تاریخ و فرهنگ دره شهر

فرهنگ شفاهی

کپور و کچی

#علیرضاسلیمانی
@CEYMARIAN
ادبیات وشعر و موسقی و داستان سرایی و ساختن و پرداختن به اینچنین مباحثی کاری آسان نیست واین راه وطریقت شوق هنرمندی و تفکر خلاق . هوش . وعلاقه بسیار می طلبد... در پی سروده آقای جوادی در کانال تاریخ و فرهنگ، بران شدم که کلام منظوم وزیبای ایشان که از افسانه های ملموس
در فرهنگ بومی این دیار کهن است با شرحی مختصر بیان نماییم قبل از هرچیز تقدیر می کنم از شاعر دانا وتوانا معلم تلاشگر آقای جوادی . باتوجه به شناخت کافی وشاخصی که ازایشان دارم خصوصا در ایام تحصیل در دانشگاه وتوان ادبی وساختن مضامین بلند در عین حال پر محتوا ورعایت شعور سادگی ومنش فروتنانه وبی مدعا دارای نفسی بلند وشوق زیبا در این زمینه است .
برخی میخواهند شاعر باشند و عده ای نویسنده.. اما کسانی ذات هنری آنها می خواهد که اینچنین باشند و آقای جوادی از این جمله هستند هرچند کمی دیر خواستن شاید اکنون فضای منا سب
شعری ایجادشده باشد . انسان درمیانسالی بهتر وسنجیده تر سخن می گویید . من شخصا باتوجه به علاقه واطلاعات کمی که دارم احساس بلندی به گفته هایش خصوصا این مضمون #کپوکچی دارم شرحی در تکمیل
کلام منظوم ایشان بیان میدارم ... اگر کسی می خواهدو اگر کسی قصد سرودن دارد اول باید به سراغ سوژه، مطلع ، یا موضوع بروداز افسانه ها زندگی واقعی بسازد.خودم قبلا به افسانه ها واساطیر بهایی نمی دادم اما به مرور دریافتم زندگی وهنر وتاریخ بدون افسانه تکمیل نمی شود ونماد همین زندگی افسانه ای تبدیل به زندگی واقعی شده است . همواره اینکهمی گوییم فسانه گشت و کهن شد حدیث سکندر سخن نو ار که نو را حلاوتیست دگر ، در مقاصد دیگری آمده است .
ولی خیلی زود متوجه شدم که قصه ها افسانه ها بخوبی در زندگی بشر در تمام جنبه ها نقش دارند .....بعنوان مثال پایداری، صداقت، حقیقت، شقاوت، جماعت، شراکت، .خیلی دیگر از عنوانهای اجتماعی، فرهنگی با این قصه ها ارتباط دارند که پرداختن به آنها در اینجا مقدور نیست
اکنون آقای جوادی به زیبای یکی از این قصه ها ی اساطیری وداستانی کوچک که ریشه تفکر نیاکان مارا دارد وبیان کننده یک وضعیت خانوادگی و اجتماعی است با کلامی منظوم وشیوا بیان کرده است و خلاقیت خوبی بخرج داده . افسانه #کپوکچی ضرورت دارد که نسل جوان با این مقوله ها آشنا بشوند اغلب مخاطبان جوان ممکن است با ماهیت و هویت داستانهای مثل (کپو کچی) آشنایی نداشته باشند ولذا بدون دقت وتوجه ولمس شیرینی وچیستی ماهیت ممکن است گذر نمایند لذا بر آن آمدم جهت تشویق وترغیب دوستان....
در چند سطر بطور مختصر این قصه زیبا برای نسلی که کمتر آن را شنیده بیان کنم :
کپور نام دخترک تقریبا عاقل وبالغی است که قصه آن به بدو روایت بیان شده که البته هردو روایت می تواند با کمی اختلاف مصادیقی برای این قصه که بیشتر بیان یک تراژدی بوده باشند .
در نگاه اول نقل شده کپونام دختری
باحسن صفت خوب که به حکم قانون طبیعت وشرعیت عروس زنی بنام #کچی میشود، #کچی #مادرشوهری است سخت گیر وحتی خسیس و همواره به حکم #ذات _طبیعی عروس را اذیت وآزار میکند (کپو) در حالی که زندگی عشایری کوچ نشینی دارند و بدین روش زندگی می گذرانند و شیر، پشم، روغن، کره، نقش کلیدی وحیاتی در اداره زندگی وروز مرگی این قشر تلاشگر داشته ودارد . کپو مسئول #شیردوشی گوسفندان است ومتحمل زحمات زیادی میشود . کچی (مادر شوهر ) بر اوسخت گیری می کند او معتقد است کپو در بعمل آوری شیر قصور میکند ویا ریخت و پاش دارد . لذا هر روز بر سختی خود اصرار می کند به هر حال اینجا است که مفهوم ظن وگمان و خساست که از صفات رذیله ومنحوسه است در مقابل صفات پاک و صادق و فاضل قرار می گیرد وبر طبق قاعده باید راهی ایجاد شود که گریزی از معرکه بوجود آید زیرا کپو روزی به خوردن شیر روزی به ریختن شیر گاهی به تلف کردن متهم است پس صبراو
لبریز واز خدا در خواستی دارد که اورا
از این کج بختی نجات دهد همچون پرنده ای آزاد گرداند تا شاید کچی نامهربان را ترک کند الحق که وعده الهی ودعای کپوی معصوم در در گاه خداوند مقبول و مستجاب می گردد پس او به پرنده ای تبدیل میشود وبر شاخصاری کهن مقابل منزلگاه هر غروب و هر شبانه به آواز غمناک اما سرشار از حقیقت خود ادامه میدهد او هر بهار که کجی باز در دامن طبیعت در همان منزلگاه سکنی می گزیند دوباره به ملاقات می آید واین آواز تلخ اما رهای بخش را می خواند :
کپو ، کچی کف بی کم بی
یعنی ای کپو ای مادر شوهرم
ادامه در پست بعدی
تاریخ و فرهنگ دره شهر
@CEYMARIAN