بادکنک سفید

📌رفع کاستی‌های قانون حمایت از اطفال و نوجوانان بر پایه نگارش اصلاحیه بر آن
ضرورت افزودن اصل مداخله بدون آسیب

▪️مداخله اجتماعی برای رفع معضلات، کاستی‌ها، بی عدالتی‌ها، نقض حقوق، خشونت و دیگر مسائل ناپسند، امری ضروری است. در مبحث کودکان نیز چنین است. رفع مشکلاتی از قبیل کار کودک نیاز به کنش‌های مستمر جمعی دارند. جلوگیری از مجموع خطراتی که کودکان در معرض آن‌ها قرار دارند، تابع همین قانون است. تنها با مداخله برای بهبود اوضاع می‌توان انتظار وقوع تغییرات مطلوب داشت. قوانین نیز باید بستر لازم برای کنش جمعی را فراهم کنند و نهادهایی را برای مداخله در جهت کاستن از رنج‌ها و ایجاد تغییرات مثبت تعیین نمایند.

▫️با وجود ضرورت مداخله برای جلوگیری از ایجاد و یا گسترش مشکلات، اما نباید فراموش کرد که هرگونه مداخله اشتباه می‌تواند آسیب‌های مضاعفی را ایجاد کند. مداخله ناصحیح، برعکس نیت مداخله‌گر عمل می‌کند. این عمل نه تنها موجب اصلاح نمی‌شود بلکه باعث بروز آسیب‌های جدید نیز می‌گردد.
از این‌رو پیش از هرچیز شناخت لازم از مساله، درک درست از نحوه مواجهه با آن، آسیب‌های احتمالی واکنش به پدیده نامطلوب، آگاهی نسبت به ابزار و روش‌های مورد استفاده و بسیاری از جوانب دیگر لازم است. عموما گفته می‌شود که با توجه به مشکل موجود، ممکن است بهتر باشد حتی کاری انجام ندهیم، تا اینکه خطر ایجاد زیان و آسیب بیشتر از مشکل موجود را داشته باشیم. این اصل که در حوزه‌های گوناگون مورد استناد قرار می‌گیرد به اصلِ «اول، آسیب نرسان» یا «مداخله بدون آسیب» معروف است.

▪️اهمیت رعایت این اصل در همه سطوح پابرجاست. اما زمانی که نهادهای قدرتمند و موثر با حمایت دولت و با تایید قانون مرتکب این دست خطاها شوند، می‌توانند موجب ظهور آسیب‌هایی جدی در مقیاس کلان شوند. بر اساس همین ملاحظات، گنجاندن این اصل در قوانین اهمیتی انکارناپذیر دارد. یکی از اصلاحات ضروری برای قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، افزودن ماده‌ای به شرح زیر است:

«انجام تمامی اقدامات و تدابیر حمایتی موضوع این قانون در همه مراحل تحقیق، رسیدگی و پشتیبانی باید با رعایت کامل «اصل مداخله بدون آسیب» همراه باشد. آیین‌نامه اجرایی این ماده که دربرگیرنده چگونگی رعایت اصل مداخله بدون آسیب در انجام تمامی اقدامات و تدابیر حمایتی از اطفال و نوجوانان است توسط سازمان بهزیستی، وزارت دادگستری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.»
لینک مطلب
@baadkonak_sefid

در #سال_تحصیلی جدید، تعداد #کودکان_محروم_از_تحصیل به شکل قابل توجهی افزایش یافته است؛ از کودکان ایرانی که به دلیل هزینه‌های بالای مدارس دولتی و هزینه‌های آموزشی از تحصیل بازمانده‌اند، تا #کودکان_مهاجر و #افغانستانی که با وجود محدودیت‌های سال گذشته، امسال به صورت رسمی از سوی وزارت آموزش و پرورش از ثبت‌نام محروم شده‌اند.

