هر روز  یک مطلب در مورد تالشان امروز چله شب  تالشان شفت ادامه متن دیروز : پله چهارم : هر پنج سنگ را بر زمین می ریزد ،یکی را برای تیربر می دارد به هوا پرتاب می کند و هر چهار سنگ را یکجا. باید از زمین بردارد ،سپس به تندی و بی درنگ باید سنگ پرتاب شده در هوا را بگیرد . پلۀ پنجم: انگشت شست و انگشت میانۀ یک دست را بر زمین می‌گذارد و با آن دروازه‌ای باز می‌کند و آنگاه با دست دیگر سنگ‌ها را روبهروی دروازه می‌ریزد. جز تیر، همۀ سنگ‌ها باید از این دروازه گذرانده شوند. اینجا هماوردِ بازی، یکی از سنگ‌ها را عروس می‌نامد. ویژگی عروس این است که باید پس از همۀ سنگ‌ها از دروازه گذر داده شود و نیز هیچ‌یک از دیگر سنگ‌ها و دست بازیگر به هیچ رو نباید به آن بخورد و تا هنگام بردن خودش نرسد نباید هیچ تکانی به آن داده شود. در اینجا بازیگر هر بار که تیر را به هوا پرتاب می‌کند باید یکی از سنگ‌ها را از دروازه بگذراند و در بار چهارم عروس را ببرد. این بازی، اگرچه نشسته انجام می‌شود و آرام می‌نماید، ولی بازی شتاب و ریزبینی و شور و جوش و خروش و شَهش است. 6ـ خوانندگی و نوازندگی: برخی از خانواده‌ها که خواننده و نوازنده دارند، از آنان درخواست خوانندگی و نوازندگی می‌کنند و هنرمندان، دستون تالشی می‌خوانند یا نی تالشی (لَلَه) می‌نوازند. هنرمندان و نوازندگان نیز از پیش خود را برای هنرنمایی آماده می‌کنند. 7ـ چیلَه بَری: در گذشته خانواده‌هایی که پسر داماد کرده بودند یک سینی بزرگ شیرینی خانگی مانند حلوا، کاکا، بْشتَه بْج (برنج برشته یا تف داده شده)، میوه، پارچه، تکه‌ای طلا یا چند سکه پول را در یک یا چند سینی بزرگ (مْجمَه) می‌نهادند وگروهی از زنان آن را به خانۀ عروس می‌بردند؛ لختی می نشستند و شادی و وَشتَن (رقص) می‌کردند و باز می‌گشتند. از دهۀ 1340 به این سو، برخی از خانواده‌هایی که پسر داماد کرده و یا دختر عروس کرده‌اند، افزون بر برنامه‌های دیگر، برنامۀ ویژۀ چیلَه بَری برپا می‌کنند. بدین‌سان که خانوادۀ داماد پیشاپیش خانوادۀ عروس را آگاه می‌کند که جشن چلّۀ دامادی را شب چله در خانۀ عروس برپا می‌کنند. این جشن چندان گسترده و بزرگ نیست و تنها خانواده‌ها و خویشان نزدیک به آن فراخوانده می‌شوند. هزینۀ برپایی چنین جشنی را خانواده‌ای بر دوش می‌گیرد که پیشنهاد برپایی جشن را داده باشد، ولی بیشتر هر دو خانواده با هم می‌پردازند. هر کس به فراخور توان خود چشم‌روشنی برای عروس و داماد فراهم می‌کنند یا از بازار می‌خرند. چشم‌روشنی شب چلۀ عروس و داماد در گذشته بیشتر از فراورده‌های بومی مانند جوراب، شال، کلاه و پوشاک و نیز تکه‌ای طلا و مانند آن بود، ولی اکنون از بازار خریداری می‌شود. هر یک مهمانان این جشن نیز به فراخور توان خود، ارمغانی از کلا یا پول و طلا به عروس می‌دهند. همچنین در گذشته دامادها برای عروس و خانواده‌اش شیرینی‌های بومی خانگی می‌بردند که از دوشاب و عسل و مانند آن ساخته شده بود که اکنون میوه و شیرینی را از بازار می‌خرند. 8 ـ ارمغان (چشم‌روشنی) دادن به مهمانان و کودکان: در گذشته، بزرگان خانواده برای فرزندان کوچک جامه و پوشاک زمستانی فراهم می‌کردند و شب چله به آنان می‌دادند و با این کار به آنان گوشزد می‌کردند که سرما در پیش است و باید جامۀ گرم بپوشند؛ نیز با این کار بر مهر و دوستی میان خود می‌افزودند. مادربزرگ‌ها برای نوه‌هایشان جوراب پشمی، شال گردن و دستکش پشمی می‌بافتند و در این شب به آنان پیشکش می‌کردند. برخی از خانواده‌ها به مهمان شب چله، پوشاک و جامۀ زمستانی می‌بخشیدند. این داد و دهش‌ها اگرچه اکنون کم شده، ولی هنوز تا اندازۀ کمی دیده می‌شود. خوراکی‌های شب یلدا در گذشته‌های نزدیک، خانواده‌های تالش برای برپایی جشن شب چله، بیشتر خوراکی‌های ویژۀ این شب را پیشاپیش فراهم و نگهداری می‌کردند؛ از این رو، نیاز چندانی به خرید از بازار نداشتند، ولی اکنون با آنکه برخی از خوراکی‌های ویژه را خود فرآوری و نگهداری می‌کنند، برخی دیگر را از بازار می‌خرند. خوراکی‌های شب چله در میان تالشان شفت در روزگار ما را این‌چنین می‌توان برشمرد: 1ـ پلو: پلو، خوراک پایه‌ای تالشان شفت است؛ چه آنان که کشاورزی برنج دارند و چه آنان که خشکه‌نشین هستند. بیشتر این مردم هنوز دو بار از سه بار خوراک خود را برنج می‌خورند. همۀ آنها بهترین برنج خود را در نوروز و شب چله می‌پزند تا خوش بگذرانند و شاد باشند. با آنکه برنج را همیشه کته می‌پزند، در این شب بیشتر آنها برنج را آب‌کش می‌کنند؛ گویی از مهمانی ارجمند پذیرایی می‌کنند. پایان قسمت سوم نویسنده : آقای محمد حسین شمسایی سیاهمزگی مترجم و پژوهشگر انتخاب و ارسال متن : مجید نعمتی سیاهمزگی( تالشه خله) @shoulamchannel1