⭕️ «خوانش معاهده 1973 #هیرمند با تمسک به اصول تفسیر #کنوانسیون_وین ۱۹۶۹» @WaterDiplomacy 🔹خلاصه: تفسیر معاهده 1973 هیرمند با تمسک به اصول کنوانسیون وین 1969 نشان می دهد که در معاهده 1973 #هیرمند حقابه ایران در معاهده 1973 تنها حقابه #زراعت است و حقابه محیط‌زیستی تالاب‌های هامون در این معاهده مسکوت مانده است. 🔺 تالاب‌های #هامون بعنوان میراث مشترک بشری، دارای ارزش‌های متعددی بوده و حق انکارناپذیر از منابع آبی حوضه آبریز هیرمند دارند.بدلیل ضرورت تأمین حقابۀ تالاب ها، مطالعاتی با هدف تفسیر مفهوم «حقابه»در معاهده #هیرمند صورت گرفته است. 🔺ضرورت شفاف‌سازی ماهیت «حقابه» تالاب بین المللی #هامون در معاهدۀ 1973 #هیرمند آنست که می‌توان با مطالعه مفهوم «حقابه»در معاهده 1973، ریشه مناقشات آبی 🇮🇷و🇦🇫 را مشخص و شفاف نمود تا فضای لازم برای رفع موانع و اختلافات دو کشور بر سر مسائل آبی حوضه آبریز هیرمند ایجاد گردد. 🔺در این پژوهش معاهده هیرمند با استناد به اصول تفسیر در «کنواسیون وین 1969» که حاوی قواعد عام حقوق بین‌الملل حاکم بر معاهدات می‌باشد، تفسیر شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد حقابه ایران در معاهده 1973 حقابه #زراعت است و حقابه محیط‌زیستی تالاب‌های هامون در این معاهده مسکوت مانده است. 🔺در تفسیر معاهده براساس کارهای مقدماتی بستر شکل‌گیری معاهده 1973 مشخص شد مسکوت ماندن حقابه محیط‌زیستی تالاب‌های هامون و بلااستفاده پنداشته شدن حقابه زیست محیطی هامون‌ها در زمان حکمیت مک‌ماهون انگلیسی، آغاز نادیده گرفته شدن و مغفول واقع شدن نیاز هامون‌هابوده است. 🔺مطابق رأی #کمیسیون_دلتا هیرمند در سال1951 نیز مشخص شد در این حکمیت آب ورودی به هامون‌ها برای تأمین نیاز زیست محیطی، «تلفات» پنداشته شده‌است؛ زیرا از منظر اعضای هیأت این کمیسیون، آب ورودی به تالاب از دسترس خارج می‌شود و عدم استفاده مستقیمِ آبِ تالاب توسط انسان تلفات به حساب می‌آید. 🔺مطابق بند161حکمیت 1951 مقرر گردیده است که بخشی از نیاز زیست‌محیطی هامون‌ها از رودخانه‌های #فراه‌رود و #هاروت‌رود تأمین می‌گردد. از این‌رو، سد بخش آباد بر روی رودخانه فراه رود که یک منبع حیاتی برای تالاب‌های هامون می‌باشد، خلاف رأی این حکمیت-که مورد پذیرش 🇦🇫 بوده است- خواهد بود. 🔺در تفسیر معاهده 1973 بر اساس اوضاع و احوال زمان انعقاد معاهده نیز مشخص شد موضعِ ایران در زمان انعقاد معاهده صرفاً تلاش برای دستیابی به آب معین و تضمین شده برای مصرف "زراعت" اهالی سیستان بوده است. 🔹بر این اساس، نتایج مطالعات نشان می دهد که در معاهده 1973 #هیرمند هیچ یک از دو کشور به مسأله تأمین آب زیست‌محیطی‌ توجهی نداشته‌اند و حقابه زیست‌محیطی هامون‌ها در مذاکرات و معاهده بین دو کشور و همچنین حکمیت های مشترک، مغفول و مسکوت باقی مانده است. 🔺تفسیر براساس رویه‌های بعدی تأثیرگذار بر معاهده 1973 نیز مشخص می‌کند تالاب‌های هامون حقی انکارناپذیر از منابع آب حوضه آبریز هیرمند دارند و این امر دولت های ساحلی بویژه دولت بالادست را مکلف به تخصیص و تأمین حقابه و جریان زیست‌محیطی برای تالاب های هامون‌ها می‌سازد. 🔻هر چندمتن کمی تخصصی است اما مطالعه آن به کلیه علاقه مندان به حوزۀ مسائل هیدروپلیتیک ایران و افغانستان با تمرکز بر مسائل هیرمند و هامون ها توصیه می گردد. 🖋لینک دسترسی کامل به مقاله @WaterDiplomacy