پریسک زاگرس

✳️ به مناسبت ۵ ژوئن، #روز_جهانی_محیط_زیست و حادثه #آتش_سوزی #خاییز

🔸آتش سوزی منطقه حفاظت شده خاییز #کهکیلویه مهار شد ولی پرسش این است که در ایران چقدر به این موضوع اهمیت می دهیم؟ عوامل موثر در وقوع حوادث پرشمار آتش سوزی #جنگل های ایران چیست و چه عواملی در تشدید آن دخالت دارند؟

تاریخچه روز جهانی محیط زیست به کنفرانس استکهلم سال ۱۹۷۲ باز می‌گردد که برای نخستین بار، سازمان ملل متحد، این روز را به عنوان روز جهانی محیط زیست (WED) نامید، برای افزایش آگاهی مردم برای حفظ محیط زیست و وادار کردن سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با تخریب محیط زیست و گونه‌های ‌جانوری...

🔸اما در ایران با محیط زیست خود چه کرده ایم؟
در حالی که یک مقام سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری از نابودی ۴۰ درصد از منطقه حفاظت‌شده خاییز خبر داده، #عیسی_کلانتری،‌ رییس کنونی سازمان حفاظت محیط زیست،‌ در سخنان بسیار شگفت انگیز گفته نباید خیلی نگران آتش‌سوزی‌ها بود.(!!!؟؟)
به راستی ایشان با سابقه مشعشع هشت ساله به عنوان وزیر کشاورزی و سپس رییس ستاد احیای دریاچه ارومیه، آیا اطلاع دارد چندهزار سال طول می کشد تا یک اکوسیستم طبیعی و جنگلی، آن هم با گونه ای غالب و بسیار دیررشد همچون بلوط، به پایداری برسد؟ آیا ایشان تصور می کند جانداران متنوع زنجیره حیات در یک منطقه حفاظت شده جنگلی پس از سوختن به راحتی حیات دوباره می یابند که آتش سوزی عرصه جنگلی خیلی باعث نگرانی ایشان نمی شود؟!

🔸از دیگرسو آقای محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه، چرا خود را مسؤول حفاظت از منابع گرانبهای اکولوژیکی نسل های آینده ایران زمین نمی داند و علی رغم ده‌ها نامه و درخواست، بودجه‌ای متناسب و درخور برای تامین تجهیزات مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها به طور خاص و حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی و میراث طبیعی و تاریخی ایران زمین به طور عام اختصاص نمی دهد؟ و چرا این بخش های بسیار با اهمیت زیستی و اجتماعی و اقتصادی، هر ساله جزو بی اهمیت ترین و نازل ترین تخصیص اعتبارات سالیانه بودجه چیده می شوند؟!

🔸آیا به راستی عامل آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع منطقه حفاظت شده خاییز، تنها دو دامدار محلی هستند که اعلام شده به دلیل اختلاف ملکی اقدام به آتش زدن اراضی مورد اختلاف کرده اند؟!
چرا نهادهای مسؤول بر ضمانت اجرای "قانون هوای پاک" که سه سال از تصویب آن در امرداد۱۳۹۶ می گذرد نظارتی نمی کنند تا این قانون به راحتی از سوی بسیاری از کشاورزان و یا کشاورز نمایان!! برای تأمین منافع شخصی، نادیده گرفته شود؟
در حالی که در همین قانون و ماده ۲۰ آن، که تصریح کرده « سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول ممنوع بوده و متخلف حسب مورد به جزای نقدی درجه شش موضوع ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی محکوم می شود.»، کم اثر بودن مجازات نقدی در کاهش تخلفات و به ویژه جرائم محیط زیستی و منابع طبیعی، واقعیتی مشهود و غیر قابل کتمان است.
و درحالی که یک اصله درخت بلوط در برخی کشورهای جهان تا ۲۰۰ هزار دلار هم ارزش گذاری شده، متوجه می شویم چه سرمایه‌ عظیمی در آتش خاییز و زاگرس سوخته و پیشتر از آن هم چه سرمایه های عظیمی از این جنگل ها به زیر آب های سد فاجعه ناک #گتوند رفت...

🔸لذا برای بازنگری در حقوق و قوانین و مقررات منابع آب و محیط زیست و منابع طبیعی که ویژگی ها و سرنوشت مشابهی دارند،
- ضروری است یکپارچه سازی مدیریت بررسی و بازرسی منظم از عملکرد دستگاه‌های مسؤول حفاظت از منابع آب، محیط زیست و منابع طبیعی صورت پذیرد.
- ضروری است اعتبارات، تجهیزات و نیروی انسانی حوزه های آب، منابع طبیعی و محیط زیست و به ویژه تجهیزات اطفای حریق در طبیعت و مناطق جنگلی تقویت شود.
- ضروری است نگاه دولت و به ویژه سازمان برنامه و بودجه در عدم تامین بودجه لازم جهت مدیریت کلان منابع آب، محیط زیست و منابع طبیعی تغییر یابد.
- ضروری است نگاه نهادهای کشوری و لشگری به منابع آب، منابع طبیعی و محیط زیست از نگاه بخشی‌، به نگاه فرابخشی تغییر یابد.
- ضروری است از تجربیات بین المللی سازمان های جهانی و پژوهشگران برجسته بین المللی کشورهای موفق و رتبه برتر در شاخص عملکردی محیط زیست( EPI)، در مدیریت شایسته منابع آب، محیط زیست و منابع طبیعی، به نحو مطلوب بهره گیری شود.

