اندیشیدن تنها راه نجات

#ناسازگاری #الله با وجود #شر
بخش دوم
تلاش برایِ سازگار ساختنِ الله با وجودِ شر


۵) شاید الله درکی غیر از ما از شر داشته باشد. شاید آن چه را که ما گمان می‌کنیم شر است خوبی باشد.

پاسخ: ما به حسِ تشخیصِ خودمان دربارهٔ شر بدون دلیل اعتماد داریم. الله هیچ‌کسی را نمی‌تواند با دلیل قانع سازد که چرا اجازه داده این اندازه بدبختی وجود داشته باشد. چرا ما باید خدایی را پرستش کنیم که اجازه می‌دهد پیشامدهایی رخ دهد که ما آن‌ها را بسیار بد می‌دانیم؟ اگر الله درک غیر از ما از شر دارد، باز هم افراط‌گری برای خدا بد است؛ بنابراین الله تنها یک قادرِ مطلقِ بدکردار است. او شاید نیرومند باشد؛ ولی هیچ مرجعیتِ اخلاقی نداشته و هیچ‌کس نباید او را پرستش نماید.‌ خوب و بد واژه هایی است که ما ساخته‌ایم و نام مفاهیم ذهنی ما هستند. این گمان که پنداشته شود دیدگاه خدایی می‌تواند تفاوتی در دیدگاه هایِ ما ایجاد کند، گمراه کننده است.

٦)شاید همهٔ بدی‌ها و شرهای جهان در خدمتِ هدف‌های پنهانی باشند ولی ما خرد ما انسان‌ها برای دریافت آن بسنده نیست. ایمان داشته باشید.

پاسخ: به طور احتمالی این اهداف چه چیزی می‌تواند باشد؟ چرا ما باید کورکورانه کنشی را بپذیریم که بر خلافِ سرشت اندیشه ما است؟ چرا الله باید به ما سرشت داده باشد که کنش‌هایِ خودش این اندازه برایمان ناپسند باشد؟

۷) خدا مسئولِ کارهای بد نیست. شیطان مسئول است.

پاسخ: خدا در دینِ یهودی، مسیحی و اسلامی بسیار نیرومندتر از شیطان بوده و بر پایه همین بالاترین مسئول او خواهد بود.

۸) اگر ما به سادگی خدا را در برخی مسائل ناتوان تعریف کنیم، آن گاه بودن خدا با بودن شر سازگار خواهد بود. برای نمونه، او شاید توانِ از میان بردن بی درنگ همهٔ بدی‌ها را نخواهد داشت.

پاسخ: در حالی که خدا در کتاب‌های آسمانیِ یهودی، مسیحی و اسلامی به توانایِ مطلق تشریح گشته به هیچ‌وجه خیرخواه نیست، مانند آن است که ایمان آورندگان به این ادیان بیشتر می‌خواهند آیه‌های آسمانیِ ناخوشایند را در نگر نگیرند تا ایمان خود را به خدایی خیرخواه از دست ندهند.

پی‌نوشت: ما واقعیت‌های تجربیِ برجسته‌ای از رنج و بدبختی در جهان داریم که قابلِ انکار نبوده و هیچ دلیلی نداریم تا باور کنیم که بخشِ بزرگی از این بدبختی‌ها ضروری است.



⚛ @AndisheKonim

#ناسازگاری #الله با وجود #شر
بخش نخست
تلاش برایِ سازگار ساختنِ الله با وجودِ شر


۱) شر و بدی پیامد اراده آزاد انسان است. الله به ما حق انتخاب داده چون حقِ گزینشِ چیزی بسیار پُر بها است. ولی خدا نمی‌تواند به ما اراده آزاد داده و هم جلوی ما را از انجام کارهای بد بگیرد.

پاسخ: همه شر و بدی‌ها پیامدهای حقِ گزینش و اراده آزاد انسان نیست، برای نمونه، بلایای طبیعی. اگر حتی شر را به گونه‌ای تعریف کنیم که تنها کنش‌های انسانی بد را در بر بگیرد، باز هم ناچاریم دلیلی برای رنج‌هایی که خاستگاه آن‌ها بلایای طبیعی بوده و زیر فرمان الله است، بیابیم.

