#هماناطق،
ایزدبانوی تاریخنگاری مدرن ایران
او را به جرات میتوان یکی از برجستهترین مورخان زن ایرانی در ۱۰۰ سال اخیر نامید و شاید نامدارترین آنها. او که در سال ۲۰۱۶ در پاریس درگذشت، در خرداد ۱۳۱۳ در
#ارومیه به دنیا آمده بود. در خانوادهای سرشناس. نوه «میرزا جواد ناطق» و فرزند «مهندس ناصح ناطق» و «نصرت رفیعی».
پدربزرگش در ابتدا «میرزا جواد ناصح زاده» نام داشت. روحانی پرشور مشروطه خواه تبریزی و از بنیانگذاران انجمن ایالتی تبریز در آغاز مشروطیت. او به علت قدرت سخنوری و نطق پرشور در دفاع از مشروطه به «میرزا جواد ناطق» مشهور شد. پدر هما نیز زاده تبریز بود. از مهندسان میهن دوستی که در دوره رضاشاه برای تحصیلات به فرانسه اعزام شده بود و راه و ساختمان خوانده بود.
هما ناطق همه دورههای دانشگاهی تا دکتری را در پاریس و در
#دانشگاه_سوربن طی کرد. از سال ۱۳۴۸ تا سال ۱۳۵۹ در دانشگاه تهران به تدریس تاریخ پرداخت. او محبوبترین استاد تاریخ دانشگاه بود. طی انقلاب فرهنگی به خانهاش ریختند و او مجبور شد به فرانسه بازگردد.
#سیدحسین_نصر رئیس وقت دانشکده ادبیات دانشگاه تهران - پژوهش دکتری او درباره
#سیدجمال_الدین_اسدآبادی را دید و از او خواست که به استخدام دانشگاه تهران در بیاید. هما ناطق از سال ۱۳۴۸ تا سال ۱۳۵۹ در دانشگاه تهران به تدریس تاریخ پرداخت. کلاسهای دانشگاه او در ایران پررونق ترین کلاس ها بود. «عباس میلانی» نیز که در آن سالها در دانشکده حقوق دانشگاه تهران تدریس می کرد، از محبوبیت وافر او در ایام تدریس در دانشگاه میگوید. در این میان صرفا یک سفر یک ساله پژوهشی به آمریکا و دانشگاه پرینستون داشت.
هما ناطق به جهت تخصصی که درباره مشروطه داشت، درباره مشروطه نظرات جالب توجهی داشت که بعضا با روایت غالب همخوان نبوده است. او از جمله به این اشاره می کند
که
#شیخ_فضل_الله_نوری اگرچه در جریان انقلاب مشروطه و پس از آن چهره منفوری بوده است اما از همه روحانیون مشروطه خواه باسوادتر بود و از همه این ها بهتر فقه اسلامی را می شناخت:
«وقتی که میگه اسلام با آزادی مغایرت داره، به ناحق حرف نمی زنه. بلکه یک واقعیت علمی را بیان میکنه. وقتی که میگه قوام اسلام به عبودیت است و نه به آزادی، قوام اسلام به تبعیض است و نه به برابری، درسته و اشاره میکنه به اینکه در اسلام برابری بین یهود، بهایی، بین بابی، بین ارمنی، و مسلمان وجود نداره. نه در قرآن وجود داره و نه در شیعه وجود داره. بنابراین کسانی که خلاف این می گویند، اونها هستند که دروغ میگن. یعنی اونها هستند که نه مسلمان واقعی هستند و نه اینکه روشنفکر واقعی هستند».
t.center/tarikhdartarazoo 🏛