فراموش نکنیم تنها یک #ایران داریم و تنها یک #زمین داریم...

✍دکتر میرمهرداد میرسنجری، استادیار دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر فرهنگی و ژئوپلیتیک

#آتش_سوزی_های_زنجیره_ای #زاگرس_در_آتش #زاگرس_می_سوزد
➖➖➖➖
🔹آدرس کانال:
t.center/Magperiskezagros
🔹 ارتباط با مدیر مسئول و سردبیر :
👤 @Salehsouri
🔹 آدرس اینستاگرام:
👤 instagram.com/Perisk_zagros

✳️ آتشی که از آتش در زاگرس سوزان‌تر است!
✍ محمد درویش

1️⃣ در سفر اخیرم به مناطق شمالی زاگرس در استان‌های کردستان و آذربایجان غربی، هم صحنه‌هایی شورانگیز و امیدآفرین دیدم که آینده‌ای روشن را نوید می‌داد و هم زخم‌هایی که بر ابعاد نگرانی‌ها می‌افزود و سوزاندگی‌اش از آتش بیشتر بود!

2️⃣ حضور پیرمردانِ پارکاب به عنوان #بلوط‌بان، زنانی که فرزند به بغل آمده بودند تا بگویند بر سر زاگرس معامله نمی‌کنند، دخترانی که به عشق زاگرس قطعاتی سروده بودند و کودکان هوشمندی که با دقت می‌کوشیدند در کاشت نهال‌های بلوط مشارکت کنند؛ همه و همه نویدبخشِ ظهور نسلی است که تغییری مثبت به سوی #ژینایی_زاگرس را رقم خواهند زد.

3️⃣ اینکه مردمانی هستند که دل‌شان برای سوزش یک سنجاب در #خاییز و #بیرمی و ... به درد می‌آید؛ بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی و تکیه‌گاه برای صرف فعل "تغییر" و پیش‌برندگی است.

4️⃣ به یقین با تغییر قوانین و الزام به اجرای دقیق آنها، ایجاد انگیزه برای حفظ رویشگاه‌های جنگلی، ممانعت از کشاورزی در زیراشکوب جنگل برای یک دوره دست‌کم ده ساله، توقف #گلازنی افراطی، توقف #کت‌زنی، تنظیم جمعیت دامی با ظرفیت زیستی، عدم ورود شیرابه به منابع آب و خاک زاگرس، آغاز طرح تفکیک زیاله از مبدا، معرفی معیشت‌های مکمل به جای قاچاق چوب و زغال درختان می‌توان بخش بزرگی از مولفه‌های کاهنده کارایی سرزمین را در زاگرس کاهش داد؛ مولفه‌هایی که بعضاً به مراتب مرگ‌بارتر و سوزاننده‌تر از آتش هستند.

5️⃣ نکته مهم این است که دست‌کم در طول سه‌دهه‌ای که نگارنده وضعیت مدیریت بر عرصه‌های منابع‌طبیعی را رصد می‌کند، همواره این مطالبات طرح شده است. منتها ظاهراً ما با مدیران و دولتمردانی مواجه هستیم که یا سرشان آنقدر شلوغ است که توان برنامه‌ریزی و مدیریت رویشگاه‌های جنگلی اندک کشور را ندارند و یا مانند عیسی کلانتری آشکارا و بدون هیچ پرده‌پوشی می‌گویند: سرمایه‌گذاری برای اطفای حریق در جنگل‌های ایران صرفه‌ی اقتصادی ندارد. یادمان باشد: خطرِ آن گروه از مدیران نادان، معامله‌گر و یا محافظه‌کاری که از سایه خودشان هم می‌ترسند و حتی حاضر نمی‌شوند در جمع مردم شریف سردشت در آیین افتتاح یگان مردمی حفاظت از جنگل‌های زاگرس شرکت کنند، به مراتب مهلک‌تر و جبران‌ناپذیرتر از شعله‌های فروزانِ آتش افتاده در جان زاگرس است.

6️⃣ و البته - به قول #روح‌الله_صالحی عزیز - می‌دانم: "خیلی سخت است به کسی که آتش گرفته است، شرح دهی که نباید بدود!"

#آتش_در_زاگرس
#رویای_سردشت
#بهانه_های_سرکردن_زمستان
#بلوطبانان_پارکاب
#تفکیک_زباله_تر_و_خشک