♦️همت عالی در انحراف از موضوع (اینو ببین تا اونو نبینی!): پاسخی به آقای سپیدنامه /۲
✍️ حسن محدثی گیلوایی
۱۲ آبان ۱۳۹۹
👆🔻چنانکه گفتهام، قسمت اعظم بحث ایشان، حاشیهای یا بیربط با بحث من و انحرافی است. از این رو، بدانها نمیپردازم.
🔻اما آقای سپیدنامه در انتها(ی نوشتهی "آشوب موزون") گفتهاند که "شواهد مثال" ارایه نکردهام و "احتجاج علمی" نداشتهام! بهنظر میرسد من و ایشان کلا درک متفاوتی از "شواهد مثال" و "احتجاج علمی" داریم. پس بگذاریم در این باره مخاطبان محترم قضاوت کنند.
🔻اگر در آنچه من نوشتهام، ذکر مثال و احتجاج علمی ندیدهاند، شاید بهخاطر شیفتهگیشان در قبال شعر کهن و تعصبشان بر روی شعر کهن (شعر مولوی و حافظ و بابا طاهر و ...) بوده است؛ چون تعصب و شیفتهگی در بسیاری موارد آدمی را بهطور نسبی نابینا میسازد.
🔻در متون آقای سپیدنامه، نوعی ناراحتی از نقد بتهای فرهنگی ما نهفته است. خلاصهی سخن آقای سپیدنامه به زبان ساده این است: شجریان، حافظ، مولوی، و ... را نقد نکنید. شجریان فرزند زمانه است و از "تقلبات زمانه اثر پذیرفته است." حافظ و بقیهی شاعران هم گاهی تجربهها و احوال متفاوتی داشتهاند و تقدیرگرایانه سخن گفتهاند. اینکه دلیل نمیشود!
🔻من از قول برخی ادیبان دیگر اضافه میکنم که:
تازه حافظ گاهی بهخاطر مستمری و مواجب، "قیمتی درّ لفظ دری را به پای خوکان ریخته است" و برای مقامات دربار چربزبانی و مدّاحی کرده است. خب حافظ هم زن و بچه و خرج و مخارج داشته است. "که هر که بیهنر افتد نظر به عیب کند" (این محدثیِ بیهنرِ تقلیلگرای تنگچشمِ میوهبینِ ...)!
🔻بهراستی اعتراف میکنم که من میوهها را ... .پناه بر خدا! نزدیک بود اعتراف کنم.
🔻ولی من میتوانم دهها بیت تقدیرگرایانهای را که استاد شجریان خوانده ردیف کنم. فقط چند تا میوه نبوده. به موارد متعدد و متنوع نمیگویند استثنا. اصلاً خود بستانِ شعرِ کهن، مشکلات جدی و غیرقابل اغماض دارد.
🔻سپیدنامه کوشیده است ضدنقیضگوییهای شاعرانی مثل سعدی را بر مبنای توجه به احوال و احساساتشان توجیه کند. اما تحول احوال و احساس شاعر یک چیز است و ضد و نقیضگویی در اندیشه و فکر چیز دیگری است. وقتی سعدی هم از عدم تربیت نااهل سخن میگوید و آن را امری ذاتی تلقی میکند و هم از تربیت شدن سگ سخن میگوید، آشکارا در حال ضد و نقیضگویی است و سعدی بودن او باطلگویی او را موجه نمیسازد.
🔻اگر چه سعدی، حافظ، مولوی و دیگران بتهایی فرهنگیاند، ولی لزومی ندارد که سخنان باطل آنان را هم توجیه کنیم.
🔻خلاصه، ایشان میفرمایند بگذارید ما با بتهای فرهنگیمان خوش باشیم! بسیار خوب! بفرمایید خوش باشید!
#شعر #حافظ#سعدی#مولوی #مداحی #شجریان #تقدیرگرایی #بتهای_فرهنگی#انسانشناسی_دوگانهانگار @NewHasanMohaddesi