تاریخ و فرهنگ دره شهر

"گذری بر تاریخ قدیمی سیمره"

@CEYMARIAN
تا بحال فکر میکردم به استناد کتاب
تاریخ طبری و الكامل ابن اثير و مروج
الذهب مسعودی، سیمره عمدتا در دوره
حمله اعراب شکل گرفته و یا بر اساس
مطالعات باستانشناسی و تاریخی در دوره اشکانیان نامگذاری یا به عنوان یک منطقه شناخته شده.
ولی نوشته های جدید تاریخی نشان
می دهد که تاریخ سیمره در حد قدمت
تاریخی امپراطوری عیلام بوده است.
و این منطقه گرچه در حوزه حکومت عیلام بوده؛ ولی خود سرزمینی مشخص و اسم و رسم دار و دارای نقشه تقریبا مشخص در کنار حکومت عیلام و کاسیها در لرستان و مادها می زیسته است.

گیرشمن در کتاب ایران باستان و تاریخ
بابل مینویسد: تیگلت بیلستر سوم پادشاه
اشور در سال۷۴۳ پیش از میلاد، یک حکومت جدید اشوری تشکیل داد. و قبل از ان در سال ۷۳۹ در حلوان استان سیمره را تاسیس کرد و از این استان، بیلستر به حکومت ماد تاخت واحتمالا اشوریان حدود ۱۲۵ سال در سیمره سکونت داشته اند (هزاره گمشده ،پرویز رجبی جلد دوم انتشارات طوس ص ۳۷ ).

حتی به نظر میرسد که در زمان سارگون
پادشاه اشور (۷۲۱ -۷۲۵ ) قبل از میلاد
این حاکم امپراطوری اشور به زاگروس
وسیمره امده و علي رغم وجود کبیر کوه
و شاهک های متعددی که در انجا وجود
داشت به کرمانشاه و همدان حمله کرده
و انجا را تصرف کرده است (همان منبع
ص ۳۹ ).

در این گزارش گیرشمن (کتاب گیرشمن درباره بین النهرین باستان ص ۲۹۹ ) نوشته که در سپیده دم عصر تاریخی، صعود از کوه سیمره که قله رفیعش مانند نیزه قد به فلک افراشته و سر در بهشت دارد و دامنه اش به جهان زیرین میرسد و مانند گرده ماهی سوی بسوی دیگر ندارد و در کنار ان گردنه ها و پرتگاه ها، دهان گشوده اند که دیدن ان وحشت می افریند.

ساراگون میگوید پیشاهنگان سپاهم را
به کلنگ مفرغی که خدایان عطایم نمودند
توانستم #کمرکوه را بشکافم و مانند عقاب از این کوه بگذرم (کتاب بین النهرین باستان گزنفون به نقل از کتاب گمشده ص ۴۰). گرچه در تاریخ نگاری عرب ساخت شهر حلوان را به روزگار قباد اول نسبت داده اند ولی مارکوارت در کتاب ایرانشهر ساخت انرا به دوره اشوریان مرتبط می داند ولی این مطلب بنظر می رسد اشتباه باشد.
ان چه که محتمل است؛ حلوان چند شهر را در تابعیت خود داشته که یکی از انها منطقه نیمروز بوده و شهرهای ماسبدان یا ماسپتان یا ماه سبودان که در دوره اشکانی علیمائید نامش بود وحتی بعدا ماسباتیکاه نام داشت (استرابون،جغرافیا خاورمیانه انتشارات دانش ص ۴۹۳ و ۶۱۱ ) مر کز این شهر سیروان بوده است. ماسبدان در فهرست مرکز دینی سریانی در سالهاي ۵۵۳ تا ۵۷۷ میلادی بود ( استریش به نقل از کتاب یرمیان بنام تاریخ ارمنستان ).

شهر #مهرگان_کده یا مهرکدک در فهرست مناطق دینی نسطوری در سالهای ۵۷۷ و ۵۸۸ قبل از میلاد بود (همان منبع، شوارتز).
ترجمه ان یعنی خانه #مهرکها و به نام
سریانی بت #مهرکایه نامیده میشد.

به هر رو به نقل از کتاب کولسینکف و مارکوارت و نيز به نقل از بارتولد و استرنج، این شهرها در زمان حکومت ساسانیان رونق داشته اند (مارکوارت جغرافیای تا ریخی ایران ص ۱۰۳ و ۱۰۴ به نقل از کتاب ایران در استانه یورش تازیان، کولسینکف) سپه سالار هرمزان سردار بزرگ که در جنگ با تازیان کشته شد از اهالی سیمره بود (شوارتز، تمدن ایران جلد دوم ص ۴۷۰ به نقل از کولسینکف ).
بدین ترتیب سیمره، تاریخي با قدمت بیش از ۴۰۰۰ هزار سال را دارا میباشد و اگر ان را جزو شهر هایی بنامیم که در زمان سناخریت حاکم اشور ساخته شده است انهم بر اساس تقریرات کولسینکف در کتاب ایران در استانه یورش تازیان؛ بدین ترتیب باید قدمت بیشتری برای ان، در نظر گرفت.


با احترام،
#علی_اکبر_هاشمی
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAM