اندیشیدن تنها راه نجات

#وال یا #نهنگ ؟
نام پارسی وال و دلفین چیست؟

تقریبا همه تصور می‌کنند نام پستان‌داران غول‌آسایی که در دریاها شنا می‌کنند. «نهنگ» است. همه این واژه را می‌پسندند، چون پارسی است و اصالت دارد، آن هم دربرابر «وال» که به‌نظر می‌رسد از انگلیسی به پارسی آمده. احساس ناخوشایندی که در برابر واژه تازه‌وارد «وال» وجود دارد و مدت‌هاست همه را واداشته تا از واژه «نهنگ» به جای آن استفاده کنیم، درباره واژه «دلفین» هم مصداق دارد. دلفین هم انگاری‌که از انگلیسی گرفته شده و بهتر است برای آن واژه‌ای پارسی دست‌وپا کنیم؛ برای همین برخی نام «خوک‌ماهی» یا «گرازماهی» را به‌عنوان نام عمومی دلفین‌ها پیش‌نهاد کرده‌اند. اما واقعا سابقه کاربرد دو واژه وال و دلفین در پارسی متأخر و برگرفته از زبان انگلیسی است؟

ریشه‌ی واژه‌ی Whale در زبان انگلیسی به واژه انگلیسی باستان hwæl می‌رسد، ولی این ریشه‌شناسی در واژه‌نامه‌های انگلیسی عقب‌تر نمی‌رود. زبان‌شناسان صورت فرصی پروتوژرمنی hwalaz* را برای ریشه این واژه درنظر گرفته‌اند. به جز انگلیسی، در زبان‌های ژرمنی دیگر نیز واژه‌هایی برآمده از همین ریشه فرضی دیده می‌شود (آلمانی:  Wal، دانمارکی:  hval، نروژی: kval، هلندی:  walvis و فریزی غربی: walfisk). اگر این ریشه‌شناسی فرضی را کمی عقب‌تر ببریم به ریشه هندواروپایی باستان skʷálos* می‌رسیم که احتمالا معنی اصلی آن در زبان نیاکان اقوام هندواروپایی «گربه‌ماهی بزرگ» بوده است. در زبان آلمانی به گربه‌ماهی بزرگ (Sheatfish) می‌گویند Wels و در لاتین به آن می‌گویند squalus؛ واژه‌ای که بسیار شبیه ریشه فرضی وال در زبان هندواروپایی باستان است. در زبان پروسی باستان نام گربه‌ماهی بزرگ kalis است و در یونانی باستان ἄσπαλος (اسپلوس). در پارسی و گیلکی نیز به گربه‌ماهی اسبله می‌گویند که معلوم نیست مستقیما از همان ریشه هنداروپایی باستان skʷálos* آمده یا مثلا در دوره اشکانی از زبان یونانی اخذ شده. احتمالا اشتقاق ایرانی ریشه هندواروپایی واژه‌ای مثل kara باشد که در زبان اوستایی نام نوعی ماهی بوده است.

ریشه واژه انگلیسی Dolphin نیز به dolfin در انگلیسی میانه، سپس به daulphin/dalphin/daufin در فرانسه باستان، سپس به delphīnus در لاتین و سرانجام به δελφίς (دلفیس) در یونانی باستان بازمی‌گردد.

تا این‌جا معلوم شد که ریشه whale در انگلیسی چه‌بسا به واژه‌ای هندواروپایی بازگردد که به صورت‌های مختلف در زبان‌های هندواروپایی مختلف تغییرکرده است و ریشه dolphin نیز به یونانی باستان بازمی‌گردد. اما برخلاف تصور اغلب مردم، این دو واژه در پارسی چندان هم تازه وارد نیستند.

در متن‌های علمی و به‌ویژه متن‌های نجومی فارسی در سده‌های گذشته، نام دلفین بارها دیده می‌شود. مثلا در...

خوانش بیشتر : 👉




⚛ @AndisheKonim

#وال یا #نهنگ ؟
نام پارسی وال و دلفین چیست؟


⚛ @AndisheKonim

ادامه‌ی نوشتار 👇

#تکامل(#دگرگونش) #نهنگ
بازسازی عکس اجداد نهنگ‌ها

حدود ۵۰ میلیون سال پیش که خیلی از موجودات از دریا به خشکی مهاجرت کردند ، این پستاندار تصمیم گرفت برعکس جریان عمومی اقدام کنه و از خشکی به آب بره . نتیجه این شد که نوادگان این موجود نهنگ‌های بزرگ امروزی هستندد!




