«یکدستسازی، دو واقعه و یک عبرت»
#آنسوی_آجرهای_قرمز#محمدتقی_ضرغام_افشار❇️ سال ۱۹۳۲ و در اوج بحران اقتصادی، بیکاری و جولان فقر، فراکلین دیروزولت، کاندیدای دموکراتها با کسب ۵۷ درصد آراء، رئیسجمهور میشود. دموکراتها، اکثریت سنا و مجلس نمایندگان را نیز کسب کردند. در این شرایط روزولت برای مقابله با «رکود بزرگ» سیاستهایی را با عنوان «طرح نوین» تدوین کرد که با اقبال چشمگیری مواجه شد. با این حال برخی بندهای این طرح، با قانون اساسی تعارض داشت، لذا طرح به دیوان عالی برده شد و قضات برخی از بندهای مهم را مخالف قانون تشخیص دادند. روزولت با اتکا به آرای مردمی مصمم بود طرحش را بدون اصلاح تصویب کند و لذا موضعی معروف به خود گرفت: «قضات دیوان عالی بیش از حد کار کردهاند و برای انجام این حجم کار، پیر شدهاند!»
🔸 بحثهای داغی شکل گرفت و با وجود اینکه نمایندگان، اکثرا دموکرات بودند، در نهایت به دلیل حفظ قداست قانون، بندهای مخالف قانون را رد کرده و همحزبیشان را در پیشبرد اهدافش ناکام گذاشتند. اگر روزولت موفق به اجرای کامل طرحش با وجود مخالفت با قانون میشد، احتمالا گام بعدی انحلال کنگره، به منظور ممانعت از خردهگیریهای آن و در راستای پیشبرد سریع اهدافش بود!
🔸 در سال ۱۹۴۶ اتفاق مشابهی این بار در آرژانتین افتاد. خواندومینگو پرون به اتفاق آراء رئیسجمهور شده و وقتی با مخالفت دیوان عالی با طرحهایش مواجه میشود، با حمایت مجلس سفلی، ۴ قاضی از قضات دیوان عالی را مجرم معرفی و برکنار میکند و ۴ مهره انتصابی خودش را جای آنها میگذارد و بعد از آن مثل یک دیکتاتور حکومت میکند. دیوان عالی به زیر سیطره پرون درآمده و جایگاه قانون پس از آن متزلزل میشود و نقض قانون به دلخواه مسئولین یک رویه عادی.
🔸 حفظ قداست قانون در زمان روزولت و نقض آن در زمان پرون، تنها یک رخداد تاریخی نبود؛ تصمیمی بود که نظام بروکراتیک، کارآمدیاقتصادی، تکثر سیاسی و قداست قانون را تا چندین دهه بعد از آن متأثر کرد و دو سرنوشت کاملا متفاوت را برای دو کشور رقم زد.
🔸 این روزها که از درودیوار شهرمان به بهانههای مختلف (کارآمدی، مبارزه با انحراف و...) صدای یکدستسازی و انحصار به گوش میرسد و گویا برای تحقق آن ابایی از نقض قانون هم وجود ندارد، خوب است یکبار دیگر بلایی را که پرون با همین رویکرد بر سر آرژانتین آورد، مرور کنیم.
t.me/sharifdaily/6935@sharifdaily