراگیر میشود آشنا شوید
اپیزود چهلوچهارم پادکست دغدغۀ ایران را بشنوید. در این اپیزود محمّد فاضلی بر اساس کتاب «
تورم و اخلاق» پیامدهای خلق پول بیپشتوانه را به شیوایی تشریح نموده است.
در جوامع کنونی، یکی از مهمترین سازوکارها برای کنترل تمایل شیطانی سیاستمداران به خلق پول بیپشتوانه، «استقلال بانک مرکزی» است؛ امری که در قانون اساسی
و معماری نظام سیاسی کنونی مورد غفلت قرار گرفته است
و تورم مزمن
و افول
اخلاق در جامعۀ ایرانی یکی از پیامدهای آن است.
بر این اساس پیسنگ دهم قانون اساسی
«استقلال بانک مرکزی
و طراحی سازوکارهایی برای تضمین استقلال این نهاد مهم اقتصادی» است.
#کارزار_بازنویسی_قانون_اساسی#پی_سنگ_های_قانون_اساسی#تورم_و_اخلاق#پول_بی_پشتوانه#استقلال_بانک_مرکزی#پادکست_دغدغه_ایران#محمد_فاضلیhttps://t.center/fazeli_mohammad#سجاد_فتاحی