۲) برخی از بدبخت‌هایی که بر سر انسان می‌آید برای پیشرفتِ اخلاقِ نیک ضروری است. برخی از نیکوکاری‌ها می‌تواند تنها در پاسخ به برخی از رنج‌ها یا چیزهای بدِ دیگر وجود داشته باشد. مانند: دلاوری، رحمت، نیرومندی اراده.

پاسخ: این کارهای نیک می‌تواند با رنج و بدبختی بسیار کمتر از اندازه کنونی آن در جهان رخ دهد.

۳) خوب و بد تنها برای آشکار کردن همدیگر هستند. بنابراین اگر بدی از میان برود دیگر خوبی نیز نخواهد بود.

پاسخ: خوبی می‌تواند مستقل از بدی وجود داشته باشد. بردنِ یک مسابقه دو خوب است، ولی باختنِ آن شر نیست. خریدن اسباب بازی برای فرزندِ دخترِ خوب است، ولی اگر این کار انجام نشود زمانی که یک اتاق پر از اسباب‌بازی دارد، کارِ بدی انجام نشده است.

۴) کمابیش مانند مورد ۳: اگر بدی و شر از میان برود، آن گاه ما نمی‌توانیم بدانیم چه چیزی خوب است، چون تنها زمانی می‌توانیم سرشت چیزی را دریابیم که متضادی وجود داشته باشد.

پاسخ: حتی اگر ما چیزی را نیک ندانیم، با این حال می‌تواند خوب باشد. هم چنین اگر حتی ما هیچ تجربه‌ای از بدی نداشته باشیم، باز هم می‌تواند خوب باشد. کودکان می‌دانند که داشتنِ اسباب‌بازی خوب است، اگر چه هیچ‌گاه آن‌ها بدون اسباب‌بازی نبوده‌اند و بنابراین هیچ تجربهٔ متضادی نداشته‌اند.



⚛ @AndisheKonim

‍ چگونه دانش نشان می‌دهد خدایی وجود ندارد؟
#ناسازگاری_الله_با_یافته_ها_و_داده_ها
(بخش دوم و پایانی)


٥) الله همچون کسی که قوانین و ثابت‌های محیط فیزیکی را برای زندگی کردن به ویژه زندگی انسانی تنظیم کرده باشد با این واقعیت نمی‌تواند هم‌خوان باشد که گیتی با زندگی انسانی سازگار نیست و هدر دادن فضا، زمان و ماده بسیار فراوانی بوده است؛ این جستار هم چنین با این واقعیت هم‌خوانی ندارد که جهان هستی بیشتر از ذراتی با حرکت تصادفی ساخته شده است و ساختارهای پیچیده مانند کهکشان‌ها کمتر از ۴ درصد از کل ماده و کوچک‌تر از یک در میلیاردها را تشکیل داده‌اند.

۶) الله هم‌چون کسی که به طور مستقیم با انسان‌ها با وحی گفتگو کرده است با این واقعیت رد می‌شود که هیچ یک از کلمات وحی هیچ‌گاه به طور تجربی اثبات نشده است؛ در حالیکه بسیاری از موارد نادرست از آب در آمده است؛ هیچ یک از موارد مطرح شدهٔ وحی نتوانسته دربارهٔ جستاری باشد که در آن زمان فرد ادعا کننده به شیوهٔ دیگری نمی‌توانسته از آن آگاه شود.

