🧩 نقدی بر چرندیات ژیل دلوز و فلیکس گوتاری📖 برگرفته از کتاب
📔 چرندیات پست مدرن
✍ آلن سوکال و ژان بریکمون
📝 ترجمه: عرفان ثابتی
📄 صفحات ۲۱۳-۲۳۰
ژیل دلوز و فلیکس گوتاری«در اینجا باید از دو کتابی سخن بگویم که به نظرم جزو مهم ترین کتابها هستند: تفاوت و تکرار و منطق معنا در واقع این دو کتاب بدون شک آن قدر مهمند که سخن گفتن از آنها دشوار است و معدودی چنین کاری کرده اند. به عقیده من این آثار تا مدتها برای ما قابل فهم نخواهد بود، با شباهتی اسرار آمیز به کار کلوسوفسکی* که آن هم نشانهای مهم و افراطی است. ولی روزی، شاید این قرن دلوزی باشد.»ميشل فوکو، تئاتر فلسفی (۱۹۷۰، ص ۸۸۵)
ژیل دلوز را که اخیراً از دنیا رفت یکی از مهمترین متفکران معاصر فرانسوی میشناسند. او به تنهایی یا با همکاری فلیکس گوتاری روانکاو بیست و اندی کتاب فلسفی نوشته است. در این فصل بخشی از آثار دلوز و گوتاری را تحلیل میکنیم که در آن به اصطلاحات و مفاهیم فیزیکی یا ریاضیاتی متوسل میشوند.
ویژگی اصلی متونی که در این فصل نقل میکنیم فقدان شفافیت آنهاست. مسلماً مدافعان دلوز و گوتاری ممکن است با عصبانیت بگویند که این متون ژرفاندیشانهاند و ما نتوانسته ایم آنها را به درستی بفهمیم. با وجود این، با بررسی دقیق میتوان دریافت که در آثار آنها تراکم چشمگیری از اصطلاحات علمی وجود دارد که خارج از زمینه مربوط و بدون هیچ منطق مشخصی به کار میروند حداقل اگر برای این اصطلاحات معانی علمی متداول آنها را قائل باشیم قطعاً دلوز و گوتاری آزادند تا این اصطلاحات را به معانی دیگری به کار برند: علم حق انحصاری استفاده از کلماتی مثل «آشفتگی»، «حد» یا «انرژی» را در اختیار ندارد. اما، همان طور که نشان خواهیم داد، نوشته های آنها همچنین پُر از اصطلاحات بسیار فنیای است که خارج از گفتمانهای علمی تخصصی به کار نمیروند ولی آنها هیچ تعریف بدیلی برای این اصطلاحات بیان نمیکنند.
این متون به موضوعات بسیار گوناگونی میپردازند: قضیه گودل، نظریه اعداد اصلی ترامتناهی، هندسه ریمانی، مکانیک کوانتومی... ولی اشارههای آنها آن قدر مختصر و سطحی است که خوانندهای که در این موضوعات تخصص نداشته باشد نمیتواند هیچ چیز مشخصی یاد بگیرد. و خواننده متخصص هم اغلب جملات آنها را بی معنی، یا گاهی قابل قبول ولی پیش پا افتاده و مغشوش خواهد یافت.
به خوبی میدانیم که موضوع بحث دلوز و گوتاری فلسفه است، نه عامه فهم کردن علم ولی با این انبوه اصطلاحات هضم نشده علمی (و شبه علمی) کدام کارکرد فلسفی را میتوان به انجام رساند؟ به عقیده ما قابل قبولترین تبیین این است که این دو نویسنده دانشی گسترده ولی بسیار سطحی دارند که آن را در نوشته های خود به نمایش میگذارند...
* Klossovski
✅ ادامه متن را در
فایل کتاب مندرج در کتابخانه باشگاه علوم انسانی میتوانید مطالعه کنید.
#دلوز#چپ#پست_مدرنیسم#چپ_نو#روشنفکری#مارکسیسم_فرهنگی#فلسفه
🌎📚 @sociologycenter 📚🌍