شهریور تلخ: یورش همه جانبه ارتش عراق به ایران و آغاز جنگ هشت ساله
در روز ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با هجوم ارتش عراق به مرزهای غرب و جنوب و حمله هوایی به چند فرودگاه ایران جنگ تحمیلی ۸ ساله عراق به رهبری
صدام حسینرییسجمهوری وقت عراق، علیه ایران آغاز شد. این واقعه در حالی اتفاق افتاد که تنها ۱۹ ماه از پیروزی انقلاب اسلامی میگذشت. صدام چند روز پیش از این اقدام
عهدنامه ۱۹۷۵ الجزایر (پیمان دوستی دو کشور ایران و عراق که با وساطت دولت الجزایر بسته شده بود) را در برابر دوربینهای تلویزیونی پاره کرد و در نطقی با تأکید بر مالکیت مطلق کشورش بر اروندرود
که آن را شطالعرب
مینامید و طرح این ادعا که جزایر سهگانه ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی به اعراب تعلق دارد، همزمان جنگ زمینی، هوایی و دریایی علیه ایران را آغاز کرد.
برای اولین بار اخبار ساعت ۲ بعدازظهر روز ۳۱ شهریور، خبر بمباران فرودگاه مهرآباد را مخابره کرد. روزنامه کیهان فردای آن روز درباره تعداد مجروحین و مصدومین حمله عراق به تهران نوشت: «تا ساعت یک بامداد امروز تعداد مجروحین حادثه فرودگاه ۳۸ نفر اعلام شد که ۱۵ نفر به بیمارستان امام خمینی، ۸ نفر به بیمارستان شریعتی، ۳ نفر به بیمارستان صنایع هواپیمایی، ۸ نفر به بیمارستان میمنت و سه نفر به درمانگاه بیمههای اجتماعی منتقل شدهاند. از این تعداد، گروهی که جراحاتشان سطحی بود مداوا و از بیمارستان مرخص و برخی دیگر بستری شدهاند.»
این تنها فرودگاه مهرآباد تهران نبود که از سوی جنگندههای عراقی مورد حمله قرار گرفت. در ساعت ۱:۴۵ روز ۳۱ شهریور شش هواپیمای میگ عراقی باند فرودگاه اهواز را بمباران کردند. خبرنگار کیهان از اهواز گزارش داد که این واقعه در حالی اتفاق افتاد که حدود ۶۰۰ نفر در فرودگاه حضور داشتند. بر اثر این حمله قسمتی از باند فرودگاه اهواز ویران شد و چند تن زخمی شدند. در پی این حمله نیروهای نظامی در نقاط مختلف خوزستان به حالت آمادهباش درآمدند.
حدود ساعت ۱:۵۰ بعدازظهر ۳۱ شهریور، هشت میگ عراقی، فرودگاه و چند نقطه حساس دیگر شهر تبریز هم با ۱۱ راکت مورد حمله قرار گرفت. در پی این حمله یک فروند هواپیمای مسافربری تهران – تبریز که قرار بود ساعت ۲ بعدازظهر در فرودگاه تبریز به زمین بنشیند تغییر مسیر داده و در اصفهان به زمین نشست. همزمان با این واقعه فرودگاه همدان و پایگاه هوایی نوژه این شهر مورد حمله جنگندههای عراقی قرار گرفت و خساراتی به آن وارد شد. در همین حال خبرگزاری پارس اعلام کرد که مسئولان فرودگاه شیراز به دلایل امنیتی پروازهای عادی شرکت هواپیمایی ایران (هما) از فرودگاه شیراز را تا اطلاع ثانوی لغو کردهاند. فرودگاههای بوشهر، آبادان و کرمانشاه از دیگر نقاطی بودند که مورد حمله جنگندههای عراقی قرار گرفتند.
روز اول مهر، ستاد مشترک ارتش اعلام کرد که در حملات متقابل ایران به مواضع دشمن، ۱۱ فروند هواپیمای میگ سرنگون شده و ۴ فروند ناوچه موشکانداز عراقی غرق شده است.
واکنش رؤسای دولت و مجلس ایران
جنگ تحمیلی در حالی شروع شد که نیروهای مسلح انتظار جنگ را نداشتند و از آمادگی چندانی برای رویارویی در یک نبرد بزرگ برخوردار نبودند. با این حال واکنش مسئولان کشور به حمله عراق، نشانی از ضعف نداشت و مردم را به دفاع از کشور تشویق کردند. با آغاز جنگ،
ابوالحسن بنیصدر رئیسجمهور وقت ایران، طی پیامی که شامگاه ۳۱ شهریور از رادیو و تلویزیون پخش شد گفت: «عراق به جای جنگ با اسرائیل به جنگ با ایران اقدام کرده است و کوشش ما برای اجتناب از این جنگ به جایی نرسیده و اکنون ناچاریم درسی را که صدام قصد داشت به ایران بدهد به خود وی بدهیم.»
هاشمی رفسنجانی، رییس مجلس شورای اسلامی فردای آن روز در گفتوگو با خبرگزاری پارس گفت: «ریاست جمهوری و فرمانده کل قوا، مسئولان ارتش، اعضای شورای عالی دفاع، نخستوزیر، ریاست مجلس، فرمانده سپاه پاسداران و وزیر دفاع، حوادث و درگیریهای دیروز و حمله عراق به ایران را از آغاز زیر نظر گرفتند. گزارشها حاکی است که ضربات سنگینی از سوی نیروهای انقلاب به دشمن وارد شده است و نتیجه این ضربات متعاقبا در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.»
منبع: پایگاه اینترنتی
تاریخ ایرانی
بازنشر در
کانال تلگرامی ویروگرد یادگار ماندگار
نشانی:
@virugerd