ترجمیار

✏️از «دو نقطه» کجا استفاده کنیم؟

😶حتما شما هم میدانید بیشترین کاربرد دونقطه «:» در نقل‌قول است، یعنی زمانی که چیزی را به‌طور مستقیم از کسی نقل می‌کنیم.
اما بیایید با تمام کاربردهای دونقطه آشنا شویم.

1⃣قبل از گیومه در نقل‌قول مستقیم:
نقل‌قول مستقیم زمانی به کار می‌رود که جمله‌ای را به طور مستقیم از کسی نقل کنیم. در این حالت باید عین جمله گوینده داخل گیومه نوشته شود. قبل از آن هم نام شخصی که نقل‌قول کرده را می‌آوریم.

علامت دونقطه درست قبل از جمله نقل‌قول می‌آید، مانند مثال زیر:

🔸معلم با صدای بلند گفت: «همه کتاب‌‌های خود را باز کنید.»

2⃣بین ساعت و دقیقه:
برای نوشتن ساعت و دقیقه، بین آن از دونقطه استفاده می‌کنیم، مانند «4:45».

3⃣برای توضیح و تفکیک اجزاء جمله از هم:
هنگامی که اجزاء جمله را در تقسیم‌بندی خاصی قرار می‌دهیم یا آن‌ها را از هم تفکیک می‌کنیم، از دونقطه کمک می‌گیریم. برخی از عبارت‌هایی که برای این منظور به کار می‌روند:
🔹عبارت‌اند از
🔹از این قرار است
🔹بدین شرح است

4⃣در تعریف واژه یا اصطلاح:
در برخی موارد، واژه‌ای را می‌نویسیم و بلافاصله آن را تعریف می‌کنیم. در این حالت از دونقطه استفاده می‌شود، مانند مثال زیر:

🔸منبت‌کاری: شاخه‌ای از صنایع‌دستی که در آن نقش‌ها به صورت برجسته روی سطح کار ایجاد می‌شوند.

🖌 ترجمیار

#ترجمیار #ویرایش

✏️نهار یا ناهار؟ مسئله این است!

‼️شاید شما هم در مورد نوشتن ناهار یا نهار دچار شک شده باشید که کدام املا صحیح است.

💡«نهار» واژه‌اي عربي و به معناي «روز» است و نبايد آن را با واژۀ فارسي «ناهار» يعني «غذايي که در حدود ظهر خورده مي‌شود» اشتباه کرد.

👈«ناهار» به معناي «گرسنه» هم در متون قديم فارسي به کار رفته است.

🥘توجه داشته باشید نهار صورت رسمی ناهار نیست.

🍲املا و تلفظ صحیح این کلمه در چه در حالت رسمی و چه شکسته «ناهار» است.


🖌 ترجمیار

#ترجمیار #ویرایش

✏️از «نقطه» کجا استفاده کنیم؟

🖊نقطه «.»، علامتی است که در انتهایی جمله خبری گذاشته می‌شود.

✂️ به کمک نقطه می‌توانیم دو جمله را از هم تفکیک و مکث ایجاد کنیم تا درک آن بهتر شود.

✅کاربردهای نقطه:

🔴در پایان جمله (به‌جز پرسشی و تعجبی):
در پایان جمله خبری از نقطه استفاده می‌کنیم تا نشان دهیم جمله تمام شده و قرار است جمله دیگری گفته شود.

🟠در انتهای پانوشت‌:
در انتهای عبارت یا جمله‌ای که در پانوشت می‌نویسیم یا هنگام افزودن پی‌نوشت از نقطه استفاده می‌کنیم.
پی‌نوشت معمولاً با علامت اختصاری «پ. ن» شروع می‌شود که بین آن نقطه قرار می‌گیرد. حرف «ن» نیز با فاصله از نقطه نوشته می‌شود.

🟡پس از حروف اختصاری یا کلمات مخفف:
هنگامی که اسم شخص یا مکانی را به شکل مخفف یا کوتاه می‌نویسیم، از نقطه کمک می‌گیریم، مانند «واشنگتن دی. سی.».

🟢در انتهای جمله‌ای که برای ذکر منبع نوشته شده است:
رضایی‌راد، محمد، «فرشته تاریخ»، تهران، بیدگل، ۱۴۰۰.

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ترجمیار

✏️راجب یا راجع‌به؟ مسئله این است!

❌کلمه «راجب» یکی از رایج‌ترین غلط‌های املایی فارسی است که حتی افراد تحصیل کرده و معروف نیز به وفور آن را مرتکب شده‌اند.

⏪پاسخ کوتاه و سریع این است که «راجب» غلط است و «راجع به» صحیح است.
⁉️اما چرا؟

⚠️«راجب» از ریشه عربی «رَجَبَ»‌ است و «ترجیب»‌ به معنای احترام گذاشتن، خوش‌آمد گویی و بزرگ داشتن است.