چتر حمایتی بالای سر تمام کودکان در برابر آزارجنسی

جلوگیری از #آزارجنسی_کودکان، یا به شکل وسیع‌تر، هر نوع آزار علیه کودکان، با ایجاد #چتر_ملی_حمایت_از_کودکان امکان پذیر است. این چتر باید شامل عوامل متفاوتی باشد که بتواند به شکل پایدار و فراگیر تمام کودکان را از آزار محافظت کند. #آموزش_کودکان نسبت به انواع آزارگری و شکل‌های مختلف آزارجنسی و نحوه محافظت شخصی، آموزش بزرگسالان درباره آزار کودکان و راه‌های #مداخله_بدون_آسیب، در کنار وجود قوانین مناسب و اجرای دقیق آن‌ها، می‌تواند به کاهش موارد آزارجنسی کودکان در تمام شرایط، از جمله #کودکان_خیابانی و کودکان در #محیط_کار منجر شود.

📌کنشگری حق محور با رویکرد «بدون آسیب»

▪️«جمعی از فعالان حقوق کودک» در اوایل تابستان ۱۴۰۳ پیشنهادی را به عنوان «راهکار حداقلی در جهت اصلاح قانون حمایت از اطفال و نوجوانان» مطرح کردند تا اقدام موثری در راستای «حمایت از سلامت جسمی و روانی اطفال و نوجوانانی که به هر دلیل به عنوان نیروی کار به کار گرفته شده‌اند» صورت گیرد. این راهکار در ادامه مجموعه مطالب پیشنهادی این فعالان برای اصلاح قانون فعلی حمایت از اطفال و نوجوانان، مصوب ۱۳۹۹ است.
گرچه مطالبه‌گری از نهادهای حاکمیتی، مانند دولت، مجلس و قوه قضاییه، بخشی از فعالیت کنشگری فعالان و جامعه مدنی محسوب می‌شود، اما این کنشگری بدون داشتن نگاه «حق-محور» می‌تواند به طور ناخواسته به ضد خودش و در جهت آسیب به کودکان تبدیل شود.

▫️گرچه حقوق کودک، از جمله حق بر سلامتی، بدون قید و شرط باید برای کودک فراهم شوند، اما با توجه به بخش‌های دیگر عبارت اصلاحی پیشنهادی درباره حفظ سلامت کودکانی که «به هر دلیل به عنوان نیروی کار به کار گرفته شده‌اند»، بیم آن می‌رود که مسئولان دولتی وظیفه خود را در حد رفع نیازهای اولیه کودکانی که حقوق اساسی‌شان در حال نقض شدن است، پایین بیاورند.
رفتار مسئولان نشان داده است که آن‌ها نه تنها از فعالیت نهادهایی که صرفا به رفع نیازهای بهداشتی، درمانی یا غذایی کودکان می‌پردازند، استقبال می‌کنند، بلکه گاهی خودشان نیز دست به چنین اقدامات نمایشی می‌زنند. منظور از «اقدامات نمایشی» این نیست که رفع این نیازها اهمیتی ندارد. بلکه منظور این است که رفع این نیازها، معمولا قابل دیده شدن و اندازه‌گیری هستند.

▪️اما بالا بردن سطح دانش کودکان، فراهم‌ کردن زمینه آموزش برابر و با کیفیت برای آن‌ها و از بین بردن زمینه‌های ورود کودکان به بازار کار، نه در کوتاه مدت عملی هستند و نه به راحتی قابل اندازه‌گیری‌اند. در چنین شرایطی، آوردن قید «کودکانی که به هر دلیل به کار مشغولند» در متن قانون، می‌تواند زمینه تداوم نقض حقوق کودکان با بهره‌کشی اقتصادی را فراهم کند.
از همین روست که داشتن نگاه حق-محور ضرورت پیدا می‌کند. به این ترتیب شاید بتوان با اضافه کردن بندی به اصلاحیه بالا، رویکرد حق-محور را به این اصلاحیه افزود:
«این وزارتخانه همچنین موظف است شرایط درمانی، بازپروری و بازاجتماعی شدن کودکانی را که از شرایط بهره‌کشی اقتصادی خارج شده‌اند، فراهم کند.»
لینک مطلب
@baadkonak_sefid

#کار_کودک تنها یک اصطلاح نیست. واقعیت تلخی‌ست برای بیش از ۱۵۰ میلیون کودک در سراسر جهان.‌
هر روز، میلیون‌ها دست کوچک بی‌وقفه کار می‌کنند، دست‌هایی که برای ابزارهایی که در دست دارند خیلی کوچک هستند. اینها دست‌های کودکان کارگرند.
#کودکی، #حق همه‌ کودکان است.

