♦️گزارشی از نشست «تاریخ مذکر ، علل تشتت فرهنگ در ایران» در باشگاه اندیشه
✍️ میثم قهوهچیان *
نشست بازخوانی کتاب رضا
براهنی بسیار آموزنده بود. دکتر سیدجواد میری و حسن محدثی هر دو از دو منظر متفاوت در خصوص
براهنی سخن گفتند. نقد تند و تیز
براهنی برایم بسیار جالب بود. در عین عشقی که به
براهنی دارم و مطالعهی کتاب تاریخ مذکر لحظهای دیگر از این نسبت بود، این نقدها برایم ستودنی بود.
براهنی جای نقد دارد، چون هنوز برای گفتن حرف دارد.
محدثی چون همیشه سخناش را با یک شوک آغاز کرد:
براهنی یک روشنفکر دست چهارم بود. از نظر محدثی
براهنی در "این کتاب" نامستند و نامنسجم سخن گفته است. تاریخ ایران را بسیار خلاصه کرده و حکمهای کلی داده و از هر چه سخن گفته جز وضع آب و هوا.
محدثی بر آن بود که تاریخ مذکر از تحلیل تاریخ ایران ناتوان است و در این خصوص باید از تاریخ بندگی و کنشگری سخن گفت و باز او بر آن بود که
براهنی این را دریافته و از همین رو تاریخ ایران را به قبل و بعد از مشروطه تقسیم میکند. او بر آن بود که
براهنی هر وقت در حوزه ی ادبیات سخن میگوید آموزنده است، اما وقتی از پایش از این حوزه فرا میرود کارش میلنگد.
میری هم
براهنی را بینقد رها نکرد. او البته کتاب
براهنی را ارزشمند دانست، اما در فرازی انتقادی به طاهره قرهالعین اشاره کرد و اینکه
براهنی او را در تاریخ ایران ندیده است و هم اینکه در حالی که او ملتگرا نیست، اما حضرت زینب را قهرمان اعراب میداند و نه ایرانیان، در حالیکه در واقع به غیر از اقلیت اعراب شیعه و ایرانیان، او قهرمان اعراب نیست. میری البته به اهمیت مفهوم فاعلیت در این اثر
براهنی اشاره کرد و اینکه ما عاملیتی نداریم و از نظر او البته ما هنوز هم فاعلیتی در تاریخ نداریم. او همچنین گفت که بسیاری به غیرمردمی بودن انقلاب ایران اشاره دارند، در حالیکه مطالعهی این اثر
براهنی نشان میدهد زمینهی این رویداد در آگاهی اندیشمندان وجود داشته است.
باری هویت ایرانی و به خصوص هویت سیاسی و اجتماعی ایران
براهنی را در خون خود دارد، هرچند برخی بر او باشند، او را در خود دارند و البته و البته
براهنی میتواند چون شریعتی برای یک شرقی ورای ایران هم بهرههای فراوان داشته باشد.
*
دبیر مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه
@bashgahandishe#میری#براهنی#قهوهچیان#تاریخ_مذکر@seyedjavadmiri@NewHasanMohaddesi