⛔️خود کلمه «راجب» حتی در زبان عربی نیز هیچ کاربردی ندارد.

♻️اما «راجع» از ریشه «رَجَعَ» به معنای بازگشت است. ما وقتی می‌گوییم می‌خواهیم «راجع به» چیزی صحبت کنیم، منظورمان این است که می‌خواهیم به مطلبی بازگشت داشته باشیم و درباره‌اش صحبت کنیم.

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ترجمیار

✏️ویرایش فنی

🖍هدف از ویرایش فنی، اصلاح متن به‌لحاظ ویژگی‌های ظاهری است، به همین دلیل به آن «ویرایش صوری» نیز می‌گویند.

✴️ برای مثال، رعایت اصل یکدست‌نویسی هنگام ویرایش متن، نوعی ویرایش فنی به شمار می‌رود، چراکه ظاهر متن ساختار منسجمی پیدا می‌کند و فهم آن برای خواننده راحت‌تر می‌شود.

➕علاوه‌بر‌این، پیدا کردن غلط‌های املایی، پاراگراف‌بندی و نشانه‌گذاری در متن در ویرایش فنی انجام می‌شوند.

🟡متن باید پاراگرا‌ف‌بندی منسجمی داشته باشد. به عبارت دیگر، جمله‌هایی که کنار هم قرار می‌گیرند، باید مرتبط و منسجم باشند.

💱نشانه‌گذاری نیز یکی از موارد مهم در اصول ویراستاری به شمار می‌رود، زیرا به بهتر شدن متن کمک می‌کند و خواندن جمله‌ها را برای خواننده ساده‌تر می‌کند.

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️اهمیت ویراستاری (بخش دوم)

🗣زبان وسیله‌ای برای برقراری ارتباط و انتقال معنا به افراد مختلف است. به کمک آن می‌توانیم مفهوم و منظور خود را به طرق مختلف به مخاطب منتقل کنیم.

🖊زمانی که این انتقال معنا به صورت نوشتار باشد اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، چرا که روان و سلیس بودن متن تأثیر بسزایی در درک و فهم موضوع خواهد داشت.
📌اینجاست که نقش ویراستاری پررنگ می‌شود.

♻️ویراستار باید بتواند متن نویسنده را با زبان معیار تطبیق دهد تا خواننده منظور نویسنده را به طور دقیق دریابد.

🔑 ویراستاری نقشی کلیدی و حیاتی در شکل دادن به یک اثر دارد، زیرا هم درک آن را برای مخاطب هموار می‌‌سازد و هم ایرادهای متن را برطرف می‌کند.

🕹در زبان فارسی برای ویرایش متن سه روش تعریف شده است. این سه روش عبارتند از:

1⃣ویرایش فنی

2⃣ویرایش زبانی

3⃣ویرایش محتوایی

🔸هر یک از این روش‌ها ویژگی‌های خاصی دارد که در پست‌های بعدی به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️اصول ویراستاری

📝همۀ ما می‌توانیم ساعت‌ها به زبان فارسی صحبت کنیم، اما وقتی پای نوشتن به میان می‌آید قضیه فرق می‌کند.

🤦‍♀گاهی نوشتن حتی یک جمله صحیح نیز برای‌مان چالش‌برانگیز می‌شود.

✅این‌جاست که ویرایش و ویراستاری به میدان می‌آید و موانع را از سر راه‌ برمی‌دارد.

🤓ویراستار، با افزودن، کاستن و تصحیح مطالب، متن را برای مخاطب آماده می‌کند.

⏮با انجام کارهای زیر، متن شما خوانش‌پذیر و یکپارچه می‌شود:

🟠تصحیح غلط‌های املایی

🟠رعایت اصول نگارشی و سجاوندی

🟠اجرای اصول و قواعد پاراگراف ‌بندی

🟠سامان‌دهی سرفصل‌ها

🟠برطرف کردن تناقض‌ها در محتوای کتاب

🟠تنظیم نمودارها و جدول‌ها

🟠حصول اطمینان از صحّت محتوای کتاب

🟠افزودن پاورقی

🟠حذف ساختارها و واژگان بیگانه

🟠بررسی واژگان تخصصی

🟠برطرف کردن خطاهای دستوری

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️ معنی کلمه «متقن»

🔎حتما برای شما هم پیش آمده است کلمه «متقن» را شنیده باشید اما از معنی دقیق آن مطلع نباشید.

✳️مترادف و معادل واژه «متقن»:
🔹استوار
🔹مثبت
🔹محرز
🔹محکم
🔹مستند

🔘البته املای صحیح واژه متقن نیز ممکن است چالش‌برانگیز باشد!
✔️نوشتار آن را به خاطر بسپارید.

