كانال پيشگيري و كاهش ريسك سوانح

✅واقعيت هاي #فرونشست #زمين در مناطقي از# دشت #تهران

نويسنده: ⭕️دكتر #مهدي_زارع*

در روزهاي اخير خبرهايي از فرونشست هاي زمين در دشت تهران منتشر شده که زلزله خاموش تهران نام گرفته است. اين که گفته مي شود تمام محدوده تهران 36سانتي متر فرونشست کرده، درست نيست. زيرا تمام دشت تهران دچار چنين فرونشستي نشده و ما در بخش هايي همچون دشت شهريار با حداکثر فرونشست زمين روبه رو هستيم. فرونشست ها در بخش هايي از دشت جنوب غربي تهران از 18 تا 36سانتي متر بوده، در مناطقي که فرونشست اتفاق افتاده و مسکوني هم هستند (بويژه در منطقه جنوب شهرقدس و شهريار و ملارد در استان تهران)، به منازل آسيب هايي وارد شده که آنها را در مقابل زلزله آسيب پذيرتر کرده و وقوع زلزله اي با بزرگي کمتر و شتاب کمتر هم مي تواند خرابي به بار بياورد و آنها را تخريب کند.
پديده فرونشست گاهي به صورت طبيعي (مرتبط با حفره هاي طبيعي زمين، نظير غارهاي کارستي ) و گاه در اثر فعاليت بشر (به دليل حفر تونل به دليل مثلامترو، مانند آنچه در 31 خرداد 95 در ناحيه شهران اتفاق افتاد) رخ مي دهد.
طي دهه گذشته ميزان فرونشست سالانه زمين در گستره غرب و جنوب غرب تهران به حدود 36 سانتي متر در سال (هر سه سال يک متر!) مي رسد. اين فرونشست علاوه بر آسيب جدي بر زير ساخت هاي منطقه (مانند خطوط راه آهن)، خانه ها، ساختمان ها و ساير تاسيسات را آسيب پذيرتر مي کند. بنابراين در چنين وضعي عملاريسک زمين لرزه بعدي (به دليل افزايش آسيب پذيري) بيشتر مي شود. گزارش ها نشان مي دهد حدود 22 هزار حلقه چاه غيرمجاز در استان تهران وجود دارد که حدود ده هزار حلقه مربوط به شهر تهران و پيرامون آن است (برآورد مي شود تعداد چاه هاي غير مجاز حدود سه برابر تعداد چاه هاي مجاز در شهر و استان تهران باشند.)
ادامه مطلب در 🔽🔽🔽🔽
magiran.com/n3503477

🌀 تهران به جای ۲۹ ايستگاه ثبت تغییرات پوسته زمین تنها يك ايستگاه دارد | زنگ خطری که رییس سازمان نقشه برداری كشور به صدا درآورد!

خبرآنلاین؛ مسعود شفیعی، رییس سازمان نقشه برداری کشور :

برای پایش تغییرات پوسته زمین در تهران دست کم ۲۹ ايستگاه #ژئودینامیک نیازداریم در حالیکه فقط یک ایستگاه فعال در تهران داریم!

👈 اگرچه نمی توان #زمين_لرزه را پيش بينی كرد اما می توان از برخی داده ها، به عنوان پيش نشانگر درباره احتمال وقوع #زلزله در مناطق مختلف استفاده كرد...

برای استفاده از داده های ايستگاه‌های سازمان نقشه برداری كشور در بررسی احتمالات زلزله، بايد تعداد اين ايستگاهها و نيز فاصله قرائت ايستگاه ها را افزايش دهيم؛ اين امر با تجهيزات فعلی امكان پذير نيست...

👈 برخي داده های ايستگاههای ما در نزديكی كانون زلزله در استان كرمانشاه معنادار است و نمی توان از كنار آنها به سادگی عبور كرد...

