شهریورگان نام این جشن ایرانی است که به آن آذر جشن. هم میگویند. شهریورگان یکی از جشنهای دوازدگانه سال ایران باستان است و از شمار جشنهای آتش. روز چهارم از هر ماه زرتشتی به نام شهریور است و در این روز جشن شهریورگان میگیرند.
به موجب یزدانشناسی اوستایی شهریور میان امشاسپندان یا ملائک و ایزدان ششگانه از لحاظ مرتبت و مقام دومین است؛ نخست بهمن و دوم شهریور.
این نام در اوستا خشتره وئیریه آمده که جزء اول به معنی کشور و پادشاهی و جزء دوم به معنی آرزو است یا پادشاهی نشان دار بهشت.
مشاسپندان دو وجه مینوی و زمینی دارند، این امشاسپند در جهان مینوی، نمایندهی قدرت و شهریاری مطلقهی اهورامزدا و در زمین، نگاهبان و سرپرست فلزات و جنگ افزارها است.
این جشن آتشهای خانگی محسوب میشد. مردم در خانهها آتش میافروختند و ستایش خداوند و شکر نعمتهای او میگزاردند. در خانهها اغلب مهمانی برپا کرده و خوراکهای گوناگون و ویژه تدارک میبینند و به مناسبت تغییر هوا، شب هنگام در بامها نیز آتش میافروزند.
. این یک جشن است، جشن زن و زمین نامش این است:جشن سِپَندارمَذگان یا اِسپَندگان یا اِسفَندارمَذگان./ در این روز زنان از هر کاری معاف میشدند
طرح: فاطمه رضایی، گرافیست
ایرانیان از،دیرباز ۲۹ بهمن در گاهشمار خورشیدی یا ۵ اسفند در گاهشمار یزدگردی را روز زن، زمین و مادر مینامیدند و این روز را جشن میگرفتند.
ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده که ایرانیان باستان، این روز را روز بزرگداشت زن و زمین میدانستند.
این گزاره را گردیزی نیز در زین الاخبار آوردهاست. در این جشن به زنان هدیه میدادند. از این روی جشن را مردگیران میگفتند که زنان به اختیار خویش و با آزادی، شوی و مَرد زندگی خود را برمیگزیدند؛ بنابراین در روز پنجم ماه اسفند [ ۲۹ بهمن ] جشن زنانهٔ «مَردگیران» یا «مژدگیران» که ویژه زنان نام داشته است.
در روز جشن سپندارمذگان زنان از کارهای روزمره و همیشگی در خانه و زندگی معاف شده و به جای آنان مردان و پسران خانواده وظایف جاری ایشان را در خانه به عهده میگرفتند.
. بزرگداشت سیدمنصور سیدسجادی در موزه ملی ایران برگزار شد.
او باستانشناسی است که بسیاری به کاوشهای شهر سوخته میشناسند. کاوشگری که سالیان طولانی به محوطهای زیر خاک مانده جان داد و در محافل علمی ایران و جهان مطرح کرد.
در این بزرگداشت مصطفی دهپهلوان، رئیس پژوهشگاه و جبرئیل نوکنده، رئیس موزه ملی، سجاد علی بیگی، رئیس پژوهشکده، جلیل گلشن، رئیس سابق پژوهشکده، محنمدرضا میری، باستانشناس و مدیر انتشارات پیشینپژوه و شاهین آریامنش، رئیس گروه پژوهشی باستانکاوی تیساسرن و جمعی از بزرگان باستانشناسی ایران حضور داشتند.
در این بزرگداشت تاکید شد که سیدمنصور سیدسجادی، پس از سالها فعالیت روی محوطههای متعدد باستانی به ویژه محوطههای جنوب شرق ایران، رازهای این محوطهها را برای ایرانیان بازگو کرد. او توانست با روشهای نوین به بازسازی یافتههایش بپردازد و به آنها جان دهد.