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️«مظان اتهام» یعنی چه؟

🤔شاید شما هم بارها از این اصطلاح استفاده کرده باشید؛ اما ایده‌ای از اینکه چگونه نوشته می‌شود نداشته باشید.

👈«مظان اتهام» یک عبارت ترکیبی عربی است.

👀 «مظان» به معنی «جایگاه»،
و «اتهام» به معنی «افترا»، «ظن»، «بهتان» است.

🤷‍♂و «مظان اتهام» یعنی:
مورد اتهام بودن کسی.
مورد شک قرار گرفتن.
در میان متهمین احتمالی یک پرونده قرار داشتن.

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️یاد دادن یا یاد گرفتن؟

📌واژه «آموختن»
این فعل هم به معنای «یاد دادن» است هم «یاد گرفتن».

✅بنابراین می‌توان گفت:
🔰«چیزی را به کسی آموختن»
🔰یا «چیزی را از کسی آموختن»

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️آج یا عاج؟

✂️این دو کلمه را نباید به جای هم به کار برد.

🔹آج واژه فارسی به معنای «برجستگی‌های منظم روی سطح یک جسم مانند سطح سوهان» است.
🔺برای مثال آج لاستیک یا لاستیک آجدار

🔸اما عاج کلمه عربی است و معنای متفاوتی دارد.
عاج: «ماده ظریف و سختی به رنگ سفید شیری که بدنه دندان‌های فیل و بعضی دیگر از جانوران را تشکیل می‌دهد».

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️مصدع اوقات یا مسدع اوقات؟

🔍اصطلاح مصدع اوقات شدن از زبان عربی وارد زبان فارسی شده است.

🖍« مصدع » به معنی دردسرآور، مایه دردسر و… است.

⏮ پس مصدع اوقات شدن: زحمت رسانیدن و آزار دادن .

🟢 هنگامی که گفته می‌شود «مصدع اوقات شدم» یعنی پوزش به جهت دردسری که ایجاد کردم.
🤗البته این اصطلاح هم از همان تعارف‌های معروف ایرانی‌ها است .

🖌 ترجمیار

#ویرایش #ویراستاری #ترجمیار

✏️زرس/زرث/ضرس قاطع

🤔شاید شما هم بارها از این اصطلاح استفاده کرده باشید؛ اما ایده‌ای از اینکه چگونه نوشته می‌شود نداشته باشید.

✅«ضرس قاطع»

📌این اصطلاح عربی از دو واژه تشکیل شده است:

👈ضرس به معنای دندان تیز و برنده است.
و قاطع به معنای قطع کننده.

☑️اما ضرس قاطع کنایه از سخن قاطع و قطعیت حرف است.

❇️پیشنهاد می‌شود به‌جای استفاده از چنین کلماتی از هم‌معنی‌های فارسی آن استفاده کنیم.
«بدون شک» «بدون تردید» «به‌درستی»

🖌️ ترجمیار

#ترجمیار #ویراستاری #ویرایش✏️

✏️ درست‌نویسی؛ از نان شب واجب‌تر!

❌درست‌نویسی مهم‌ترین رکن هر محتوای متنی است.
چه کتاب باشد، چه مقاله، چه محتوای وب و چه یک پیام ساده به دوستمان، نوشتارمان باید صحیح باشد.

🔸هم از نظر املایی و دستور زبان، هم از نظر نگارشی.

✔️سایت‌های ویراستاری آنلاین ابزاری کاربردی برای درست‌نویسی متن‌های فارسی هستند.
🤩این سایت‌ها به‌صورت رایگان در عرض چند ثانیه اشتباهات متن شما را اصلاح می‌کنند:

✅۱- فرهنگ املایی ویراستاران https://emla.virastaran.net/

✅۲- ویراستار آنلاین متن فارسی آرنگ https://arangweb.com/virastar-online-live/

✅۳- ویراستار آنلاینِ نشرِآنلاین https://nashreonline.com/virastar-online/

✅۴- ویراستار پینگو https://www.pingoteam.ir/BlogPost/2/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%AA%D9%86/

✅۵- ویراست‌لایو http://www.virastlive.com/index3.html

🖌️ ترجمیار

#ترجمیار #ویرایش #ویراستاری

✏️سلاح یا اسلحه؟

✅اسلحه جمع مکسر و مفرد آن سلاح است.

✴️چون واژه «اسلحه‌ها» امروزه کم‌وبیش متداول است، نمی‌توان آن را مردود دانست.

👈اما بهتر است تا جای ممکن از به‌کار بردن آن پرهیز و از «سلاح‌ها» استفاده کنیم.

🖌️ ترجمیار

#ترجمیار #ویراستاری #ویرایش