گاه‌نویسه‌ها | جواد رسولی

✅مذاکره با واژه‌های فریب‌کار!


@Gahnevise
🔸به فیروز گفتم برود ‌یک سبد بخرد؛ با یک سطل زباله برگشت. پرسیدم چرا این؟! گفت در #تاجیکستان به این می‌گویند #سبد
🔸آن اوایل تاجیک‌ها مرا به «آش» دعوت کردند. رفتم و دیدم به نوعی غذا که با پلو می‌پزند #آش می‌گویند.

🔹دکتر #علی‌اشرف_صادقی مقالهء کوتاهی دارد با عنوان «واژه‌های #فریبکار در فارسی تاجیکی» و چند مثال برای آن آورده است که به نظر من جای کار دارد که به خودشان هم گفته‌ام.
«واژه‌های فریبکار ترجمه‌ای فرانسوی است که به واژه‌هایی گفته می‌شود که در لفظ #مشترک و در معنا #متفاوت‌اند».
در مناسبات روزمره و مسافرتی با تاجیکان کاربرد این واژه‌ها به‌خودی‌خود بی‌آزارند. گاهی جالب و گاهی اسباب دلخوری مختصر می‌شود.
اما چون کسی مقصر نیست تبدیل به یک آگاهی یا خاطره می‌شود.

◽️اکنون فرض بفرمائید یک روز بین ایران و تاجیکستان اختلافی پیش بیاید و قرار باشد بر سر آن مذاکره #دوجانبه شود!
از آنجاکه ما #همزبان هستیم قطعاً مذاکرات بدون #مترجم خواهد بود و در اینچنین موقعیت‌هایی است که قضیه حساس می‌شود.. برای مثال هیئت ایرانی باید بدانداگر تاجیک‌ها گفتند:
1. «ما در این مذاکره #برنده خواهیم شد»...یعنی #مجری این جلسه ما خواهیم بود.
2. «گپ (حرف) #زور زدید»...یعنی حرف خیلی #جالب و مهمی زدید!
3. «باید منطقه را #تازه_کنیم» یعنی باید منطقه را #پاکسازی کنیم!
4. «ما نباید مخالفین هم را #دستگیر کنیم» یعنی نباید به آنها #یاری رسانیم!
5. «باید مسائل را #جابه‌جاگذاری کنیم» یعنی هر چیز را دقیق #سر_جایش_بگذاریم.
طبیعی است به همین قیاس تاجیک‌ها هم از لفظ‌های ما معانی دیگری دریافت می‌کنند بنابراین با انواع و اقسام این واژه‌ و اصطلاحات فریبکار و تفاوت‌های معنایی در می‌یابید که در یک مذاکرهء حساس دیگر تبعات قضیه به سادگی «آش» و «سبد» نیست ...
لطفاً یک کارشناس زبان با خود ببرید!

(به نقل از آقای حسن قریبی، رئیس پژوهشگاه فارسی‌-تاجیکی ایران در تاجیکستان https://t.center/hassangharibi)
#حسن_قریبی #تاجیکستان #گویش_تاجیکی