سجادی همواره با پژوهشها و تألیفات و ترجمههایش سعی کرد تا کاوشها را از دایره محدود پژوهشگاه خارج کرده و به جامعه دانشگاهی و مردم معرفی کند.
او را یکی از پیشکسوتان پرکار و پرتلاش میشناسند که همواره در راه معرفی آثار محوطههایش و فرهنگ ایران کوتاه نیامد و نمونهای شد در استقرار فعالیت در یک محوطه باستانی.
این بزرگداشت به همت پژوهشگاه میراثفرهنگی، گروه پزوهشی باستانکاوی تیساسرن برگزار شد.
. میراث فرهنگی را بخوانید، گدشته و آینده در هم تنیده است
هفته کتاب و کتابخوانی بهانهای است برای اینکه بار دیگر درباره کتاب حرف بزنیم و با هم کتاب بخوانیم.
انتشارات دادکین برای همین این هفته برای کتابخوانها ۲۰ درصد تخفیف میدهد و امیدواریم که کتابها رو با اشتیاق بخوانید و نظرات خود را به ما هم بگویید. مشتاقانه منتظر هستیم.
در این روزهایی که جنگ بسیاری از آثار تاریخی را ویران میکند. جانهای بسیاری را میگیرد. کمتر کسی است که در پی حفط میراث بشری باشد. در زمان داعش آثار بسیاری در سوریه و عراق با پتک ویران شدند. در جنگ غزه هم چنین است. در جنگ ایران و عراق بر آثار ایران چه گذشت؟
بخشهایی از مصاحبه با اسماعیل یغمایی، باستانشناس بنام ایران از آنچه بر آثار تاریخی پس از حنگ گذشت...
مصاحبه: فاطمه علیاصغر فیلمبردار: حسن حسینی
اختصاصی#میراث_خبر
«وارد موزه شدم همهجا پر از خون بود. کف، دیوارها و حتی سقف. گیج شده بودم، نمیدانستم چکار باید بکنم؟ این واقعا موزهای بود که میشناختم؟» اسماعیل یغمایی، باستانشناسی است که دو سال بعد از جنگ ایران و عراق راهی موزه هفتتپه خوزستان میشود و آنچه میبیند این است: فاجعه. جنگ جان آدمی سرش نمیشود، چه برسد به هویت تاریخی یک ملت. زمانی که موزه هفتتپه پایگاه نظامی شد، عراق به ایران حمله کرده بود و خوزستان کارزار خون بود و اسلحه.
خردادگان یکی از باشکوهترین جشنهای ایران باستان بوده و نماد آن گل سوسن است.
در کتاب بندهش از گل سوسن به عنوان گل ویژه امشاسپند بانو «خُرداد» نام برده شده است: «... هر گلی از آنِ امشاسپندی است؛ و باشد که گوید: … سوسن خرداد را، ..» که بر این بنیان بهترین نماد برای جشن خردادگان گل سوسن است.
معروفترین نمونههای گل سوسن نزد ایرانیان سوسن سپید Lilium candidum یا سوسن آزاد است که به نام سوسن ده زبان یا سوسن گل دراز نیز شناخته میشود.
یکی دیگر از گونههای نادر گل سوسن که بومی برخی مناطق شمالی ایران است، سوسن چلچراغ Lilium lederbourii نام گرفته است.
در متن پهلوی «خسرو قبادان و ریدکی» بوی گل سوسن سپید، چون «بوی دوستی» توصیف شده است.
مروز هشتادمین سالگرد آمدن آوارگان جنگی لهستان به ایران است. روزی که ایرانیان درهای سرزمین خود را باز کردند و آغوش خود را به سوی لهستانیها گشودند.
