بسم الله
🔸رابطه
#حج و
#امن_بودن در پرتو
#مقام_ولایت#استاد_عابدینی #احرام_حج #اسرار_حج #باطن_حجمعارف زیارت
#بیت_الله_الحرام و
#لقاء_الامام (۳)
🔸🕋 خدای سبحان در قرآن مجید میفرماید:
«وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْنًا وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَ عَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَ الْعَاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ» (بقره، ۱۲۵)
«و [یاد کنید] هنگامی که ما این خانه [کعبه] را برای همه مردم، محل گردهمایی و جای
امن و امان قرار دادیم؛ و [فرمان دادیم:] از مقام ابراهیم، جایگاهی برای نماز انتخاب کنید. و به ابراهیم و اسماعیل سفارش کردیم که خانهام را برای طوافکنندگان و اعتکافکنندگان و رکوعکنندگان و سجدهگزاران [از هر آلودگی ظاهری و باطنی] پاکیزه کنید».
🔻 کلمه «مَثَابَة» بهمعنای محل رجوع است. درحقیقت، انسانها از مقام «عندالله» هبوط کردهاند و پایین آمدهاند و برای بازگشت به آن مقام رفیع، باید از مسیر بیتالله الحرام به آن مقصود برسند. بههمیندلیل، برخی این تعبیر را آوردهاند که «مَثَابَة» بهمعنای بازگشت به فطرت است؛ روایاتی که میفرمایند: «وقتی کسی به حج میرود و برمیگردد، گناهانش میریزند، و مانند روزی است که از مادر متولد شده است» میتواند ناظر به همین معنا باشد؛ یعنی به فطرت خود بازگشته و از غفلتها و کثرتها دور شده است. (ثوابالاعمال، ص۴٨)
🔸🕋 کعبه برای «توحید محض فطری» پایهگذاری شد.
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «وَ إِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَنْ لَا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَ طَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَ الْقَائِمِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ» (حج، ۲۶)
«و [یاد کن] هنگامی را که جای خانه [کعبه] را برای ابراهیم آماده کردیم، [و از او پیمان گرفتیم] که هیچچیز را شریک من قرار مده، و خانهام را برای طوافکنندگان و قیامکنندگان و رکوعکنندگان و سجدهکنندگان، پاک و پاکیزه گردان»؛
🔻یعنی پس از مشخصشدن مکان کعبه، مهمترین مسئله این است که ابراهیم (علیه السلام) با طهارت کامل اینجا را بنا کند. یعنی برای اینکه این مکان، خانه توحید باشد، هم در جا یابی و هم در بنا و هم در کسی که میخواهد طواف بر آن بکند و هم در مناسکی که بر آن است، نباید هیچ مرتبهای از مراتب شرک در وجود ابراهیم خلیل (علیه السلام) باشد.
البته ابراهیم(ع) از مخلَصین بود و از این مراتب عبور کرده بود؛ اما معنای «أَنْ لَا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا» این است که هیچ شرکی نباید بهسمت تو بیاید؛ زیرا شرک، قرین نجاست است و مراتب شرک و نجاست، در مقابل مراتب توحید و طهارت قرار دارند. قرآن میفرماید: «إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ» (توبه، ۲۸) «جز این نیست که مشرکان، ناپاکند».
🔻 اگر انسان بهسمت نماز میرود، درحقیقت، بهسمت طهارت و توحید میرود و از نجاست و شرک دور میشود؛ بههمیندلیل، هم برای نماز و هم طواف کعبه باید وضو گرفت، تا طهارت ظاهری نیز رعایت شود. در اینجا میفهمیم که خدای سبحان چقدر در احکامش ملاطفت کرده و ما را از راه محسوس بهسوی توحید عمیق میکشاند.
[در ابتدای احرام حج نیز خداوند متعال با امر بر تلبیه واجب نموده که از شرک دوری بجوییم و در اجابت دعوت الهی در دعوت ابراهیم (ع) میان مردم بگوییم «لبیک، اللهم لبیک، لبیک لا شریک لک لبیک، ...»، و با این لبیک بر توحید و دوری از شرک به احرام حج درآییم.]
[به بیان قرآن «إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيم» (لقمان، ۱۳) «همانا شرک، به تاکید، ظلمی عظیم است»، پس کسی که طهارت کامل از تمام مراتب شرک بیابد، از تمام مراتب ظلم پاک شده، و هم خودش در امان الهی و مقام
امن قرار گرفته، و هم انسانها در ارتباط با او احساس امنیت و آرامش میکنند]
🔻 کعبه میتواند بیشترین اثر را در وجود مشرکان بگذارد، و آنان را از شرک جلی خارج نماید؛ چراکه بهتصریح قرآن: «مَثَابَةً لِلنَّاسِ» است؛ یعنی محل رجوع برای تمام مردم است، نهفقط مؤمنان. البته کعبه برای مؤمنان اثر دیگری دارد و آن این است که مراتب شرک خفی را از وجودشان خارج میکند و مراتب توحیدی را در آنان ایجاد کرده، تقویت مینماید.
🔻 پس در آیه، کلمه «لِلنَّاسِ» به این نکته اشاره دارد که کعبه برای تمام مردم، هم محل رجوع است و هم نفع دارد و هم امنیت.
اما آیا این امنیت، امنیت تکوینی است یا تشریعی؟
قطعاً «امینت تشریعی» است؛ یعنی خداوند آنجا را
امن قرار داده و اگر کسی به آنجا پناهنده شد، کسی حق ندارد به او تعرض نماید. مگر اینکه جزو استثناها باشد؛ مثلاً پیمانهایی را شکسته باشد، یا خودش تعدیهایی کرده باشد. خداوند دستور تشریعی در محرمات حج داده که حتی «امنیت حیوانات و گیاهان» آنجا نیز مورد تعرض قرار نگیرد.