اندیشیدن تنها راه نجات

نوع انسان جلوگیری از انفجار جمعیت را در گذشته و حال به روحانیان دین‌های گوناگون مدیون است #روحانیان بهترین کشتار کنندگان‌اند.


⚛ @AndisheKonim

✫ نگاهی به اندیشه‌های #فریدریش‌نیچه در نقد دین (۲)


★ در نکوهش اخلاق‌بندگی (۱)

#نیچه، مسیحیت را نه جنبشی بر ضد یهودیت، بلکه تداوم منطقی آن می‌داند و هر دو را نتیجه‌ قیام‌بندگان در اخلاق ارزیابی می‌کند. پیش از پرداختن به نقد او از مسیحیت، بد نیست نخست ببینیم قیام‌بندگان در اخلاق چیست. بدین منظور اشاره‌ای گذرا به یکی از آثار نیچه به نام #تبارشناسی‌اخلاق که نخستین چاپ آن به سال ۱۸۸۷ بازمی‌گردد، ضروری است.
#نیچه در این کتاب پرسش از خاستگاه امر اخلاقی را مطرح می‌کند، ولی پرسش او فقط پرسشی تاریخی، جامعه‌شناختی و روان‌شناختی نیست، بلکه پرسشی برای یافتن دلایل توجیه‌تصورات‌اخلاقی است.
#نیچه می‌خواهد با نگاهی ژرف‌ به جهان‌اخلاق، ما را با خاستگاه مفاهیم #نیک و #بد آشنا کند. به باور او، عالی‌ترین قاضی و داور برای تفکیک ارزش از بی‌ارزش در تصورات‌اخلاقی، زندگی و نیروی شکوفایی و گسترش و تداوم آن است. مفاهیمی چون ازخودگذشتگی، افتادگی، ایثار، خاکساری، ملایمت و مشابه آنها که امروزه به عنوان نیک شناخته می‌شوند، در واقع نقطه‌ مقابل آن چیزهایی تصور می‌شوند که بد است.
ولی به باور #نیچه، پرسش اصلی اینست که چه کسانی قدرت تعریف مفاهیم اخلاقی درباره‌ نیک و بد را در اختیار دارند. ارزشگذاری مرسوم درباره نیک و بد به گفته‌ او از طرف ناتوانان و درماندگان انجام گرفته است و این موضوع وقتی روشن می‌شود که ما تفاوت اولیه میان نیک و بد را در نظر بگیریم. #خوب در گذشته آن چیزهایی بوده‌اند که والا، قدرتمند، بلندپایه و عالی‌مرام بشمار می‌رفتند، یعنی همه‌ چیزهایی که در خدمت فزایندگی جنبش‌زندگی، قدرت و زیبایی قرار داشتند. در واقع ‌ والامنشان و توانمندان، با چنین مفاهیمی رفتار و کردار خود را نامگذاری می‌کرده‌اند، البته بدون اینکه از این گذرگاه بخواهند برای همگان هنجاری تعریف کرده و به دست داده باشند؛ بلکه آنان می‌خواستند از این طریق این ارزش‌ها را برجسته و حد و مرزهای آن را روشن کنند. این قدرت و دانش برای تعیین حد و مرز و فاصله‌گذاری میان ارزش و بی‌ارزش را #نیچه شور فاصله می‌نامد
از این دیدگاه، بد آن چیزی بوده که فاقد ویژگی‌های یادشده بوده و به دیگر سخن، همه‌ چیزهایی که پست و عوامانه و اوباشانه بوده است. بنابراین تفاوت میان خوب و بد، بیانگر تفاوتی میان مرتبه‌ها بوده و از بالا ارزشگذاری می‌‌شده است. ولی قیام‌بندگان در اخلاق، این تفاوت مرتبه‌ها را به پرسشی اخلاقی تبدیل کرده و ارزشگذاری برآمده از آن را وارونه ساخته است #نیچه در این زمینه به دو آریستوکراسی و دو کاست #شهسواران و #روحانیان به عنوان عالی‌ترین کاست‌های‌اجتماعی نیز اشاره می‌کند و خاطر نشان می‌سازد که نظام ارزشی آن دو متفاوت بود و درحالیکه #شهسواران مردان زندگی و رزم بودند و پیش‌شرط وجودی آنان تندرستی، نیرومندی، غنا و شکوفایی بود و به ارزش‌هایی چون سلحشوری، دلیری، ماجراجویی، شکار، پایکوبی و بازی‌های‌رزمی میدان می‌دادند و آنها را می‌ستودند، #روحانیان درست در نقطه‌مقابل آنان بود و به دلیل ضعف، بویژه در زمان جنگ که حرفی برای گفتن نداشتند، ناتوانی خود را به صورت کینه و نفرت نسبت به #شهسواران در خود فرومی‌دادند و می‌انباشتند. چیرگی‌اخلاق‌بندگان، نتیجه‌ سیاست انتقامجویانه‌ این کاست بوده است

#ادامه‌دارد


⚛ @AndisheKonim