نمایشگاه "به سوی امید" امروز دوشنبه نوزدهم اردیبهشت در فرهنگستان هنر تهران افتتاح شد تا نقبی به گذشتهای زده شود که جنگ میان حکمرانان حرف اول را میزد و قربانی ملتها بودند. امروز هم شاهد جنگ در اوکراین هستیم، دردی دیگر به جان ملتها و آوارگیها. هنرمندان اما هنوز به دنیای بدون جنگ ایمان دارند، به روزی که همه در کنار هم با صلح زندگی کنیم. این نمایشگاه حکایت سفر مردم جنگزدهای است که از سیبری راه درازی را تا ایران طی کردند، تا به زندگی سلام دوباره کنند. آنها وقتی از جهنم سیبری و اردوگاههای کار اجباری روسیه به ایران رسیدند، گفتند: ما به بهشت رسیدیم...
این کتاب مجموعهای از خاطرات اسماعیل یغمایی، باستانشناس بنام ایران است که سال گذشته از سوی انتشارات دادکین منتشر و با استقبال بسیاری از سوی مخاطبان روبهرو شد. خاطرات او سند مهمی از اتفاقات و حوادث باستانشناسی و میراث فرهنگی ایران از دهه ۳۰ و ۴۰ ایران است. یغمایی همواره نگاه موشکافانهای به دنیای اطراف خود داشته و تنها یک باستانشناس در یک محوطه تاریخی نبوده است. او علاوه بر کاوش یک محوطه به آدابورسوم، فرهنگ، هویت و جامعهای که در آن کاوش میکرده، توجه داشته برای همین شما در کتاب نقاط امن میتوانید سفری به گذشته ایران داشته و با روابط و اتفاقات میان مردم، کاوشگران، باستانشناسان خارجی و... آشنا شوید. یکی از بخشهای مجموعه خاطرات نقاط امن، ماجراهایی است که زمان تیمور بختیار در عراق میگذشت و روزهای پرتنشی برای ایرانیان بود. تا امروز بسیار کم به این موضوع پرداخته شده و هنوز هم این دوره از تاریخ ایران در غبار نادانستیهای بسیار است.
این کتاب را میتوانید در دایرکت همین صفحه سفارش دهید یا به واتزآپ شماره ۰۹۱۲۳۰۸۲۱۸۸ پیام دهید. این کتاب قطع رقعی و جلد گالینگور است.
سال نو مبارک، این نخستین پادکست اسطورهها و افسانههای ایرانی در سال جدید است. امیدوارم که شاد باشید و هر نظر و نقدی داریو برای ما ارسال کنید.
ماجرای این پادکست از این قرار است:
ذرهای از وجود هورمزد جداشد و به روشنایی بیکران پیوست، آب، خاک، آتش و باد به پا خواستند و هورمزد را یاری رساندند تا این دانه در خاک بنشیند و این نهال به بار بنشیند.
دیوها آشوب به پا کردند و جنگی به پا شد. از دل این آمیزش و نبرد انسانی متولد شد، مردی شکوهمند با لبخندی شادیآفرین.
نوروز بمانید که ایّام شمایید آغاز شمایید و سرانجام شمایید
همراهان عزیز انتشارات دادکین بیش از چهار سال است که کنار هم هستیم و با هم چهار نوروز را جشن گرفتیم. نوروز امسال همکاران و دوستان عزیزی که پادکستهای اسطوره و افسانههای ایرانی را تهیه میکنند با نگاهی به اسطورههای دیرپای تمدن بزرگ بینالنهرین و ایران این پادکست را برای شما آماده کردهاند. امیدواریم سالی پر از برکت و شادی و صلح در کنار هم داشته باشیم و وظیفه انسانی را در زندگی از یاد نبریم. کتاب بخوانیم و به هویت و فرهنگ خودمان ایمان داشته باشیم. میراثمان را پاسداری کنیم. هنرهای سنتیمان را نگهبان باشیم و در عالم دوستی یه مهر بورزیم.
