هرروز یک مطلب در مورد تالشان امروز پیشینه ادبیات آذری ،تاتی و تالشی قسمت یازدهم زبان رسمی ما فارسی ست و زبان ملی ما مجموعه ای از همه زبان ها و گویش های ایرانی که در تاریخ این کشور رواج دارد . ارتباط ما با هم و دیگران با ما به وسیله زبان رسمی صورت می گیرد ،نمایندگی جهانی و تاریخی ادبیات ما بر عهده زبان رسمی ست ، از این رو کثرت در زبان ملی در محور  زبان رسمی به وحدت می رسد و زبان رسمی می تواند در پیوندی ارگانیک با آن و تغذیه مستمر از آن تقویت شده ،پالایش یابد تا با نشاط و توانمندی در پویایی تاریخی خود غباری از سستی و دگر دیسی  بر نگیرد ، اگر بنا باشد که رابطه و پیوند بین زبان رسمی و زبان ملی حفظ شود و جامعه از مزایای آن بهره مند گردد ،باید شرایط بالندگی برای ارکان این مجموعه فراهم باشد . باید به همه آن زبان ها و گویش ها در فضایی سرشار از آگاهی و دلبستگی ،سخن گفته و نوشته شود و با بهره مندی  از ابزار و امکانات موجود نشر یابند و ادبیاتی که در حوزه آنها پدید می آید به سهل ترین صورت ممکن مورد استفاده مخاطبان خود قرار گیرد ،خوشبختانه در این زمینه همیشه علاقه  و آگاهی لازم در ایران وجود داشته ،با وجود همه نشیب و فراز های سیاسی و اجتماعی که در طول تاریخ طی کرده آیم ،هرگز زبان و ادبیات غیر رسمی به فراموشی سپرده نشده است . اگر در گذشته این موضوع جنبه تفننی داشته ،اما از دوره مشروطیت به این سو توجه به زبان و ادبیات غیر رسمی به صورت مسأله ای جدی مطرح شده و شاعران و نویسندگان بسیاری در گوشه و کنار ایران به آفرینش و پژوهش در این زمینه برخاسته اند و بر اثر همت و توجه آنان ،امروزه در کنار زبان و ادبیات سترگ فارسی ،منظری هم از دیگر ارکان زبان و ادبیات ملی ما ،مانند : کردی ،گیلگی ،تالشی ،تاتی و..... به چشم می خورد .. مشکل اساسی که این گروه و عموما همه کسانی که بخواهند زبان های ایرانی را بیاموزند و به آن زبان ها بنویسند و بخوانند ،با آن روبرو هستند ،نامتناسب و نارسا بودن خط فارسی است . اکنون سالهاست که هرکس می کوشد به نحوی بر آن مشکل فایق  آید . نگارنده نیز از جمله آنان است و از دهه ۸۰ کوشش خود را آغاز نموده و رسم الخطی به نام (شیوه نگارش تاتی و تالشی جامع ) را تدوین و منتشر کرده است ،متون گویشی این کتاب نیز بر پایه همان شیوه نگارش یافته است .   واقعیت این است که خط فعلی ما رواج زبان فارسی را در حصار آهنین خود محصور کرده و عامل تباهی ادبیات دیگر زبان ها و گویش های ایرانی شده است . در حوزه ی این زبان ،هیچ کس از بدو سواد آموزی تا رسیدن به درجات بالای علمی ،از دغدغه غلط خوانی و غلط نویسی به دور نیست . اما با این حال خط فارسی به دلایلی چند ،از نظر ما سزاوار نفی نیست ،زیرا به طور مثال ،مشکلی که ایرانی زبانان با این خط دارند ،عربی زبانان ندارند ،پس بخشی از مشکل ما ناشی از چگونگی کاربرد آن خط می شود که لابد چاره ای دارد . در وضعیت کنونی آنچه که ما آن را خط فارسی می نامیم در واقع نوعی نقاشی و یا تصویر نگاری ست .زیرا اگر خط ،نشانه های برای نگارش صوت باشد ،انتقال  مفهوم اصوات با این خط دشوار و گاه غیر ممکن است . مثلاً اینکه    sur جشن است یا شیپور ،باید اول ببینید که آن کلمه با ص نوشته شده یا با س ، ولی در زبان محلی ما هیچ صوتی وجود ندارد که با حروف متفاوت نوشته شود مگر آنکه در تلفظ  آنها  از لحاظ آوایی تفاوت آشکاری داشته باشد از این رو در فارسی در سره نویسی  چیزی به نام غلط املایی وجود ندارد. قابلیت خط فارسی در انتقال مفاهیم ،از حد نقاشی هم کمتر است ،زیرا مثلاً اگر شخصی را به ما نشان بدهند و بگویند  این حسن است ،اما  اگر به جای  عکس  کلمه حسن را به ما نشان بدهند  نمی توانیم به طور قطع آن را حسن بخوانیم  چون ممکن است آن کلمه حسن باشد ،( به معنای  زیبایی)  ،پس چه باید کرد ؟ به نظر می رسد که لازم است در ثبت ادبیات محلی همچنان از خط فارسی با تغییراتی در برخی از حروف آن استفاده شود و از شیوه نگارش مناسبی ،پیروی به عمل آید ،نگارنده سال هاست که از شیوه ای ویژه بهره می گیرد ،همچنین لازم است در ثبت مطالبی که جنبه فنی و تخصصی دارند مانند لغت نامه ها و متون فولک علاوه بر خط ویژه فارسی از حروف لاتین نیز استفاده شود . پایان قسمت یازدهم منبع کتاب سفینه پهلوی صفحه ۱۶,۱۷,۱۸ نویسنده استاد زنده یاد دکتر علی عبدلی انتخاب متن گروه تالشه خله مجید نعمتی سیاهمزگی 🌺کانال تالشستان🌺اولین کانال تلگرامی تالشان،از آبان 1394 با شما @taaleshestan