سبک شناسی شعرپارسی
۱)سبک
#خراسانی:
🖋سبک ادبی خراسانی سبک و شیوهٔ شاعران خراسان و فرارود بود که از اوایل قرن چهارم تا اواسط قرن ششم هجری کاربرد داشت. نخستین شعرهای زبان فارسی به این سبک سروده شدهاند. این سبک از لحاظ زمانی به دو دورهٔ
#سامانیان #غزنویان و
#سلجوقیان تقسیم میشود.
🖋دردورهٔ سامانی، سادگی بیان و کهنگی تعبیرات و اصطلاحات مشخص است. غلبه کلمات فارسی بر عربی و توجه به توصیفات طبیعی، ساده و محسوس از ویژگیهای شعر این دوره محسوب میشود. موضوعاتی که در شعر این دوره مطرح میشود اغلب معتدل و دور از اغراق هستند. تغزلات عاشقانه، پند و اندرز، حکمت با شیوهای شاعرانه و نه عالمانه نیز از مشخصات این دوره بهشمار میروند. از قالبهای مهم در این عصر میتوان به
#قصیده و
#مثنوی اشاره کرد. در قصیده معمولاً موضوع مدح، هجو و تغزل است و در مثنوی تمثیل، داستان و حماسه بیان میشود.
🖋عنصری و منوچهری و پس از آنها ناصرخسرو و سنایی به تدریج سادگی طبیعی را از شعر سبک خراسانی زدودند. در سبک این دوره علاوه بر قصیده و مثنوی، بعضی قالبهای تازه مانند ترجیع بند، ترکیب بند، قطعه و مسمط به کار رفته. در این دوره انواع مباحث علمی فلسفه، ریاضیات، پزشکی، نجوم و آیات قرآن و احادیث در شعرها وجود دارند. روحیهی حماسی پیشین تدریجاً از بین رفته و جای خود را به حالات زاهدانه و صوفیانه داد.
🖊از ویژگیهای سبک خراسانی - میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ _ آثار این سبک بر قیدها و سنّتهای لفظی و صوری تکیه دارد.
۲_این آثار از تسلسلهای منطقی معانی و شکوه الفاظ برخوردار است و بهصورتی متین، واقعیت را به شکل دستگاهی منظم و قابل قبول نمایش میدهد.
۳_این سبک کمی قبل از سدهٔ چهارم تا سدهٔ ششم هجری قمری رواج داشت و پس از آن هم ادامه یافت.
۴_تشبیهات این دوره اغلب حسی است و فاقد پیچیدگی.
📙از صاحبان سبک این دوره میتوان به این شاعران اشاره کرد:
#رودکی، شهید بلخی، ابوشکور بلخی، منجیک ترمذی، کسایی مروزی، دقیقی طوسی،
#فردوسی،
#عنصری ،
#فرخی، غضایری رازی،
#عسجدی،
#منوچهری_دامغانی، فخرالدین اسعد گرگانی، مسعود سعد سلمان، امیر معزی، ابوالفرج رونی،
#ناصر_خسرو و
#سنایی.
t.center/sokhansarayann