فلسفه

‍ ▪️نقایص ذاتی هوش

● #خود آگاهی ما نه مکان، بلکه زمان را به عنوان صورت خود دارد؛ از این رو #تفکر ما، همچون #درک مان، در سه بعد رخ نمی دهد، بلکه صرفا در #یک_بعد، یعنی در یک خط، بدون پهنا و عمق رخ می دهد. بزرگترین نقص از نقایص ذاتی هوش ما ناشی ز این واقعیت است.

ما همه چیز را تنها به شکل #متوالی می توانیم بشناسیم، و در هر زمان تنها از یک چیز آگاهیم، و حتی از آن یک چیز هم تنها به این شرط آگاهیم که عجالتا هر چیز دیگر را فراموش کنیم، ولذا مطلقا از آن ناآگاه باشیم؛ با این نتیجه که در آن مدت، همه ی چیزهای دیگر برایمان وجود ندارند. هوش ما، بنا به این ویژگی، می تواند به تلسکوپی با افق دید بسیار محدود تشبیه شود، دقیقا به این دلیل که آگاهی ما ایستا نبوده بلکه #گذرا است.

هوش تنها به شکل متوالی درمی یابد، و برای درک یک چیز باید چیز دیگر را رها کند، بی آن که چیزی را از آن حفظ کند مگر آثاری که ضعیف و ضعیف تر می شوند. ایده ای که در حال حاضر ذهن مرا مشغول کرده پس از مدت کوتاهی ناچار می شود که به طور کامل از حافظه ام پاک شود، حال اگر در این میان یک خواب شبانه ی خوب داشته باشم ممکن است که دیگر هرگز آن اندیشه را به خاطر نیاورم، مگر این که با #مصلحت_شخصی من، و به عبارت دیگر، با #اراده ام، که همواره حاکم بازی است، گره خورده باشد.


● طبیعت قطعه قطعه ی جریان #اندیشه ی ما، وابسته به این #نقص_هوش است، و #آشفتگی ناگزیر تفکرمان از این ناشی می شود.

گاه تاثیرات بیرونی حس، به آن هجوم می آورند، و موجب اختلاف و قطع در آن می شوند، و در هر لحظه، عجیب و غریب ترین امور را به آن تحمیل می کنند؛ گاه یک فکر، بنا به تداعی، فکری دیگر را وارد می کند و جای خود را به آن می دهد؛ در نهایت، حتی خود هوش نیز نمی تواند برای مدتی طولانی و مداوما به یک فکر بچسبد.
برعکس، درست به همان نحو که چشم، وقتی مدتی طولانی به یک شیء خیره شود، به زودی، چون خطوط محیطی آن در هم می آمیزند و مشتبه می شوند و سرانجام همه چیز مبهم می شود، دیگر قادر نخواهد بود به وضوح آن را ببیند، تفکر ما نیز به واسطه ی #تامل_طولانی بر یک چیز به تدریج #آشفته و #کند می شود، و با #گیجی کامل پایان می یابد.

از این رو، پس از مدت معینی، که در مورد هر فرد تفاوت دارد، باید برای لحظاتی از هر گونه تامل یا تعمق، که خوشبختانه هنوز دچار اختلال نشده اما هنوز به پایان هم نرسیده، دست بکشیم، حتی اگر این تامل مربوط به موضوعی باشد که حداکثر #اهمیت و #نفع را برای ما در بر دارد. باید موضوع اندیشه ای را که ما را سخت به خود مشغول کرده از #آگاهی بیرون برانیم، تا آگاهی مان به موضوعات #بی_اهمیت و #بی_تفاوتی مشغول شود، هرچند ممکن است که نگرانی ما در خصوص آن موضوع به شدت ما را زیر فشار بگذارد. در خلال این مدت، آن موضوع مهم دیگر برای مان وجود ندارد؛ و همچون گرما در آب سرد نهان است. اگر دوباره در #وقتی_دیگر به آن بپردازیم، طوری با آن #معامله می کنیم که گویی با امر جدیدی برخورد می کنیم که تازه با آن آشنا می شویم، هرچند با سرعتی بیشتر؛ و تاثیر موافق یا نا موافق آن بر #اراده ی ما نیز از نو ظاهر می شود. اما خود ما کاملا بدون تغییر باز نمی گردیم. زیرا همراه با ترکیب فیزیکی #اخلاط و #تنش_اعصاب، که به طور مداوم در هر ساعت و روز و فصل تغییر می کند، حالت و منظر ما نیز تغییر می کند.

از این رو یک امر واحد در #اوقات مختلف، صبح عصر، نیمروز، یا روز دیگر، به نظرمان بسیار متفاوت می رسد؛ دیدگاه های مخالف یکدیگر را پس می زنند و #تردید ما را افرایش می دهند. از این رو، از #امروز و #فردا کردن سخن می گوییم، و تصمیمات بزرگ نیازمند زمانی طولانی برای تامل اند.


حال هر چند که این ویژگی هوش ما، چون از ضعف آن ناشی می شود، #مضرات آشکار خود را دارد، دارای این #منفعت نیز هست که پس از آشفتگی و تغییر فیزیکی حس و حال، همچون موجوداتی تقریبا متفاوت و جدید و بیگانه به سر کار خود بازمی گردیم، و به این ترتیب می توانیم چندین بار و از #زوایای_متفاوت به آن بنگریم.


از همه ی این ها پیداست که #آگاهی و #تفکر بشری بر حسب ماهیت شان لزوما #قطعه_قطعه اند، و از این رو نتایج نظری یا عملی ای که با کنار هم قرار دادن این قطعات حاصل می شوند، اغلب #ناقص از آب در می آیند.

👤 #آرتور_شوپنهاور
📚 #جهان_همچون_اراده_و_تصور

join us | کانال فلسفه
@Philosophy3