انواع مناسبات معلمی _دانشجویی
✍️دکترمحسن محمودی، استادیار فلسفه دانشگاه
وقتی از "معلم"(استاد) سخن می گوییم، "متعلم"(دانشجو) هم تداعی می شود، همچنین "رابطه" بین استاد و دانشجو.
سوال مهمی که در این باره می توان طرح کرد اینست که چند نوع «رابطه» بین انسانها متصور است؟
مارتین بوبر فیلسوف گفتگو و استاد دانشگاه اتریشی، معتقد است، دو نوع رابطه قابل تصور است: ۱. رابطه “من-آن” و ۲.رابطه “من-تو”
در رابطه نوع اول، من (استاد)در مقام سوژه (انسان،شخص) فعال و "دیگری"(دانشجو) همچون "آن"به مثابه ابژه (ابزار، اشیا) منفعل دیده میشود.
“آن” تعیین شده و “من” تعیین کننده است.
اما رابطه نوع دوم یعنی رابطه “من-تو” یک رابطه دوطرفه و متقابل است که در آن “من” و “تو” هر دو فعالند.
وقتی فرد به جای "آن"، “تو” می گوید، همانند کانت معتقد است: «انسان هدف است نه وسیله» از اینرو قصد ندارد “دیگری” را تحت سلطه و یا ابزار خود قرار دهد. وقتی دیگران را در مقام “تو” خطاب قرار میدهیم، دیگر او را همچون شیء (ابژه) در میان اشیاء در نظر نمی گیریم؛ بلکه خود هستی اش را در نظر داریم؛ یعنی او را از طریق ویژگی ها، کارکردها و یا نسبت با دیگر چیزها نمی سنجیم بلکه خودش را به عنوان یک انسان و شخص (سوژه) در نظر می گیریم.
امید است«رابطه گفتگویی من_تو» بین استاد و دانشجو برقرار باشد خصوصا در رشته های علوم انسانی که با انسان و اشخاص سروکار داریم نه اشیا؛ این نوع رابطه انسانی، سود دوسویه برای استاد و دانشجو به همراه خواهد داشت و باعث ارتقا علمی، نشاط و پویایی علمی طرفین خواهد بود آنهم از طریق پرسش و پاسخ و گفت و شنود دو طرفه.
@Mahmudi_mohsenn