✳️ کارآمدسازی
سامانه حکمرانی در مواجهه با بحران سیل 98
✳️🖋سجاد فتاحی - جامعهشناس
t.center/SIAGSنقاط ضعف موجود در
سامانههای
حکمرانی بویژه در شرایط مواجهه با بحرانها و رخدادهای ناگهانی بیش از پیش خود را نشان میدهند؛ به نظر میرسد
سامانه حکمرانی در ایران در سطوح ملی و استانی از نقاط ضعفی رنج میبرد که در شرایط کنونی برطرف کردن آنها میتواند در بهبود ظرفیت این
سامانه در جهت مواجهه بهتر با بحران کنونی سیل در ایران و خوزستان کمک کننده باشد. برخی پیشنهادها در این زمینه عبارتند از:
✅ افزایش ظرفیت
سامانه حکمرانی در استان خوزستان از طریق کارآمدسازی تیم مدیریتی استان. انتصابهای نامناسب دولت دوازدهم بواسطه مکانیزم ناکارآمد این انتصابها در شرایط کنونی بیش از پیش خود را نشان میدهد. توانمندیهای برخی مدیران کنونی استانهای سیلزده و بویژه خوزستان، نسبتی با بحران بزرگی که این استانها در شرایط کنونی با آن روبرو هستند ندارد. دولت هرچه سریعتر باید از طریق جانشین نمودن افرادی توانمند ظرفیت
سامانه حکمرانی در استانهای سیلزده را افزایش دهد. این موضوع در ماههای پیشرو که پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی سیل کنونی سر بر خواهد آورد از اهمیتی دوچندان برخوردار است.
✅ افزایش هماهنگی بین بخشی در
سامانه حکمرانی. نظام سیاسی ایران از آسیبی جدی رنج میبرد و آن عدم هماهنگی بین بخشهای انتخابی و انتصابی است، بماند که در درون هر یک از این بخشها نیز بحران عدم هماهنگی وجود دارد، این موضوع در شرایط بحرانی بیش از پیش خود را نشان میدهد. در شرایط کنونی جهت کاهش خسارتها و افزایش بهرهوری، استانهای درگیر در سیل نیازمند هماهنگی بین بخشهای انتخابی و انتصابی هستند؛ از این منظر ایجاد یک ستاد فرماندهی واحد و تبعیت تمامی بخشها از آن لازم و ضروری است. با توجه به ساخت قدرت در ایران، متاسفم که باید بگویم که در این شرایط بواسطه عدم تبعیت بخشهای انتصابی از انتخابی، این بخشهای انتخابی هستند که باید از بخشهای انتصابی تبعیت کنند، در شرایط کنونی برای حفظ امنیت بخش بیشتری از هموطنانمان و کاهش خسارتها چارهای جز این امر نیست.
✅ تقویت نگرش سیستمی در
سامانه حکمرانی برای مواجهه با موضوعات. عدم نگرش سیستمی به موضوعات و غلبه نگاه بخشی به آنها سبب مواجهه ناکارآمد با مسائل و چالشها میشود. بحران کنونی سیل در خوزستان اگرچه در خوزستان است اما با افزایش عمق و گستره دید میتوان به راهکارهای بهتری برای مواجهه با آن رسید. یکی از این اقدامات میتواند توجه به اقدامات خرد و کوچک اما اثرگذاری باشد که میتوان در سرشاخههای رودخانههای کرخه، دز و کارون انجام داد تا از این طریق حجم آبهای ورودی به سدهای استان خوزستان و مناطق پایین دست کاهش یابد. در شرایط موجود بخش قابل توجهی از اقدامات معطوف به کنترل مخزن سدها و مناطق پایین دست شده است و به نظر میرسد توجه چندانی به پتانسیلهای موجود در سرشاخهها برای کنترل بحران نمیشود. به عبارتی مدیریت سیل باید مبتنی بر مدیریت کل حوضه آبریز باشد.
✅ ضرورت فروتنی و درخواست کمک از کشورهای دیگر. برخی کشورهای جهان تجارب ارزشمندی در کنترل و مدیریت سیل دارند؛ باید با شناسایی آنها به صورت مستقیم از این کشورها درخواست کمک نمود و زمینه حضور آنها در ایران برای بهرهگیری از تجاربشان را فراهم کرد. بنا به گفته دوست عزیزم مهدی فصیحی نمونهای از این کشورها، کشور هلند است.
✅ بهرهگیری از پتانسیلهای موجود در جامعه ایرانی. یکی از معیارهای
سامانههای
حکمرانی کارآمد آن است که از توانایی بالایی برای شناسایی پتانسیلهای بالقوه موجود در جوامع تحت مدیریت خود و طراحی سازوکارهایی برای فعال کردن این پتانسیلها برخوردارند.
سامانه حکمرانی در ایران نه تنها این پتانسیلها را به درستی شناسایی نکرده است بلکه در برخی موارد سبب تخریب این پتانسیلها میشود. نحوه مواجهه با برخی کنشگران مدنی در موضوع سیل اخیر و مسدود کردن حسابهای آنها نمونهای از این دست است. نظام سیاسی به ویژه در شرایطی که با بحران سرمایه اجتماعی روبروست از توانایی لازم برای جلب حمایت تمامی بخشهای جامعه ایرانی برای مواجهه با پیامدهای ویرانگر بحران سیل 98 برخوردار نیست و نیازمند همراهی و کمک جامعه مدنی است؛ از این منظر باید زمینه مشارکت هرچه بیشتر جامعه مدنی را فراهم نماید.
#سامانه_حکمرانی#پایداری_ایران⚠️ این مطلب را اگر می پسندید به اشتراک بگذارید.
برای دریافت تحلیلهایی در زمینه پایداری ایران و
سامانه های
حکمرانی به کانال زیر بپیوندید:
@SIAG