تاریخ و فرهنگ دره شهر

جستاری در موسیقی دوره ساسانیان:

@CEYMARIAN
تمدن و فرهنگ این دوره، آخرین تجلی تمدن ،صنعت و هنر کهن ایران و مکمل تمدن هخامنشی بود که پس از انقراض با تمدن اسلامی در آمیخت. توجه شاهان این سلسله به موسیقی سبب رونق بیش از پیش و اعتبار آن گردید؛ اردشیر بابکان سرسلسله پادشاهان ساسانی برای موسیقی و موسیقی دانان مقام خاص قائل بود چنانکه وزیری مخصوص برای موسیقی تعین کرد و شخصی را نیز با عنوان "خرم باشی" برای پرده داری عیش و عشرت معین نمود. نوازندگان و خوانندگان پشت پرده می نشستند و به اشاره خرم باشی شروع به زدن ساز و خواندن آواز میکردند. #اردشیر ساسانی اولین پادشاهی بود که برای ندیمان و درباریان خود درجات و مراتبی معین کرد تدبیر ایشان را به کف گرفت. پادشاهان ایران قانون را محترم می داشتند تا نوبت به #بهرام_گور رسید و او ندیمان و رامشگران را به یک جا نمود تا آنجا که پست ترین نوازنده را به والاترین رتبه رسانید و آنکس را که بر نخستین پایه بود فروتر نشاند. ابن خلدون می نویسد: موسیقی در نزد ایرانیان باستان کاملا محبوب و رواج بسیار داشت و پادشاهان توجه و علاقه بسیاری به اهل فن و موسیقی مبذول می نمودند و خنیاگران و موسیقی دانان را در دربار سلاطین ایران منزلت و مقامی بس ارجمند بوده است( ابن خلدون،ج۲، ۴۰) در کتاب جوامع الحکایات آمده است که: بهرام گور ۴۰۰ تن نوازنده از هندوستان به ایران آورد و این هنرمندان را بر سایر طبقات مقدم شمرد.(عوفی،۱۳۲) این خوانندگان و نوازندگان را در هندوستان "زط" می نامیدند....
امروزه در مناطق غرب و جنوب غرب ایران نیز سکونت دارند. زمان خسرو پرویز را می توان عصر طلایی موسیقی ایران قلمداد کرد. از جمله موسیقی دانان معروف زمان خسروپرویز می توان " #باربد" " #نکیسا" " #بامشاد" " #رامتین" و " #سرکش" را نام برد. خلاصه تجمل سلطنت ساسانیان خود دلیل دیگر است که موسیقی در آن دوره آبرو و احترام و اعتباری داشته و دلیل دیگر بر اهمیت موسیقی دوره ساسانی اینکه اعراب بعد از فتح ایران موسیقی ایرانی را عینا اختیار کردند و در بین اعراب که از هنر هیچ بهره ای نداشتند نوازندگان و خوانندگانی پیداشدند و موسیقی دانان ایرانی در دوره خلفا آنقدر ارزش و اعتبار یافتند که گل سرسبد مجالس آنها شدند چنانکه مکتب موسیقی امپراتوری ایران در دوره امویان تا اسپانیای اسلامی و آندلس رخنه کرد.

ذبیح الله اله نوری
تاریخ و فرهنگ دره شهر
https://telegram.me/ceymarian