توره | اساطیر باستان

👁‍🗨 مرگ و پایان زندگی همیشه بخشی از زندگی بوده است که پیوسته عقاید فرهنگ های باستانی این جهان را به چالش کشیده است. عده ای آن را عبور از مرحله ای به مرحله دیگر و آغازی نو میدانستند. عده ای دیگر آن را نامقدس و پلید میشماردند و عده ای نیز آن را تکامل و پیشرفت میدانستند. در این میان دسته ای نیز آن را پایانی برای همه چیز می دانستند.

حقیقت نهفته در ظلمت مرگ هرچه که باشد همواره ذهن و ادراک ما انسان ها را در هر دوره ای از تاریخ به خود مشغول کرده است. تمدن #مصر و مصریان باستان نیز مستثنی از این امر نبودند. علی رغم عشقی که مصریان نثار این زندگی فانی میکردند هیچگاه از مرگ و حوادث پس از آن غافل نمیشدند. به نوعی میتوان گفت عشق ورزی مصریان به زندگی فانی به حدی فراوان بود که آنان شباهت های زیادی بین زندگی این دنیا و زندگی پس از مرگ متصور میشدند. در واقع اگر بگوییم آنان امیدوار بودند که زندگی پس از مرگ نسخه ای شبیه به زندگی فانی باشد بیراه نگفته ایم!

مصریان بر این باور بودند که وجود آدمی متشکل از عناصر گوناگونی است که برخی از این عناصر نامیرا هستند و مرگ را مانعی به شمار می آوردند که فرد برای دستیابی به ابدیت باید از آن می گذشت. همچنین بر این باور بودند که پیوند محکمی میان بخش فناپذیر و عنصر نامیرا وجود دارد که ارتباط فرد فوت شده با این جهان را از طریق جسم دفن شده در گور حفظ میکرد. به همین علت مواد خوراکی و هدایایی برای ادامه زندگی فرد فوت شده در حیات بعدی در گورها قرار میدادند.

در ابتدا مصریان مردگان را در خاک خشک می نهادند به طوری که بافت های بدن و لایه های آن دچار خشکی می شد، و بدن حالت خود را حفظ میکرد. ولی با پیشرفت بیشتر و ارتقا به یک جامعه پیچیده، اعضای خاندان فرمانروایان کهن، در گورهای آجری که بسیار استادانه ساخته شده بودند،دفن می شدند به همین سبب جسم درون قبر در تماس مستقیم با گرما و خشکی خاک قرار نمی گرفت و بافت های بدن دچار پوسیدگی میشد.

بعدها این باور شایع شد که کالبد شخص مرده باید بعد از مرگ حفظ شود تا جسم وی در هر زمان و از هرجای زمین که بخواهد برخیزد و بازگردد. بنابراین جهت حفظ و نگاه داری جسم، با آزمون و خطا و به صورت تدریجی روشی ابداع شد که بدن را به وسیله نوعی نمک به اسم "ناترون" (Natron) خشک میکردند.

در پروسه مومیایی نمودن افرادی که نقاب هایی به شکل سر شغال که یاد آور آنوبیس خدای مردگان بود میزدند امعا و احشای مردگان را به غیر از قلب و ریه تخلیه می نمودند. البته از اعضای تخلیه شده نیز به صورت جداگانه در جعبه و یا کوزه هایی نگهداری به عمل می آمد (canopic jars).

این کوزه ها معمولا با درهایی به شکل سر حیوانات یا تصویر حیوانات بر روی کوزه ممهور می شدند. در واقع این چهار حیوان نماینده چهار پسر خدای بزرگ فرمانروایی یعنی #هوروس بودند و هر کدام نگاهدار یک بخش از اعضای بدن و موکل بر یکی از عناصر چهارگانه طبیعت. فرزند اول #ایمستی سری به شکل انسان داشت و با توکل بر عنصر "آتش" روده های متوفی را محافظت میکرد. کوزه دوم با نقش سر "گرگ" نمایانگر فرزند دوم یعنی #دوموتف است که با توکل بر عنصر "زمین" نگاه دارنده معده جسد بود. کوزه سوم سری به شکل "بوزینه" (یا اسب آبی) داشت و نمودی از فرزند سوم هوروس یعنی #هاپی بود و ریه های مردگان را در خود داشت و بر عنصر آب موثر بود و آخرین کوزه با سر "شاهین" نماینده آخرین فرزند هوروس به نام #قبسنوئف بود و با توکل بر عنصر "هوا"، کبد متوفی در آن قرار می گرفت.

البته لازم به ذکر است که گاها حیوانی مانند گربه و یا یکی از خدمتگزاران فرد مرده نیز مومیایی میشد تا در زندگی پس از مرگ فرد مرده را مشایعت نماید.

◽️ @Torecilik