🍁 فراتر از تاریخ
✍️ #مجید_احسن🔅نگاهی به تاریخ گویای آن است که از یونان تا دوران جدید، از شرق تا غرب، از کلام مسیحی تا الهیات اسلامی، از فقیه تا فیلسوف، از کانت تا حاجی سبزواری، از مردم کوچه و بازار تا اهل تخصص، از متدین تا لامذهب، از جاهلیت عربی تا دیگر ملل و حتی از خود جامعه زنان میتوان رگههایی از سخنها، تحلیلها و استعارههایی را یافت که در آنها، نگاه ابزاری و درجه دوم نسبت به زنان جدی است. در چنین نگاهی، نقش زن تا حد موجودی ناقص، فریبکار و تباهکنندۀ اخلاق و فضیلت فرود آمده و در بهترین حالت بهعنوان همسر، دختر یا مادری فداکار ملاحظه شده است که جایگاهش در نسبت با جنس اول یعنی مرد تعریف میشود.
🔅بهاینترتیب، فلسفه و زن اموری متعارض و حکمت و خرد اموری مردانه تلقی شدهاند که زنان را به وادی آن راه نیست. چه بسا امروزه نیز در برخی اذهان چنین نگاهی تداوم داشته باشد. تاریخ ایران نیز نشان از چنین دیدگاهی دارد و به قول براهنی در کتاب تاریخ مذکر، چنان بوده است که همیشه مرد، ماجراهای مردانه، زور و ستمها و عدل و عطوفتهای مردانه، نیکیها و بدیها، محبتها و پلشتیهای مردانه، فرآیند آن را شکل دادهاند؛ تاریخی که در آن قدرت برتر، یعنی مرد، جنس دیگر، یعنی زن را در خودش الینه و هضم کرده و او را در افق هستی خود پنهان نموده است.
🔅چند روزی است که
سخنان تحقیرآمیز ملاهادی سبزواری در باب زنان در کانال های مختلف، ذیل بیانی از صدرالمتالهین شیرازی مجددا انتشار یافته است و اذهان را به نقد و زبانها را به تاسف واداشته است؛ تو گویی سبزواری و فلسفه اسلامی یکه تاز این میدان بوده و ارمغان فلسفه اسلامی جز آن نیست. در حالیکه در همین سنت، میتوان متفکرانی را سراغ گرفت که در حصار زمانۀ خود باقی نمانده و با جریان غالب تاریخ، همراهی نکرده و به گونهای متفاوت اندیشیدهاند؛ اندیشمندانی که فراتر از همه اعصار به مشاهده زنانی پرداختهاند که با استعداد ذاتی و همت عالی خود، قلم بطلان بر تصورات نادرست کشیدهاند؛ ایشان از زن همچون مرد در مقام موجودی آگاه و خردمند و آزاد که شایسته بالاترین جایگاه است دفاع کرده اند.
🔅از فکر و عمل عموم مردمان که چشم بپوشیم، این سوال بسیار مهم است که آیا نگاه تحقیرآمیز متفکران به زنان، بازتاب فرهنگ زمانه در بیانشان بوده و یا مقتضای بنیادهای اندیشگانی ایشان است؟ پاسخ این سوال هر چه باشد، این نکته قطعی است که با عینک زمان و مقیاس اعتبارات اکنون نباید سراغ متفکران گذشته رفت و آنها را بر اساس شرایط کنونی مدح یا ذم کرد. باب تفکر، مقتضی عدم پیشداوری و مستلزم تلاش برای فهم مدعای بر زبان آمده است. آنچه در این باره به زبان متفکران آمده، با همه تفاوتهای موجود در مبانی و تبیین ایشان، در دو رویکرد کلی قابل بیان است...
متن کامل
👇✨ →
3danet.ir/Z4C92🌾 @Sedanet |
@Andisheh_Aknun