⚛ @AndisheKonim

دانشمندان برای نخستین بار توانستند با یک #نهنگ  #گفت_و_گو کنند.

خاستگاه : یورونیوز پارسی



⚛ @AndisheKonim

در این ویدیو در مورد نقش #نهنگ_ها در حفظ سلامت آبها و اهمیت حضور آنها در اقیانوس صحبت می‌شود.
زبان کلیپ انگلیسی با زیرنویس پارسی


⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش(#تکامل) #اورکا

#نهنگ‌_های قاتل (اورکا) که به دلیل حملات هدفمند و دقیق خود معروف هستند، این‌بار هم تاکتیک نادری برای شکار به کار گرفتند. این مستند چهار اورکا را نشان می‌دهد که برای شکار یک #فک ، با یکدیگر همکاری می‌کنند. فک روی قطعه یخی شناور ، در حال استراحت است. اورکاها با شنا کردن در کنار هم موجی را تولید کردند که قطعه یخ را تکه‌تکه کرده و پناهگاه فک را کوچکتر ساختند. سپس اورکاها موج دوم را ایجاد کردند و فک را به درون آب انداختند. در قدم بعد، شکارچیان ماهر با تولید حباب سعی بر گیج کردن فک داشته تا به راحتی بتوانند آن را شکار کنند. طبیعت‌ شناس #سردیوید #آتنبرو در این مستند روایت می‌کند تا کنون تنها یکصد اورکا شناسایی شد‌ه‌اند که از این تکنیک با نام
Wave-crashing
برای شکار بهره‌ می‌برند‌.

لینک این پست در کانال اینستاگرام اندیشه :

https://www.instagram.com/reel/Cidg7D9jhwa/?igshid=YmMyMTA2M2Y=



 ⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش #نهنگ
نهنگ ها چگونه خودکشی می کنند؟

نهنگ ها پستاندارانی با هوش هستند. نهنگ ها دوست دارند با هم جفت شوند. نهنگ‌های نر و ماده همدیگر را ترک نمی‌کنند - وقتی یکی زخمی می‌شود، دیگری همیشه از او‌ حمایت کامل می‌کند که این غریزه نهنگ است.

اینکه آیا نهنگ‌ها با مرگ شریک زندگی‌شان خودکشی می‌کنند یا اینکه همه افراد گله با مرگ رهبرشان خودکشی می‌کنند - هنوز در میان دانشمندان حل نشده است، با این حال، بسیاری از سؤالات پرسیده می‌شوند - چگونه یک نهنگ خودکشی می‌کند؟

شبکه تلویزیونی نشنال جئوگرافیک در گزارشی به حادثه ای اشاره کرد. می گویند دلفین ها، نهنگ ها یا دیگر جانوران دریایی در زمان معینی برای نفس کشیدن به سطح دریا می آیند. باز هم برای شکار به عمق دریا می روند. آنها حتی می توانند یک کیلومتر پایین بیایند تا طعمه را بگیرند. اما نهنگ‌ها به تدریج ضعیف‌تر می‌شوند زمانی که "تعادل آنها به هم می‌خورد یا نمی‌توانند به درستی نفس بکشند". در آن هنگام با جزر و مد شروع به آمدن به سمت ساحل کردند و در ساحل گیر کردند و با مرگ حتمی مواجه شدند. نیمی از مرگ و میر نهنگ ها در جهان به دلیل سفرهای ساحلی است.

اصطلاح "خودکشی نهنگ" ۲۰۰۰ سال قدمت دارد، از زمان ارسطو. در سال ۲۰۱۵، دانشمندان ۳۳۷ نهنگ مرده را در پاتاگونیا، جنوب شیلی پیدا کردند - که هنوز توسط دانشمندان به عنوان بزرگترین خودکشی نهنگ ها شناخته می شود. همچنین چند سال پیش در نیوزلند، حدود ۳۰۰ نهنگ در یک روز خودکشی کردند. بعد از اینکه به ساحل رسیدند، مردم محلی تلاش زیادی کردند اما نتوانستند آنها را به دریا بفرستند.