٧) الله هم‌چون خاستگاه اخلاق و ارزش‌های انسانی نمی‌تواند وجود داشته باشد، چون گواه و مدارک نشان می‌دهد که انسان‌ها خودشان ارزش‌ها و رفتارهای اخلاقی را تعریف می‌کنند؛ این گفته به معنای نسبی بودن اخلاق نیست! کسانی که ایمان آورده‌ و کسانی که از دین خارج شده‌اند همانند هم در مجموعه ای از ارزش‌ها و اخلاق مشترک هستند؛ حتی بیشتر فداییان دینی خودشان تصمیم می‌گیرند که چه چیزی بد و چه چیزی خوب است! (قتل‌های ناموسی و دریدن انسان‌ها به خاطر عقاید دینی و ...) کسانی که ایمان آورده‌اند حس اخلاقی نیرومندتر و دیگر حالت‌های والاتر در مقایسه با ناباوران ندارند! برای نمونه، کسانی که ایمان آورده‌اند باید با شادی زندگی کرده و زندگی آن‌ها با زمینه های دوست داشتن خانواده و جانوران خانگی پر شده و زندان‌ها از بیخدایان پر شده باشد؛ صاعقه بیشتر جان مردم ناباور را بگیرد؛ انسان‌های ناباور بیشتر بیمار شوند؛ روحانیون و مؤمنین همیشه از سقوط هواپیما جان بدر ببرند و... ولی چنین چیزی رخ نداده است! ناباوران هیچ‌گاه کمتر از کسانی که ایمان آورده‌اند رفتار اخلاقی نداشته‌اند چه بسا نمونه های بیشماری می‌توان از اخلاقیات عنوان کرد که بین باورمندان به الله بسیار کمتر و حتی اصلاً نمی‌توان دید.

٨) بودن شر و بدی و به ویژه رنج‌های بدون دلیل، به طور منطقی با وجود الله که هم قادر متعال و هم دانای مطلق و هم رحمان است سازگار نیست. (مشکل شاخص شر)
خدا انگارهٔ ورشکسته- ویکتور جان استنگر- برگِ ۳۰۰

⚛ @AndisheKonim

‍ چگونه دانش نشان می‌دهد خدایی وجود ندارد؟
#ناسازگاری_الله_با_یافته_ها_و_داده_ها
(بخش نخست)


١) الله همچون آفرینندهٔ جهان پیچیده به ویژه جانداران با واقعیت‌های تجربی هم‌خوانی ندارد، چون این ساختار می‌تواند برخاسته از فرآیندهای سادهٔ طبیعی درک شد که هیچ نشانهٔ مورد انتظاری از طراحی یا خواست الهی در آن دیده نمی‌شود؛ هر آینه جهان هستی به گونه‌ای به نگر می‌رسد که گویا هیچ نشانه‌ای از طراحی یا خواست الهی در آن نیست.

٢) الله به عنوان هستی که به انسان روح نامیرایی دمیده با این واقعیت‌های تجربی که می‌توان پیرامون ذهن و شخصیت انسان با فرآیندهای فیزیکی روشنگری نمود، هم‌خوانی نداشته چون هیچ نیروی غیرفیزیکی یا فرافیزیکی دربارهٔ مغز یافت نشده و هیچ گواهی بر بودن زندگی پس از مرگ وجود ندارد.

٣) الله هم چون کسی که با انسان گفتگو کرده است، مداخله های معجزه‌آسا داشته است، کتاب‌های آسمانی را فرستاده با کمبود گواه های مستقل دربارهٔ رخ دادن این معجزه ها رد می‌شود؛ چون اکنون واقعیت‌ها و گواه های تجربی به طور اثبات‌پذیری نشان می‌دهند که برخی از مهمترین رویدادهای گفته شده در کتاب‌های آسمانی هرگز رخ نداده است.

۴) الله هم چون کسی که به طور معجزه‌آسا و فراطبیعی گیتی را آفریده با این واقعیت تجربی هم‌خوانی ندارد که برای ساخته شدن گیتی و یا وجود جهان به جای نبودنش، نیازی به شکسته شدن هیچ قانون و قاعدهٔ فیزیکی نبوده است؛ این اندیشه هم چنین با پندارها و فرضیه های اثبات شده بر پایه واقعیت‌های تجربی سازگار نیست که می‌گوید جهان هستی با بیشینه و حداکثر آنتروپی آغاز شده چون هیچ نشانی از پیش طرحی نظری ندارد.
خدا انگارهٔ ورشکسته- ویکتور جان استنگر- برگِ ۲۹۹

⚛ @AndisheKonim
#ادامه_دارد