باز ماندن از درس و مدرسه اولین و شاید برجسته‌ترین اتفاقی است که برای #کودکان_کار و خیابانی می‌افتد. اما این تنها ظاهر ماجراست.
نان آور شدن، کودکان را زیر بار مسئولیت‌ها و تعهدهایی می‌برد که بسیار جلوتر و دور از سن‌شان است.
هر کودک بازمانده از #تحصیل مساوی است با اضافه شدن یک #کودک_کار به کودکان کار.
@baadkonak_sefid

دسترسی نداشتن به آب، به خصوص برای کودکان دختر بلوچ در سیستان و بلوچستان، مترادف است با یکی از اشکال کار سخت: حمل آب. حمل آب، نه تنها به دلیل دوری مناطق ذخیره آب، سنگینی ظروف حمل آب و وقت‌گیر بودن روند تهیه آب، کودک را از سایر حقوقش مانند آموزش،‌ تفریح و استراحت باز می‌دارد، بلکه در بسیاری از روستاهای #سیستان_و_بلوچستان، از جهت دیگری هم پرخطر محسوب می‌شود: خطر #غرق شدن کودکان در مراکز نگهداری آب که به آن «هوتک» می‌گویند و خطر کشته یا زخمی شدن توسط تمساح‌هایی که به نام «گاندو» شناخته می‌شوند.
@baadkonak_sefid

📌سوختبری انتخاب نیست

◾️تقریبا روزانه خبر کشته شدن سوختبران بلوچ در شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان یا خراسان جنوبی در رسانه‌ها منتشر می‌شود. تنها به عنوان نمونه برخی رسانه‌ها که اخبار مرتبط با بلوچ‌ها را پوشش می‌دهند، در ۱۷ مرداد خبر کشته شدن دو سوختبر در اثر واژگون شدن خودرو‌شان در حال فرار از ماموران انتظامی را منتشر کردند. در خبر آمده بود که هر دو سوختبر دارای فرزند بودند.

▫️در نظر داشته باشیم که سوختبری، مانند کولبری که عمدتا در شهرهای مرز غربی و استان‌های کردستان و آذربایجان غربی رایج است، انتخاب فرد نیستند.‌ این مشاغل که علاوه بر خطرات جانی و سلامتی، با خطر برخوردهای قهری حکومت هم روبروست، ناشی از توسعه‌نیافتگی، تبعیض مبتنی بر قومیت و نابرابری اقتصادی و اجتماعی است. بنابراین شاغلین به چنین فعالیت‌هایی درگیر فقر و شرایط ضعیف اقتصادی هستند.

▪️در بسیاری از موارد کودکان آن‌ها نیز به همین شغل مشغولند یا مانند دو سوختبر کشته شده اخیر، احتمالا ناچار به وارد شدن به بازار کار می‌شوند. این شغل برای کودکان جزو بدترین مشاغل کار کودکی به شمار می‌رود که ایران طبق قوانین داخلی و تعهدات بین‌المللی‌اش موظف است کودکان را از آن‌ها دور نگاه دارد.
اما حکومت به جای اجرای تعهداتش در تامین شرایط زندگی سالم برای کودکان، مراقبت از آن‌ها در برابر بهره‌کشی اقتصادی و محافظت از آن‌ها در برابر انواع خشونت، آن‌ها را وادار به اشتغال به یکی از بدترین انواع کار کودکی می‌کند و در پاسخ، زمینه کشته شدن آن‌ها را فراهم می‌کند.