دانشمندان بر این باورند که اگر نهنگ ها در ساحل گیر کنند، سیگنالی را به دریا می فرستد. برای نجات شریک زندگی خود، نهنگ ها می آیند و گیر کردند. ماهیگیران یا مردم محلی سعی می کنند آنها را به دریا بفرستند، اما آنها تا زمانی که جفت خود را نجات دهند به ساحل باز می گردند و در نتیجه بیشتر نهنگ ها می میرند.

حدود ۱۰۰ نهنگ چند سال پیش در تامیل نادو هند به ساحل آمدند. ماهیگیران به سختی فشار آوردند و آنها را به دریا بازگرداندند، اما دوباره پس از رها كردن آنها در شب به ساحل برگشتند و صبح مردند.

ترجمه: یاس

https://m.daily-bangladesh.com/english/How-whales-commit-suicide/59555

#اندیشه_کنیم
⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش

اسرار #نهنگ ها

#مستندی جذاب از زندگی نهنگ ها

🔴 بخش چهارم وپایانی

بخش نخست اینجا
بخش دوم اینجا
بخش سوم اینجا

🗣زبان ویدئو دوبله شده به پارسی

#اندیشه_کنیم


⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش

اسرار #نهنگ ها

#مستندی جذاب از زندگی نهنگ ها

🔴 بخش سوم

بخش نخست اینجا
بخش دوم اینجا

🗣زبان ویدئو دوبله شده به پارسی

#اندیشه_کنیم


⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش #نهنگ_گوژپشت
با صدا ببینید
🐋 نهنگ گوژپشت مادر در حال محافظت از فرزندش
گفته می شود که بچه نهنگ ها با زمزمه هایی خاص با مادرشان ارتباط برقرار می کنند.

🐋نهنگ های گوژپشت هر دو یا سه سال یکبار بچه دار شده و هربار یک بچه را به دنیا می آورند و دوره بارداری آن ها ۱۱ تا ۱۲ ماه طول میکشد.

🐋بچه ها تا حدودا یک سالگی با مادر میمانند و از شیر مادر تغذیه می کنند. آن ها روزانه حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ لیتر شیر مینوشند.
بچه نهنگ گوژپشت بین ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم وزن داشته و طول آن ۳ تا ۴ متر است.



⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش

اسرار #نهنگ ها

#مستندی جذاب از زندگی نهنگ ها

🔴 بخش دوم
بخش نخست اینجا

🗣زبان ویدئو دوبله شده به پارسی

#اندیشه_کنیم


⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش

اسرار #نهنگ ها

#مستندی جذاب از زندگی نهنگ ها


🔴 بخش نخست

🗣زبان ویدئو دوبله شده به پارسی

#اندیشه_کنیم


⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش

#فرگشت #نهنگ

➖ پاکیستوس: ۵۰ میلیون سال قبل
➖ آمبولوستوس: ۳۵ میلیون سال قبل
➖ دوردون: ۲۰ میلیون سال قبل
➖ نهنگ: ۱۰ میلیون سال قبل

✅ اجداد نهنگ امروزی یا آب باز سانان ، پستانداران روی خشکی بودند که به جفت سم معروفند. در طول میلیون‌ها سال اجداد نهنگ امروزی به آب زده‌اند. در تصویر مشاهده می‌کنید که نهنگ امروزی از اجداد خود، لگن و پاهای عقبی را به ارث برده است. با کمی دقت، مشاهده می‌کنید که پاهای جلویی اجداد نهنگ، تبدیل به باله شده‌اند که انگشتان آن به وضوح پیداست.

#اندیشه_کنیم
⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش #نهنگ #گوژپشت
#Humpback_whale


۱. نهنگ های گوژپشت تا شصت فوت (۱۸/۳ متر) طول و هشتاد هزار پوند (۳۶/۳ متریک تن) رشد می کنند.

۲. نهنگ های گوژپشت می توانند هشتاد تا نود سال عمر کنند.

۳. نهنگ های گوژپشت روزانه تا سه هزار پوند (۱/۴ متریک تن) غذا از جمله کریل و ماهی های کوچک می خورند.

