گروه روانپزشکی و روانشناسی ویان

یادداشتی از #دکتر_علی_فیروزآبادی
استاد #روانپزشکی و #روانکاوی دانشگاه علوم پزشکی #شیراز

مفهوم #سندرم_استكهلم رابطه نزديكي با "تكرار وسواس گونه" مطرح شده در ادبيات روانكاوي دارد. اين مفهوم چنين مي گويد كه گذشته و تعارضات مرتبط با ان تا زماني كه درك و شناخته نشود به انواع مختلف ردپاي خود را در رفتار كنوني فرد نشان مي دهد. در واقع افرادي مستعد ابتلا به اين سندرم هستند كه در گذشته در برابر مراجع قدرت تجاربي ويرانگر و تخريب كننده داشته اند. همچنين اين مفهوم با پديده #همانندسازي_با_پرخاشگر هم مرتبط است. دستي را كه نمي تواني دندان بگيري ببوس. وقتي ابژه تهديد كننده شكست ناپذير مي نمايد فرد براي اعمال كنترل بر او وي را دروني كرده تا از اين طريق زهر تهديد را به حداقل برساند. چون گاه همانند يك زنداني تنها ابژه اي كه او را هنوز به زندگي پيوند مي دهد #شكنجه گرش است و يك ابژه بد هميشه از نداشتن و نبودن ابژه بهتر است
در خلال یک آزمون تجربی با موشها مشاهده شد که سطح برانگیختگی تعیین کننده واکنش حیوان نسبت به محرکها است. در سطح پایین برانگیختگی حیوان کنجکاو بوده و به دنبال جستجوی تازگی است. در زمانی که برانگیختگی افزایش می یابد، حیوان هراسان شده و از تازگی دوری می کند و رفتارهای آشنای قدیمی را صرف نظر از پیامد آنها تکرار می کند. حیوان شوک دیده دوباره به همان جعبه ای برمی گردد که در آن شوک گرفته بود و آنرا به محیطی کمتر آشنا ولو بدون شوک ترجیح می دهد.
سیستم دلبستگی انسان از طریق مواد افیونی درونزاد هدایت می شود و قربانی و ستمگر از این طریق می توانند به یکدیگر " اعتیاد" پیدا کنند. در یک مطالعه مشاهده شد که 7 نفر از 8 تن کهنه سربازان ویتنام که مبتلا به PTSD بودند در زمان مشاهده فیلمی درمورد جنگ به مدت 15 دقیقه 30 درصد کاهش حس درد داشته اند که معادل تزریق 15 میلی گرم مرفین است. این نشان می دهد که حتی در افرادی که در زمان بزرگسالی دچار آسیب روانی شده اند، قرار گرفتن مجدد در معرض استرسی که یادآوری کننده آسیب اولیه باشد ترشح مواد افیونی را موجب می شود و این مشابه رفتار حیواناتی است که شوک ملایمی به دنبال شوک شدید و غیرقابل گریز می گیرند. این پدیده ای است که به آن نام #بیحسی_القا_شده_از_طریق_فشار_روانی داده اند (Stress-induced Analgesia). این به معنی آن است که برخورد دوباره با فشار روانی همان اثر مصرف مواد افیونی را دارد و باعث کاهش اضطراب فرد می شود.
بدرفتاری و غفلت در زمان کودکی فرد را مستعد برانگیختگی می کند. این به معنی آن است که این کودکان به مقادیر بالاتری از تحریک از سوی مواد #افیونی برای آرام شدن نیاز دارند ( درمقایسه با آنهایی که سیستم افیونی شان از سوی واکنشهای شرطی که نشات گرفته از روابط مناسب اولیه است، به مراتب راحت تر تحریک می شود). این قربانیان برانگیختگی خود را از طریق دسته ای از رفتارهای اعتیادی خنثی می کنند که شامل تماس وسواس گونه با محرکهایی است که یادآوری کننده آسیب روانی. باشند. تماس دوباره موجب آزاد سازی مواد افیونی می شود که هم علائم اعتیادی و هم علائم ترک ایجاد می کنند مشابه مصرف مرفین.

#گروه_ویان
@vianclinics