✅ بازنمایی کازماپولیتانیزم در موسیقی ، تحلیل آهنگ " تصور کن " اثر سیاوش قمیشی
✍ محمد علی اصالتی
🔹 مکتب جهان وطنی
(Cosmopolitanism)
بیان می کند که همه جهان وطن مشترک انسان ها است و همه انسان ها شهروند جهان و متعلق به تمام نقاط مختلف جهان بوده و اعضای یک جامعه هستند. در واقع همه مردم جهان باید بدون وابستگی قومی و ملی و تفاوت های نژادی ، خود را هموطن یکدیگر و همه جای دنیا را وطن خود بدانند. این مکتب نقطه مقابل تفکرات شونیسم (وطن پرستی افراطی) و ریسیسم (نژاد پرستی) است. در یک جامعه جهان وطنی افراد از مکان های مختلف و با گرایش های مختلف قومی ، فرهنگی و مذهبی با وجود تفاوت اعتقادی خود در مذهب و سیاست در کنار هم زندگی می کنند و با یکدیگر تعامل و روابط متقابل دارند. امانوئل کانت ، فیلسوف آلمانی قرن هجدهم ، دنیایی جهان وطنی را ترسیم می کند که در آن ارتش ها تعطیل شده اند و انسان ها تحت یک نهاد جهانی اداره می شوند. کانت در مقاله "صلح دائمی ، طرحی فلسفی" مکتب جهان وطنی را یک اصل برای کمک به جامعه جهانی برای دستیابی به صلح دائمی و پایدار معرفی می کند. همچنین این مکتب نسبت به سلطه و حکم فرمایی بشر بر طبیعت انتقاد کرده و خواستار حفاظت از محیط زیست در برابر اثرات جانبی منفی تکنولوژی است.
🔹 آهنگ تصور کن ، اثر سیاوش قمیشی که اقتباسی از آهنگ تصور کن ( Imagine ) ترانه جان لنون ، خواننده انگلستانی است ، به ترسیم یک جامعه جهان وطنی آرمان شهری می پردازد. این اثر به مخاطب خود توصیه می کند که جهانی عاری از مرز ، جنگ ، ارتش ، پلیس ، زندان و دیکتاتور را تصور کرده تا بتوانند در جامعه ای آزاد ، آباد و برابر ، فارغ از تفاوت های نژادی و مذهبی ، خوشبخت زندگی کنند.
🔹 آهنگ تصور کن با جمله "بدون مرز و محدوده ، وطن یعنی همه دنیا" اساسی ترین بخش خود را به معرفی تفکر جهان وطنی و مقابله با تفکرات نژاد پرستی و وطن پرستی افراطی می پردازد و جهان را جامعه بدون مرز ملت ها ، و وطن انسان ها را همه دنیا معرفی می کند.
🔹 این آهنگ با جملات "تصور کن اگه حتی تصور کردنش سخته" و "تصور کن تو میتونی بشی تعبیر این رویا" هر چند به یوتوپیا بودن این تفکر در دنیای امروز اذعان می کند اما بیان می کند که با خواست مردم جوامع ، تحقق تفکر جهان وطنی امکان پذیر است.
🔹 این اثر در جمله "کسی آقای عالم نیست ، برابر با هم اند مردم" نسبت به شرایط حکمرانی در جوامع تحت حاکمیت توتالیتاریسم انتقاد کرده و برابری همه مردم در یک جامعه دموکرات را تصور می کند
🔹 آهنگ تصور کن در جمله "نه بمب هستهای داره ، نه بمب افکن نه خمپاره ، دیگه هیچ بچهای پاشو روی مین جا نمی زاره" به ساخت سلاح های کشتار جمعی و مرگ و میر و مجروحیت های ناشی از جنگ برگرفته از تعصبات نژادی و ایدئولوژیکی انتقاد کرده و با جمله "تمام جنگای دنیا ، شدن مشمول آتشبس" آرزوی از میان رفتن ارتش ها و پایان جنگ برای انسان ها را دارد.
همچنین این اثر در جملات "تصور کن اگه حتی تصور کردنش جرمه ، اگه با بردن اسمش گلو پر میشه از سرمه" نسبت به شرایط آزادی بیان در جوامع غیر دموکرات و رفتار پلیس با شهروندان معترض انتقاد کرده و جملات "جهانی را تصور کن ، بدون نفرت و باروت ، بدون ظلم خود کامه ، بدون وحشت و تابوت" و "جواب هم صدایی ها پلیس ضد شورش نیست" نسبت به ظلم و قدرت زورگویی حکومت ها به شهروندانشان در مقابل آزادی بیان آنها اعتراض می کند و در ادامه در جمله "تصور کن جهانی را که توش زندان یه افسانه س" خواستار جوامع عاری از زندان و نیز آزادی برای همه شهروندان جهان هست.
🔹 این آهنگ در جملات "جهانی که هر انسانی تو اون خوشبخته خوشبخته" و "جهانی که تو اون پول و نژاد و قدرت ارزش نیست" خوشبختی انسان ها را در مقابله با کاپیتالیسم ، ریسیسم و توتالیتاریسم معرفی می کند و با جمله "دیگه سهم هر انسان تن هر دونهی گندم" نسبت به سلطه نظام های سرمایه داری انتقاد کرده و برابری برای همه انسان های جهان را تصور می کند.
🔹 آهنگ تصور کن با جمله "تو روزنامه نمیخونی ، نهنگا خودکشی کردن" بر اساس تفکر جهان وطنی ، یک بخش از خود را به دفاع از محیط زیست اختصاص داده و نسبت به سلطه بشر بر طبیعت انتقاد کرده و رویای حفاظت از محیط زیست در برابر سلطه انسان را می پروراند.
🔹 در انتها این اثر با بیان جملات "همه آزاده آزادن ، همه بی درد بی دردن" و "جهانی را تصور کن ، پر از لبخند و آزادی ، لبالب از گل و بوسه ، پر از تکرار آبادی" زندگی در یک دنیای جهان وطنی را دنیای آباد برای انسان های آزاد و بی درد تصور می کند
❎ @medialist1