مکتب نگارگری تبریز

✅ هنر جلوه زیباشناسانه یک معناست و نه صرفا صورت و سیمایی فاقد معنا.
ذات هنر ریشه در نورافکنی روح و شورانگیزی خیال دارد و از طیران و جولان روح ناآرام هنرمند در هزار بطن تودرتوی عالم اکبر (که آدمی خود تمثال اصغر آن است) سرچشمه می گیرد. تا توسن سرکش روح در دشت بی انتهای خیال به رقص درنیاید و روح انسان از کالبد خویش فرقت نگیرد، هیچ اثری خلق نمی شود، هیچ شعری در ستایش زیبایی سروده نمی شود و هیچ ردپایی از عروج روح انسان به مراتب روحانی و فوقانی وجود، که این عالم نظیر نازل آن است، بر پهنه عالم شکل نمی گیرد.
هنر بدون خیال هیچ است و خیال بدون حکمت، هیچ اندر هیچ.
✍دکتر حسن بلخاری قهری
_______________________

🖼نگاره " مجمع مرغان"، از نسخه منطق الطیر عطار نیشابوری، 1493م. ، واقع در کتابخانه بادلیان، دانشگاه اکسفورد

🔸مجمعی کردند مرغان جهان
آنچه بودند آشکارا و نهان

🔹پرواز خیال مطهر عطار نیشابوری از عروجگاه اندیشه حکمت زای درون خویش به عالم علوی جمال حق و بازنمایی تنزیل شده آن عالم مثال به شعر آهنگین مثنوی و نقوش رنگین "نگار"گری

#فلسفه_هنر
#عالم_مثال
#حسن_بلخاری_قهری
#عطار
#منطق_الطیر


@tabrizschoolofpersianpainting

✅ علم مناظر و مرایا (پرسپکتیو) در نگارگری و ارتباط آن با نظریه "اعیان ثابته" ابن عربی

بخش دوم : بسط نظریه اعیان ثابته ابن عربی در هنر اسلامی
_______________

چنان که دیدیم تیتوس بورکهارت ، نقوش مینیاتور ایرانی را تصویر اعیان ثابته می داند و اعیان ثابته در عرفان اسلامی ، بیانگر عالم دوم یا تعیّن دوم است که حقیقت موجودات در ظرف علم حضوری حق قرار دارند. ...
آنچنان که در تعریف ابن عربی و پیروانش آمده است منظور از اعیان ثابته : " حقایق و ذوات و ماهیت اشیاست در علم و به بیان دیگر صُور علمی اشیاست که از ازل در علم حق ثابت بوده است". از دیدگاه ابن عربی اگر خداوند متجلی نمی شد اعیان ثابته ظهور نیافته و در نتیجه ، عالم موجود نمی گشت.
وی تجلی حق را به دو صورت می داند:
اول ، علمی غیبی که ظهور حضرت حق است در اعیان ثابته و دوم ، تجلی شهودیِ وجودی (فیض مقدس) که در آن اعیان ثابته ظاهر شده و در نتیجه ، عالم خارج تحقق می یابد. فلذا منظور از اعیان ثابته ، آن عالمی است که حقیقت موجودات عالم منبعث از تجلی حضرت حق ، حضور دارند.
حال، اگر در هنر اسلامی، یک اثر هنری، مصوّر اعیان ثابته قلمداد شود به حقیقت ، بازنما و نمودگار حقایقی است که نه در عالم خارج بل در حقیقت عالم ، یعنی اعیان ثابته وجود و حضور دارند.
شهود هنرمند نسبت به اعیان ثابته ادراک ماهیت حقیقی اشیاست و نه عوارض وجودی خارجی آنها و دقیقا به همین دلیل است که قواعد فیزیک در پرسپکتیو مینیاتور ایرانی شکسته می شود.

✍️حسن بلخاری قهی
📕 آشنایی با فلسفه هنر ، انتشارات سوره مهر ، تهران: 1393 ، ص 108_109

#هنر_اسلامی
#فلسفه_هنر
#پرسپکتیو

🔹این مبحث ادامه دارد👇

@tabrizschoolofpersianpainting

✅ علم مناظر و مرایا (پرسپکتیو) در نگارگری و ارتباط آن با نظریه "اعیان ثابته" ابن عربی

بخش اول : مقدمه
_______________________

" مینیاتور ایرانی ، در پی آن نیست که جهان مادی عادی را آن گونه که به حواس می آید با همه ناهماهنگی ها و درشتی ها و تصادفات نامطبوع آن مجسم کند بلکه غیرمستقیم خواهان توصیف گوهر دگرگون نشدنی یا الاعیان الثابته است. در این نوع نقاشی، اسب یکی از افراد نوع خویش نیست بلکه اسب ممتاز عالم مُثل است. مینیاتور ایرانی چنین جهانی را می پردازد.
هرگاه گوهر دگرگون نشدنی یا الاعیان الثابته مورد نظر باشد مُثل آن را نمی توان به حواس دریافت زیرا که از مرز شکل و صورت بیرون است. با اینهمه ، آثار آن در عالم تصور و تفکر قابل انعکاس و تصویر است، مانند عالم رویا ولی نه عالم خواب و بیداری ناشی از بی حالی.
این چنین عالمی در زیباترین مینیاتورها نگاشته شده است. مانند رویائی آشکار و عالمی شفاف که پنداری از درون بر آن پرتوافکنی می شود".

