حومه

🔍فراتر از قانون

▪️وقتی از آمار و ارقام حرف می‌زنیم، به‌واقع از چه حرف می‌زنیم؟

🔹کم‌و‌بیش آموخته‌ایم هر گفتمانی، فضاهای خاص خودش را تولید می‌کند. در اینجا منظور از فضا، مفهومی برساخته از مناسبات اقتصادی و سیاسی است. اگر به چنین صورت‌بندی‌ای قائل باشیم، آن‌وقت آمار و ارقام نیز به‌اقتضای نظم و نظام گفتمانی همواره محل دخل و تصرف قرار می‌گیرند. در این معنا دیگر برای شهرداری تهران اهمیت ندارد که فرضا سرانه‌ي فضای مذهبی در محله قیطریه بیشتر از استاندارد طرح‌های فرادست و منطقه یک است. در اینجا دم‌ودستگاه مدیریت شهری با هر ضرب‌وزوری شده می‌خواهد نشانه‌های فضایی‌اش را بازتولید کند. حال ضوابط و طرح‌های شهری می‌خواهند هر عددی نشان دهند.

🔸شهرداری تهران در همان حال که با لبخند انگشت اشاره‌اش را به سمت ما نشانه می‌رود، می‌گوید: ما اعداد خودمان را داریم!

▪️در این وضعیت که شهرداری با آماری خودش پیش می‌رود، بیش از هر زمانی ضروری است در فرایند برنامه‌ریزی همواره بپرسیم: شهرسازی با و برای کدام مردم؟ برنامه‌ریزی با و برای کدام آمار؟

#حق‌به‌شهر

#مسجدپارک‌قیطریه

#تولیدفضا

#جستارهای‌دریافتی

https://t.center/urbannEssay

🔍شهرک اکباتان، علیه محصوریت


▪️فضا در معنای عامش، به‌سان قلمرویی تلقی می‌شود که انسان‌ها در آن مناسبات اجتماعی و نیازهای مادی و معنوی خویش را تامین می‌کنند. غالب شدن ایدئولوژی‌های سیاسی نهاد قدرت بر ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در فضا، همواره به زیان مردم تمام شده است. حاکمیت سیاسی که می‌داند فضا چطور می‌تواند شالوده‌های ساختار موجود و متعاقبا منفعت نهاد قدرت را به پرسش بکشد، همواره بر آن است که این فضای ضمنی را در سیطره خود قرار دهد. با سیاسی شدن فضاها، کارکردشان دگرگون می‌شود. فضاها توامأن در شکل‌دهی و شکل‌گیری کنش و روابط اجتماعی انسان در محیط تاثیر وافری دارند، پلیسی شدن فضا، نیاز و همزیستی اجتماعی انسان‌ها را مختل و شیوه‌ای نوین از انزوای اجتماعی را در فضای محصور تولید و بازتولید می‌کند.

🔸مدتی است در شهر تهران فضای‌های مختلفی که اساسا ماهیت فضای عمومی و اجتماعی دارند، توسط نهاد‌های قدرت محصور یا دیوارکشی می‌شوند. همزمان با تئاتر شهر در مرکز شهر، این‌بار در غرب تهران در شهرک اکباتان، محوطه‌ها و فضاهای سبز این شهرک در حال حصارکشی است. این زیرساخت اجتماعی برای ساکنین شهرک اکباتان بسیار حائز اهمیت است. اگر بخواهیم از متن حق به شهر هانری لوفور وام بگیریم، باید بگوییم شهری که حیات مدنی و همزیستی اجتماعی را تعمیم ندهد، تبدیل به سوژه مصرفی منفعل می‌شود. در چنین فضایی نوعی نیاز‌های فردی در راس قرار می‌گیرند، که البته این نیازها پیش از آن‌که به رسمیت شناخته شوند، دستکاری شده‌اند. در برابر چنین نیازهای تولیدشده، نیاز اجتماعی قرار دارد که بنیان و پایه انسان شناختی دارد.

🔹شهرک اکباتان به علت اینکه فضای فزاینده مورد مناقشه‌ای در سال‌های گذشته داشته، امر سیاسی بر فضای شهرک فایق شده است. حصارکشی فضاهای سبز شهرک نیز ارتباط نزدیکی با امر سیاسی دارد. با همه اینها ضروری است اشاره شود با محدود کردن فضاهای بازخواهی، شرایط موجود تغییر نمی‌کند، زیرا نهاد قدرت به نیاز جامعه پاسخی نداده است. با محدود کردن چنین فضاهایی، عملاً  این کنش اجتماعی مبتنی بر حق به شهر، تتمیم نمی‌شود، بلکه به شیوه‌هایی دیگر در فضایی دیگر بازتولید می‌شود. اگرچه با محصور شدن فضاهای اجتماعی که تعامل انسان‌ها در آن رقم می‌خورد، فارغ از آنکه افراد در کدام پایگاه اقتصادی و اجتماعی قرار دارند، به‌تدریج تعامل و حیات مدنی افراد از بین می‌رود، اما منازعات فضایی کماکان برقرار می‌مانند.


#جستارهای‌دریافتی

#حق‌به‌شهر

#شهرک‌اکباتان

#تئاترشهر

#فضاسیاست

#حصارکشی‌فضاهای‌شهری


https://t.center/urbannEssay