▫️اگر چنین اتفاقی هم نیفتد، به دلیل فراهم نکردن شرایط زندگی استاندارد و به دور از تبعیض، والدین و در اغلب موارد، پدران‌شان را وادار به انجام کارهای سخت و خطرناک می‌کند و در نهایت با قتل حکومتی‌شان، کودکان را در معرض آسیب و خطر بیشتری قرار می‌دهد. یادآوری این بدیهیات از آن جهت بود تا فراموش نکنیم پشت اغلب اخبار قتل یا مرگ دلخراش سوختبران و کولبران، کودکانی از حقوق اولیه‌شان محروم شده‌اند.
لینک مطلب
@baadkonak_sefid

🔻لطفا این فیلم یک دقیقه‌ای را تا انتها نگاه کنید

ازدواج کودکان پایان کودکی است...
ازدواج کودکان روند رشد کودک را مختل می‌کند.

ما می‌توانیم این چرخه را متوقف کنیم!

@baadkonak_sefid

مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران گفت: حدود ۱۰۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ واجد شرایط ورود به کلاس اول ابتدایی، برای ثبت نام مراجعه نکرده‌اند!

هر کودک بازمانده از #تحصیل مساوی است با اضافه شدن یک #کودک_کار به کودکان کار.
این روند در سال‌های گذشته به دلیل گسترش# فقر روند افزایشی داشته است.
@baadkonak_sefid

📌بگو سیب

▪️محمد مثل همیشه سر چهارراه ایستاده است. او به همراه خواهر کوچکش سر چهارراه‌ها گل می‌فروشند. درآمد آن‌ها بخشی از درآمد کل خانواده برای امرار معاش است. جمعیتی از راه می‌رسند و بسته‌های کادوپیچ‌شده را به دستش می‌دهند. با لبخند یکی‌یکی می‌پرسند نامت چیست؟ چند سال داری؟ کلاس چندمی؟

▫️چیزی تا بازگشایی مدارس نمانده است و گروهی از افراد به طور خودجوش اقدام به خرید لوازم تحریر برای کودکان‌ کار و خیابان کرده‌اند. آن‌ها امیدوارند که این کودکان همه راهی مدرسه شوند و از تحصیل بازنمانند. یکی‌یکی کنار محمد می‌ایستند تا با او‌عکس بگیرند. محمد هرچند ناراضی‌ست اما فکر می‌کند به دلیل هدایایی که دریافت کرده، ناچار است عکس بگیرد. می‌گویند همه بگویید سیب و عکس‌ها گرفته می‌شود.
عکس‌ها در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند، سیلی از محبت، لطف و قدردانی به سوی ناشران عکس‌ها سرازیر می‌شود. آن‌ها به عنوان افراد خیرخواه معرفی می‌شوند، اما کمتر کسی به رضایت محمد فکر می‌کند.

▪️کودکان کار و خیابانی که در برابر دوربین قرار می‌گیرند، ممکن است به دلایل مختلف نتوانند ابراز کنند که نمی‌خواهند عکس یا فیلمی بگیرند. این کودکان عمدتا خود را در جایگاه فرودست و فاقد قدرت «نه»‌ گفتن می‌دانند و به همین دلیل ممکن است از بیان خواست اصلی خود عاجز بمانند.

▫️استفاده از تصویر کودکان کار برای بازنمایی خود و نوع‌دوستی‌مان، استثمار دوباره آن‌ها است. آن‌ها که یک بار توسط خانواده یا کارفرما به کار گماشته شده‌اند یا به دلیل ضعف‌ و ناکارآمدی سیستم، ناگزیر به کارکردن هستند، بار دیگر توسط جامعه و برای اقناع حس انسان‌دوستی آن‌ها به کار گرفته می‌شوند. کودکان کار و خیابان مانند هر فرد دیگری مالک تصویر خود هستند و باید بتوانند تصمیم بگیرند کی و کجا تصویرشان منتشر شود.

▪️با درنظرگرفتن موقعیت آسیب‌پذیر آن‌ها، عدم توازن قدرت و نیز فاکتور کودکی، اساسا توصیه می‌شود که از این کودکان تصویربرداری نشود. حریم خصوصی کودکان کار و خیابان باید توسط جامعه رعایت شده و محترم شمرده شود.
لینک مطلب
@baadkonak_sefid

آمارهای نادقیق و حرف‌های غیر مسولانه مسولان!