✍️تیتوس بورکهارت
📕هنر اسلامی؛ زبان و بیان ،ترجمه مسعود رجب نیا ، نشر سروش، تهران: 1385، ص44

#هنر_اسلامی
#فلسفه_هنر
#پرسپکتیو

🔹این مبحث ادامه دارد👇

@tabrizschoolofpersianpainting

✅ علم مناظر و مرایا (پرسپکتیو) در نگارگری و ارتباط آن با نظریه "اعیان ثابته" ابن عربی

بخش اول : مقدمه
_______________________

" مینیاتور ایرانی ، در پی آن نیست که جهان مادی عادی را آن گونه که به حواس می آید با همه ناهماهنگی ها و درشتی ها و تصادفات نامطبوع آن مجسم کند بلکه غیرمستقیم خواهان توصیف گوهر دگرگون نشدنی یا الاعیان الثابته است. در این نوع نقاشی، اسب یکی از افراد نوع خویش نیست بلکه اسب ممتاز عالم مُثل است. مینیاتور ایرانی چنین جهانی را می پردازد.
هرگاه گوهر دگرگون نشدنی یا الاعیان الثابته مورد نظر باشد مُثل آن را نمی توان به حواس دریافت زیرا که از مرز شکل و صورت بیرون است. با اینهمه ، آثار آن در عالم تصور و تفکر قابل انعکاس و تصویر است، مانند عالم رویا ولی نه عالم خواب و بیداری ناشی از بی حالی.
این چنین عالمی در زیباترین مینیاتورها نگاشته شده است. مانند رویائی آشکار و عالمی شفاف که پنداری از درون بر آن پرتوافکنی می شود".

✍️تیتوس بورکهارت
📕هنر اسلامی؛ زبان و بیان ،ترجمه مسعود رجب نیا ، نشر سروش، تهران: 1385، ص44

#هنر_اسلامی
#فلسفه_هنر
#پرسپکتیو

🔹این مبحث ادامه دارد👇

@tabrizschoolofpersianpainting

✅ هنر جلوه زیباشناسانه یک معناست و نه صرفا صورت و سیمایی فاقد معنا.
ذات هنر ریشه در نورافکنی روح و شورانگیزی خیال دارد و از طیران و جولان روح ناآرام هنرمند در هزار بطن تودرتوی عالم اکبر (که آدمی خود تمثال اصغر آن است) سرچشمه می گیرد. تا توسن سرکش روح در دشت بی انتهای خیال به رقص درنیاید و روح انسان از کالبد خویش فرقت نگیرد، هیچ اثری خلق نمی شود، هیچ شعری در ستایش زیبایی سروده نمی شود و هیچ ردپایی از عروج روح انسان به مراتب روحانی و فوقانی وجود، که این عالم نظیر نازل آن است، بر پهنه عالم شکل نمی گیرد.
هنر بدون خیال هیچ است و خیال بدون حکمت، هیچ اندر هیچ.
✍دکتر حسن بلخاری قهری
_______

🖼نگاره " مجمع مرغان"، از نسخه منطق الطیر عطار نیشابوری، 1493م. ، واقع در کتابخانه بادلیان، دانشگاه اکسفورد

🔸مجمعی کردند مرغان جهان
آنچه بودند آشکارا و نهان

🔹پرواز خیال مطهر عطار نیشابوری از عروجگاه اندیشه حکمت زای درون خویش به عالم علوی جمال حق و بازنمایی تنزیل شده آن عالم مثال به شعر آهنگین مثنوی و نقوش رنگین "نگار"گری

#فلسفه_هنر
#عالم_مثال
#حسن_بلخاری_قهی
#عطار
#منطق_الطیر


@tabrizschoolofpersianpainting

✅ افلاطون جهان هستی را اثری هنری و تصویری از ساحت مُثل می داند که ساخته و پرداخته صانعی الهی است .
از این برداشت تا دریافت هنرهایی تجسمی و سپس شعر ، به مثابه تجسد حسی امر آرمانی ، گامی بیش راه نیست.(دکترحسن بلخاری قهری)

#عالم_مثل
#تاویل_متن
#افلاطون
#دکتر_حسن_بلخاری_قهری
#فلسفه_هنر
#محمود_فرشچیان
#نگاره_ستایش

🖼 نگاره " ستایش" ، اثر باشکوه استاد محمود فرشچیان ، سال اجرا 1390، تکنیک : اکریلیک

@tabrizschoolofpersianpainting