توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 یکی از مهمترین جنبه های مورد توجه در پرستش لرد #شیوا فرزندان او هستند. برای ماها دیو دو فرزند والاتبار در نظر گرفته می شود که هر دو حاصل عشق او و خدابانو #پارواتی هستند و نیز هر دو خدایانی بزرگ و پر قدرتند که جایگاه والایی در اعتقاد جامع پانتئون #هندو و اساطیر #هند دارند. این دو فرزند #گانش و #اسکاندا هستند.

هر چند هر دوی این خدایان تا حد زیادی اهمیت دارند اما در هر صورت باید بپذیریم که محبوبیت و جهان شمولی لرد #گانش فیل سر بسیار بیشتر است. در مورد تقدم به دنیا آمدن و قدمت وجود این خدایان نیز در مناطق مختلف امپراتوری هند اختلاف عقیده وجود دارد. در برخی نقاط گانش را فرزند ارشد لرد شیوا میدانند حال آنکه در دیگر مناطق اسکاندا را برادر بزرگتر می پندارند.

لرد #گانش یا #گانپاتی که با صفاتی همچون #دوا و #بابا نیز خوانده میشود فرزند فیل سر و والاتبار شیوا و پارواتی است. طبق سنت کلی اسطوره شناسی فرزندان یک خدای بزرگ و اصلی همچون شیوا باید هر کدام وجهه ای از قدرت و پتانسیل والد خود را به ارث ببرند. این قانون در مورد گانش نیز صادق است و او وارث جنبه "حکمت" و "دانش" از صفات شیوا است.

گانش در تعریف ساده کلام خدای موکل بر حکمت و دانش است. او برطرف کننده مشکلات و برآورنده حاجات مومنان است. او هنر را دوست می دارد و طرفدار کتابت و کسب علم است تا خدی که در طول تاریخ دانش آموزان و فراگیران علم او را خدای خاص خود دانسته اند.

در مورد ولادت و علت چهره عجیب و نامتعارف او روایت معروف و ثابتی وجود دارد که با اختلاف اندک مورد قبول تمام مومنان هندو است. هر چند بسیاری از پیروان هندوییسم او را فرزندی طبیعی حاصل معاشقه شیوا و پارواتی می دانند اما یک روایت مشهور بیان می دارد که او بدون دخالت شیوا تنها توسط خدابانو پارواتی آفریده شد. به این شکل که خدابانو در خلوت خود لبریز از مهر مادری شد و دلش فرزندی نیکو خواست که همه خدایان و شیاطین و انسانها وی را دوست بدارند! پس از روح عطوفت و مهربانی خالص خود پسری زیباروی آفرید و او را گانش نام نهاد. چون گانش دوا از عطوفت خالص خدابانو زاده شده بود، مطلقا فرمانبردار و سرسپرده مادر بود و هنوز پدر خود را نمی شناخت.

در ادامه روایت شاهدیم که ماها پارواتی قصد استحمام در برکه بهشتی شخصی خود را میکند و فرزند والاتبارش را به نگهبانی از حمام میگمارد و به او دستور میدهد که اجازه ندهد هیچ کسی (مطلقا هیچ شخصی) خلوت او را به هم زده و به حریم شخص اش نفوذ نماید. پس گانپاتی اطاعت به جای می آورد و به نگهبانی می ایستد. هنگامی که لرد شیوا برای دیدار همسر خود نزدیک به حمام می شود با پسری روبرو میشود که از ورود او به خلوت همسرش جلوگیری می نماید و چون شیوا این پسر را نمیشناسد در یک آن خشم وجودش را لبریز نموده و با نیزه سه شاخه خود سر پسر را قطع نموده و وارد حمام میشود!

پارواتی با دیدن شیوا پریشان میشود و میفهمد که اتفاقی برای پسرش افتاده که شوهرش توانسته وارد حمام شود و چون بیرون رفته و جسد بی سر فرزندش را میبیند شیون سر می دهد! او حین عزاداری به شوهرش توضیح میدهد که این پسر فرزند دلبند آنها بوده و هنوز پدرش را نمی شناخته است. پس شیوا از کرده خود پشیمان میگردد و در صدد جبران بر می آید اما سر قطع شده گانش از آسمان به زیر افتاده بود و گم شده بود. (روایات در مورد اینکه سر قطع شده گانپاتی چه سرنوشتی داشته است در این نقطه فراوان و متنوع هستند). پس شیوا در صدد بر می آید که سر زیباترین موجود را به جای سر خدا جایگزین نماید. به این منظور از او از سر یک بچه فیل سفید رنگ و زیبا که چشمان درشت و عاجهای درخشان داشت استفاده نمود و با چسباندن آن به بدن گانش دوباره فرزند خود را زنده کرده و خود را به او معرفی نمود و برای بیان اعتذار به او محبت و حکمت خود را بخشید.

فرزند دیگر لرد شیوا #اسکاندا است. او را #کارتیک و #موروگان نیز نامیده اند. کارتیک را در اصل یک خدای پره ودیک بسیار باستانی دانسته اند که در نواحی جنوبی هند و حتی در ملل امروزی مالزی و سنگاپور پرستیده می شده است. بعدها او با توجیهات اساطیری فرزند لرد شیوا تلقی شد اما مشخصا او از پایه یک خدای مرتبط با "جنگ" و "پیروزی" در نظر گرفته شده است.

کارتیک شجاعت و قدرت پدر را به ارث برده است. او از بین برنده هیولاهای بسیاری از نژاد #اسورا است. در مورد اسطوره ولادت او گفته شده که شیوا و پارواتی در حال معاشقه بوده اند. اما به دلیل بی احتیاطی شیوا نطفه خدای جنگ را به جای اناقال به زهدان مادر بر زمین میریزد که این مایع در رود #گانگا فرود می آید. پس نطفه خدایی روح مقدس رود را بارور کرده و جنین ابتدایی شکل میگیرد. این جنین توسط #آگنی خدای والاتبار آتش گرم و محافظت میگردد تا کارتیک به دنیا می آید. برخی روایات کارتیک را فرزند خود آگنی نیز دانسته اند که میدانیم سندیت ضعیفتری دارند.

◽️ @Torecilik

👁‍🗨 بی شک عنصر "رود" در اساطیر تمدن #هند و دیانت #هندو را باید اصلی ترین دست آویز مفهوم "قداست" بدانیم. رودهای مقدس بسیاری در خاک هند جاری اند اما جایگاه هیچ یک از آنان با #گنگ مقدس قابل قیاس نمی باشد.

#گنگ را باید "سرچشمه پاکی و روشنایی برای هندوان" معرفی کنیم. چنان که شاید "کعبه" برای مسلمانان. اعتقاد بر این است که پرسونیفیکیشن این رود به شکل خدابانویی با نام #گانگا از مقام ایستادن لرد #ویشنو در آسمان زاده شده و بر زمین جاری می شود. اما پیش از نزول بر خاک از گیسوان لرد #شیوا عبور میکند و این موضوع به اعتقاد هندوان دلیل روشنی و زلالی آب این رود است.

▫️ @Torecilik