خلق ارزش در داراییهای غیرعاملیتی (non-operating assets)
✅ عامل یا Operator در یک قرارداد نفتی عهدهدار مدیریت یک دارایی نفتی در مراحل مختلف آن است، نقشی مشابه رهبر یک کنسرسیوم. اگرچه درباره نقش شریک غیرعامل توافقی بین دولت و شرکتهای پیمانکار و نیز بین خود شرکتهای پیمانکار صورت میگیرد، در نهایت معمولاً مدیر اصلی شرکت عامل است.
✅ در ایران، در نتیجه انحصار دولتی بخش بالادستی نفت و عدم شکلگیری کسبوکار اکتشاف و تولید، ادبیات حوزه در اغلب موارد شکل نگرفته و از جمله این تصور به وجود آمده که عاملیت، به خودی خود، واجد ارزشی بیش از غیرعامل (non-operator) بودن است. در حالی که مرور بازار جهانی این صنعت در مناطقی مثل آمریکای شمالی، دریای شمال و حتی خاورمیانه (عمان، کردستان، عراق، امارات و ...) خلاف آن را نشان میدهد.
✅ گروه مشاوره بوستون (
BCG) در مقالهای چند سال قبل به موضوع داراییهای غیرعاملیتی پرداخت. از جمله براساس آمارهای رایستادانرژی نشان داد که حدود یکچهارم نفت دنیا و ۴۰ درصد نفت غولهای نفتی توسط همین نوع داراییهای غیرعاملیتی تولید میشود.
✅ اساساً در این کسبوکار خلق ارزش بلندمدت بیشتر اهمیت دارد تا مالکیت و عاملیت. عدم معرفت به این موضوع باعث میشود که در کشورهایی مثل ایران دولت تصور کند با عدم اجازه عقد قراردادهای مشارکت در تولید و امتیازی چیزی به دست میآورد، در حالی که واقعیت امر انبوه منابع کشف یا توصیف نشده، توسعه نیافته و کمتر توسعه یافته در کشوری است بالاترین حجم ذخایر نفت و گاز جهان را در اختیار دارد.
✅ براساس مقاله
BCG، سه منشا اصلی از دست دادن ارزش در داراییهای غیرعاملیتی اینها هستند:
1⃣ رویکرد غیراستراتژیک
2⃣ ناهمسانی داراییها
3⃣ عدم اولویت
✅ برای خلق ارزش در این داراییها نمیتوان صرفاً به شرکت عامل اتکا داشت، بلکه باید به چهار عنصر توجه کرد:
1⃣ رویکرد روشن استراتژیک درباره نقش هر دارایی در اهداف کلان شرکت
2⃣ ارزیابی دقیق ریسک و فرصت
3⃣ حکمرانی و سازماندهی سازگار
4⃣ استراتژیهای روشن اجراء
✅ نتایج از این قرارند:
1⃣ همراستایی استراتژیک محکم
2⃣ تخصیص بهتر منابع
3⃣ خلق بهتر ارزش و کاهش ریسک
4⃣ شهرت بهتر
✅ و اقداماتی که نیاز است انجام شوند:
1⃣ اجراء کامل استراتژی
2⃣ مرور واقعگرایانه پورتفولیوی غیرعاملیتی و ارتباطش با داراییهای عاملیتی
3⃣ توافق درباره همراستایی فرایندها و استانداردها با اوپراتور
4⃣ بکارگیری در داراییهای موجود
✅ متن کامل مقاله:
http://image-src.bcg.com/Images/BCG_Enhancing_Value_in_Non-Operated_Oil_and_Gas_Jan_2013_tcm9-99081.pdf⭕️ @EconomicsandOil#BCG #Iran #EnP #Management #Operator