سخنان زيادي از ابوبكر-رضی الله عنه- نقل شده كه نشانگر تدبر و تفكر او در آيات قرآن است؛ از جمله: «خداوند متعال، در قرآن سخن از كساني به ميان آورده كه آنها را به بهترين اعمالشان، پاداش ميدهد و بديهايشان را ميآمرزد؛ شخصي ميگويد: من، كجا و اينها كجا؟ و ديگري ميگويد: من، از اينها نيستم. در حالي كه او از جرگهي آنان ميباشد.» ابوبكر صديق-رضی الله عنه-، هرگاه در فهم آيهاي با مشكل روبرو ميشد، با كمال ادب و احترام از رسولخدا-صلی الله علیه وعلی آله وسلم- دربارهاش پرس و جو ميكرد. آيهي123 سورهي نساء نازل شد و خداوند متعال فرمود: لَّيْسَ بِأَمَانِيِّكُمْ وَلَا أَمَانِيِّ أَهْلِ الْكِتَابِ ۗ مَن يَعْمَلْ سُوءًا يُجْزَ بِهِ وَلَا يَجِدْ لَهُ مِن دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا : «(فضيلت و برتري و بهشت و نعمتهاي آن،) نه به آرزوهاي شما است و نه به آرزوهاي اهل كتاب؛ هر كس كه كار بدي كند، در برابر آن كيفر داده ميشود و كسي جز خدا را يار و ياور نخواهد يافت.»
ابوبكر صديق-رضی الله عنه- عرض كرد: «اي رسولخدا! اينكه مصيبت و كمرشكن است؛ مگر كسي از ما هست كه گناهي نكرده باشد؟» رسولخدا-صلی الله علیه وعلی آله وسلم- فرمودند: (يا أبابكر، ألست تنصب؟ ألست تحزن؟ ألست تصيبك الأواءُ؟ فذلك مما تجزون به) يعني: «اي ابوبكر! آيا رنجور و آزرده نميشوي؟ آيا تو را حزن و اندوه نميگيرد؟ آيا به تو سختي و ناراحتي نميرسد؟ همينها، كيفر اعمال شما است.»
ابوبكر-رضی الله عنه- مفسر قرآن نيز بود و برخي از آيات قرآن را تفسير كرده است: إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنتُمْ تُوعَدُونَ (فصلت:30)
يعني: «همانا كساني كه ميگويند: پروردگار ما، خدا است و سپس استوار و پابرجا (بر اين عقيده) ميمانند، (در واپسين لحظات زندگيشان،) فرشتگان به پيش ايشان ميآيند (و به آنها مژده ميدهند) كه نترسيد و غمگين نباشيد و شما را مژده باد به بهشتي كه (در دنيا به آن) وعده داده ميشديد.»
ابوبكر-رضی الله عنه-، دربارهي اين آيه فرموده است: «آنان، كساني هستند كه هيچگاه توجهشان، از جانب خدا به چپ و راست نميگردد و دلهايشان، هرگز متوجه غير او نميشود؛ آنها، تنها بر خدا توكل ميكنند و بر غير او توكل و اعتماد نمينمايند؛ فقط خدا را دوست دارند و كسان ديگري را در محبت با خدا، شريك نميكنند؛ آنان، كساني هستند كه نه از روي منفعتطلبي و يا دفع مضرت، بلكه خالصانه، دلدادهي خداوند متعال شده و تنها به او دل بستهاند و از غير او نميهراسند و نگاه و توجه قلوبشان، به سوي غير خدا نميرود.»
دعوتگران و داعيان الي الله همواره بايد با قرآن، انس داشته باشند، تلاوتش كنند، در آن بينديشند و گنجها و معارف آن را براي مردم بيرون كشند و جنبههاي مختلف اعجاز قرآن اعم از بلاغت و اعجاز علمي و تشريعي آن را براي مردم تشريح كنند و راهكارهاي ارائهشده در قرآن را براي رهايي انسانهاي معذب در جنگها و گرفتار در انواع غم و غصه، با شيوهاي درست و مناسب و موازي و همگام با پيشرفت در ابزار دعوت و ارتباطات، بيان كنند. ابوبكر صديق-رضی الله عنه-، چه خوب و بجا دريافته بود كه تلاوت و قرائت قرآن درميان قريشيان و بهطور علني، يكي از مؤثرترين راهها و ابزارهاي دعوت الي الله ميباشد.
♦️ادامه دارد...
@tarbiytf