تسنیم، ۲۶ مهر ۱۴۰۱:
«مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی: کودکانی که به‌عنوان #کودکان_کار و خیابانی از سوی سرشبکه‌ها و باندها و برخی از خانواده‌ها استثمار می‌شوند، ماهیانه درآمدی ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلیون تومانی را دارند که رقم بسیار قابل‌توجهی است...»، «البته برخی از خانواده‌ها نیز ۵ تا ۶ فرزند دارند که بالطبع به‌کارگیری آنها تحت عنوان کودک کار و خیابانی درآمد بسیار بیشتر از ارقام اشاره‌شده را در ماه خواهند داشت.»!

@baadkonak_sefid

📌خشونت پلیس علیه نوجوان افغانستانی به بهانه اخراج پناهجویان بدون مدارک اقامتی

▪️اواسط مرداد ۱۴۰۳ تصویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد پلیس نیروی انتظامی با خشونت فردی را که گفته می‌شد کودک نوجوان افغانستانی است، روی زمین انداخته و زانویش را روی گردن او قرار داده است. برخی منابع خبر دادند که او مدتی بعد آزاد شده و نزد خانواده‌اش در محل زندگی‌اش یعنی روستای آبسرد بازگشته است. برخی فعالان خبر دادند که این کودک، دارای معلولیت هم بوده است.

▫️این تصویر درحالی منتشر شد که موج تازه‌ای از مهاجرستیزی در فضای آن‌لاین آغاز شده بود، موجی که برخی از چهره‌های شاخص رسانه‌های حکومتی یا به آن دامن زدند یا آغاز کننده آن بودند. گرچه مشخص نیست این نوجوان نیز مانند کبری غلامی، پژوهشگر افغانستانی مقیم ایران، دارای مدارک قانونی اقامتی بوده است یا نه، اما نه شیوه رد مرز و نه برخورد همراه با خشونت فیزیکی پلیس، هیچ کدام توجیه قانونی ندارند.

▪️از طرف دیگر مهاجرت و پناهجویی برای زندگی بهتر، به عنوان یکی از حقوق اساسی و اولیه بشری پذیرفته شده است. اما بسیاری از پناهجویان افغانستانی، نه به خاطر به دست آوردن «زندگی بهتر» بلکه به خاطر فرار از وضعیتی که در آن قرار داشتند، به مهاجرت دست زده‌اند. این وضعیت که مجموعه‌ای از شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را در بر می‌گیرد، برای بسیاری از شهروندان افغانستانی با فشارهای گسترده اقتصادی پیوند خورده است. از همین رو هم هست که بسیاری از این افراد بعد از رد مرز، مجددا خود را به ایران می‌رسانند.

▪️همین وضعیت اقتصادی، بسیاری از کودکان مهاجر را وادار به کار کردن می‌کند. آن‌ها به دلیل شرایط اقامتی‌شان، عمدتا از دسترسی به آموزش هم محروم هستند. به این ترتیب، بسیاری از کودکان مهاجر افغانستانی، از حقوق اولیه خود مبنی بر آموزش، رشد، سلامتی و بازی و تفریح محروم می‌شوند.

▫️گرچه ایران نیز مانند هر کشور دیگری نیازمند داشتن قوانین مرتبط با مهاجرت و پناهجویی است، اما بحث این یادداشت، این قوانین و حتی لزوم انطباق‌شان با اصول حقوق بشری نیست. در این جا تمرکزمان بر مهاجرستیزی و لایه‌های در هم تنیده تبعیض علیه مهاجران و پناهجویان است.

▪️گرچه ممکن است رفتار ماموری که اقدام به دستگیری نوجوان افغانستانی کرده است، از طرف سایر همکاران او تکرار نشده باشد و او دستوری در این باره دریافت نکرده باشد، اما نکته مهم در مورد رفتارهای مهاجرستیزانه و نژاد پرستانه این است که این رفتارها در بستر آماده مهاجرستیزی رخ می‌دهند. به این ترتیب کل حکومت در برابر رفتار یک فرد خطاکار مسئولیت دارد.
لینک مطلب
@baadkonak_sefid