مرگ مردابها
✅ آزاده چیذری طی یادداشتی به پیامدهای از بین رفتن تالابها پرداخته است.
چکیده یادداشت:
🔹تالابها اکوسیستمهایی منحصربهفرد، شامل زمینهایی هستند که به طور دائمی یا فصلی از آب پوشیده شدهاند. برخی تالابها، از جمله باتلاقها و مردابها، از پربارترین اکوسیستمهای این سیاره هستند.
🔹 از آنجا که تالابها زیستگاهی برای گونههای خشکی و آبزی فراهم میکنند، اغلب از تنوع زیستی بالاتری نسبت به سایر اکوسیستمها برخوردارند. آنها همچنین به عنوان مخزن کربن و مواد مغذی مهم عمل میکنند.
🔹تالابها از نظر اقتصادی برای مردم بسیار مهم هستند. آنها مکانهای محبوبی برای فعالیتهای تفریحی مانند شکار، پیادهروی، قایقرانی و تماشای پرندگان به شمار میروند.
🔹بیش از ۷۵ درصد ماهیها و صدفهایی که به صورت تجاری در سراسر جهان برداشت میشوند، با تالابها مرتبط هستند.
🔹در طول تاریخ زمینشناسی، در دسترس بودن آب بر اساس الگوهای آبوهوایی محلی و جهانی غالب، عرض جغرافیایی، ارتفاع، فصل و فاصله هم از بدنههای آبی و هم از آبهای زیرزمینی، متفاوت بوده است. در نتیجه این تنوع، تالابها در نقاط مختلف جهان محصول شرایط مختلف هستند.
🔹تالابها به عنوان اسفنجهای طبیعی عمل میکنند که آبهای سطحی، باران، برفهای ذوبشده، آبهای زیرزمینی و سیل را به دام میاندازند و به آرامی آزاد میکنند. یک هکتار از تالابها میتواند بین یک تا ۵/۱ میلیون گالن آب سیل را ذخیره کند و در طول موجهای طوفان به یک حائل طبیعی تبدیل شود و اثرات قدرتمند طوفان را کاهش دهد.
🔹سالانه ۱۰۰ میلیون هکتار از عرصههای طبیعی جهان به بیابان تبدیل میشود که سهم ایران از این میزان، یک میلیون هکتار است. بر این اساس، ۴۲ درصد تالابهای کشور خشک شده و این موضوع بستری را برای تولید گردوغبار فراهم آورده است.
🔹۳۰ سال پیش، تالاب Hadejia-Nguru، واحهای بزرگ در لبه صحرا در شمال نیجریه، محل زندگی دو میلیون ماهیگیر، دامدار و کشاورز بود. سپس دولت دو رودخانه را که شبکه پیچیده دریاچهها، بسترهای نیزار، کانالهای طبیعی و مراتع مرطوب را تغذیه میکردند، سد کرد تا پروژههای آبیاری دوردست را پیش ببرد.
🔹پانتانال با وسعتی بیش از ۴۲ میلیون هکتار، بزرگترین تالاب استوایی در جهان و همچنین یکی از بکرترین تالابهاست. این پهنه آبی در سراسر بولیوی، برزیل و پاراگوئه گسترده شده است و از میلیونها نفر در آنجا و همچنین جوامع پاییندست حمایت میکند.
🔹در سراسر آفریقا، دریاچهها، رودخانهها، دشتهای سیلابی، دلتاهای داخلی و سایر تالابها هنوز نقش مهمی در تضمین امنیت غذایی دارند؛ اما بسیاری از آنها قربانی شدهاند.
🔹دنیای بدون تالاب، دنیای بدون آب است. ۱.۲ میلیارد نفر در جهان در مناطقی زندگی میکنند که آب از نظر فیزیکی کمیاب است و ۲.۷ میلیارد نفر -۴۰ درصد از جمعیت جهان- حداقل برای یک ماه در سال از کمبود آب رنج میبرند. باید برای آب فکری کرد!
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۵