۴. نهنگ های گوژپشت به خاطر قوز متمایز پشتشان نامگذاری شده اند.

۵. نهنگ‌های گوژپشت پر‌ جنب و جوش هستند و می‌توان آن‌ها را دید که از آب بیرون می‌روند، و باله‌ها و دم‌های خود به سطح آب می‌کوبند و زیر آب می‌چرخند.

۶. عرض دم نهنگ گوژپشت به هجده فوت (۵/۵ متر) می رسد.

لینک این پست در کانال اینستاگرام اندیشه :

https://www.instagram.com/p/Cd-dS8IMD9o/?igshid=YmMyMTA2M2Y=




⚛ @AndisheKonim

رونمایی از #فسیل ۳۶میلیون
ساله #نهنگ ۱۷متری در #پرو

دیرینه شناسان پرو ، روز پنجشنبه از بقایای فسیل شده یک نهنگ باستانی رونمایی کردند. فسیل این نهنگ گوشت‌خوار که ۳۶ میلیون سال پیش در دریاها زندگی می‌کرده سال گذشته در صحرای پرو پیدا شده است.
ماریو اوربینا،دیرینه شناس، سرپرست تیمی که این اسکلت را کشف کرده گفت:ما یک باسیلوسور جدید در پرو کشف کردیم،این جمجمه کامل یک نهنگ باستانی است که ۳۶ میلیون سال پیش می زیسته است.
اوربینا گفت که باسیلوسور یا همان نهنگ گوشت‌خوار در اواخر سال ۲۰۲۱ در صحرای کوکاخه در منطقه ایکا،حدود ۳۵۰ کیلومتری جنوب لیما کشف شده است.
این مکان میلیون‌ها سال پیش یک دریای کم‌عمق بوده و تپه‌های شنی موجود در این دریا تعداد زیادی از بقایای شگفت‌انگیز پستانداران دریایی اولیه را به‌وجود آورده‌اند.
این شکارچی دریایی که حدود هفده متر طول دارد از دندان‌های بزرگ و آرواره‌ قدرتمند خود برای تغذیه از ماهی تن،کوسه‌ها و ماهی‌های ساردین استفاده می‌کرده است.
اوربینا، محقق دانشگاه ملی سن مارکوس در لیما گفت:این کشف بسیار مهمی است زیرا در هیچ کجای دنیا چنین نمونه مشابهی کشف نشده است.



⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش #نهنگ_قاتل(#اورکا)

نهنگ های قاتل برای اولین‌ بار در
حین شکار نهنگ‌های آبی دیده شدند.

خاستگاه :

https://www.zoomit.ir/fundamental-science/379391-killer-whales-spotted-killing-blue-whales/




⚛ @AndisheKonim

#عدالت در جمهوری اسلامی به روایت تصویر


در تاریخ دوم‌مهر ماه سال نودوسه #محسن #امیراصلانی به اتهام توهین به #یونس و انکار این مساله که یونس نبی از شکم #نهنگ خارج شده #اعدام شد. #قصه های دینی، صرفا قصه های بامزه و کارتونی و سرگرم کننده مثل سندباد یا خاله ریزه و قاشق سحرآمیز نیستند. این قصه ها می توانند باورمندان و مومنان را به افرادی خطرناک تبدیل کنند.

#محسن_امیراصلانی
#رومینا_اشرفی
#رضا_اشرفی پدر رومینا
#نه_به_اعدام
#نه_به_جمهوری_اسلامی



⚛ @AndisheKonim

#دگرگونش #نهنگ

تنها ترین موجود دنیا
#تنها_ترین نهنگ دنیا
حتما این ویدیو رو بینید تا با نهنگ ۵۲ هرتزی آشنا شوید .(تصاویر این کلیپ مربوط به این نهنگ نیست و‌ منظور خواندن توضیحات این کلیپ هست)
نمونه ای مستند از دگرگونش و انتخاب طبیعی که نمایش می‌دهد چگونه این نهنگ غمگین با یک جهش بی هدف و ناسازگار توان تکثیر ژن خود را نداشته و محکوم به حذف از چرخه ی زندگی است.



⚛ @AndisheKonim


👇👇👇