ایرانیان در روز 5 بهمن برای چیرگی بر نیروی اهریمنی و دستیابی به روانی شاداب و سالم جشنی به نام نوسره را برگزار میکردند و مردم در این جشن.ها شرکت میکردند و با سرور و دستافشانی و آتشافروزی و پایکوبی روان را شادابی میبخشیدند و خستگی پهای فکری و جسمی را از تن و روان خویش میزدودند.
برپایی آتش و خواندن نیایش و دعا در درگاه حق از آداب برگزاری جشن نوسره بود. دهم بهمن زمان برگزاری جشن سده است، مردم با برگزاری جشن نوسره خود را برای برگزاری هر چه باشکوه تر جشن بزرگ سده آماده می کردند.
روز پنجم بهمن روز گرامیداشت زنان در آیین باستان پارسی روز پنجم از هر ماه به سپندارمذ نسبت داده شده است که این روز را به مناسبت سبزکنندگان زمین و سبز شدن زمین، به گرامیداشت زنان اختصاص دادهاند.
روز دانشآموز مبارک سیر تحولی مدارس ایران از مکتبخانهها آغاز شد و پس از مشروطه با تلاش بسیار گروهی از مشروطلبان که برای تحصیل زنان کوشیدند، زنان نیز راهی مدارس شدند. اگر چه این حضور محدود بود و تنها انگشتشمار خانوادهها راضی می شدند دخترانشان را به مدرسه بفرستند. سالها طول کشید تا مدراس فرهاد و باغچهبان ایدههای نوینی را وارد آموزشو پرورش ایران کردند. دهه شصتیها که به مدرسه رسیدند بیشترین تعداد دانشآموزان در تاریخ این سرزمین بودند. دانشآموزان در دوران کرونا از راه دور و به صورت آنلاین درس آموختند. تجربهای بسیار نو در آموزش ایران. آنها دیگر صدای زنگ مدرسه را نشنیدند که در پاییز هر سال به صدا در میآمد.
افسانههای ایرانی داستان کچل مم سیاه_ قسمت آخر این داستان مبارزهی کچل مم سیاه با دسیسههای شوم و باورنکردنی وزیر پادشاه است.
به زودی این پادکست را کامل میتوانید از سایت دادکین بشنوید.
با ما باشید. نگاه و توجه کودکان به تاریخ، روشناییبخش آینده است. با تشکر از دوستانی که در تهیه این پادکست ما را یاری رساندند: صدا و انتخاب افسانه: فرشته جودکی موسیقی و صدا: سحر آزاد تدوین و گرافیک: فاطمه رضایی
این داستان مبارزهی کچل مم سیاه با دسیسههای شوم و باورنکردنی وزیر پادشاه است.
به زودی این پادکست را کامل میتوانید از سایت دادکین بشنوید.
با ما باشید. نگاه و توجه کودکان به تاریخ، روشناییبخش آینده است. با تشکر از دوستانی که در تهیه این پادکست ما را یاری رساندند: صدا و انتخاب افسانه: فرشته جودکی موسیقی و صدا: سحر آزاد تدوین و گرافیک: فاطمه رضایی
پادکست افسانههای ایرانی_ قسمت اول این داستان: کچل مم سیاه داستان کچل مم سیاه سه قسمت است و در سه روز میتونید گوش بدید و برای کودکان خود بگذارید. هر قسمت ۱۰ دقیقه است.
انتشارات دادکین به مناسبت هفته کودک، پادکست افسانههای ايرانی را تقدیم میکند تا کودکان ما بیشتر با قهرمانها و داستانهای ايرانی آشنا شوند. داستان "کچل مم سیاه" یکی از داستانهای کتاب "افسانههای ایرانی" نوشته محمد قاسمزاده است. پس هر هفته داستان جدیدی را از صفحه اینستاگرام و تلگرام دادکین بشنوید. داستان کچل مم سیاه، داستانی طولانی است و ما آن را در سه قسمت که مراحل دستو پنجه نرم کردن کچل مم سیاه با مشکلات سر راهش نشان میدهد، اینجا میگذاریم.