#زمين_لغزش #مله_كبود #سرپل_ذهاب ٢٧-٨-٩٦

#پيشنشانگر✅
#پيش_بيني #زلزله✅
زلزله ظهر پنجم ارديبهشت ١٣٩٤ شمال غرب #کاتماندو، پايتخت #نپال، با بزرگاي ٧،٨، موجب ٩ هزارو ٥٤١ کشته و ١٧هزارو ٨٣٨ مجروح و تخريبي وسيع در #نپال شد. بزرگاي زلزله ٧.٨، ژرفاي آن ١٥ کيلومتر و کانون آن هم در ناحيه کوهستاني قرار داشت.
در همين پهنه در ٣١ ژانويه ٢٠١٥ و ٢١ آوريل ٢٠١٥ (به ترتيب سه ماه قبل و چهار روز قبل از رخداد لرزه اصلي)، #دو #زمين لرزه با بزرگاهاي ٥.٤ و ٥.١ در محدوده شهر کاسکي #نپال (حدود ١٠٠کيلومتري کانون لرزه اصلي در ٢٥ آوريل ٢٠١٥) رخ داده است. رخداد اين #دو #زلزله #متوسط، به عنوان وقوع #پيشلرزه در #محدوده #گسله، قابل بررسي و ارزيابي است.

#galanderud #landslide 18km south #rouyan #rouyan_baladeh_road #north_alborz_fault_zone 2 Sept 2016
#زمين_لغزش بزرگ #گلندرود ١٨ كيلومتري جنوب #رويان #جاده_بلده_رويان ١١-٦-٩٦

#زلزله #بويين_زهرا، نخستين #زمين_لرزه «ثبت شده» در ايران است
دكتر #مهدي_زارع، استاد زلزله شناسي

#روزنامه: #اعتماد، صفحه جامعه شنبه 11-6-1396

ساعت ٢٢ و ٥٥ دقيقه ۱۰ شهريور ۱۳۴۱، زلزله اي با بزرگاي ٢/٧ ريشتر و در عمق ۱۰ كيلومتري زمين در منطقه جنوب قزوين رخ داد كه با وقوع اين زمين لرزه، ٣٠٠ روستا آسيب ديد كه از اين ميان، ۹۱ روستا به كلي ويران شد و ١٢ هزار و ٢٥٥ نفر از ساكنان منطقه اي كه حدود ٤٠ هزار كيلومتر مربع وسعت داشت، كشته شدند. علاوه بر آنكه ٢ هزار و ٨٠٠ نفر از سكنه مجروح شدند و ٢١ هزار خانه هم تخريب شد و همچنين بسياري آثار و مكان هاي قديمي و تاريخي شهرستان بويين زهرا از جمله قلعه باستاني رودك ويران شد. اين زمين لرزه چنان شدت داشت كه اثر آن در استان هاي تهران، آذربايجان شرقي، تبريز، بهبهان و يزد هم حس شد و حتي در مناطق جنوبي تهران هم تخريب هايي از جمله در ايستگاه راه آهن ايجاد كرد و برخي سازه هاي بازمانده از دوران صفوي تا قاجار در استان هاي همجوار هم دچار آسيب و خسارات جزيي شدند.
مهدي زارع، استاد زلزله شناسي مهندسي پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي ايران در گفت وگو با «اعتماد» درباره ويژگي هاي مهم اين زمين لرزه و بازتاب آن در پژوهش هاي زلزله شناسي كشور مي گويد: «پس از وقوع زمين لرزه، دولت ساخت مناطق زلزله زده را توزيع كرد و دانشگاه تهران، مسووليت ساخت روستاي زلزله زده رودك را بر عهده گرفت كه با اين اتفاق براي نخستين بار دانشگاه به عنوان يك نهاد آموزشي، قدم به يك اتفاق مردمي اجتماعي گذاشت. با حضور نيروهاي بازسازي از كشور هلند، نحوه ساخت منازل و خيابان بندي در منطقه اي كه هلندي ها برعهده گرفته بودند از نقشه معمول كشور هلند پيروي كرد و همچنين دانسفهان، واقع در ١٥ كيلومتري غرب بويين زهرا، يكي از مناطقي بود كه دچار خسارت فراوان شد در حدي كه مجبور به جابه جايي اين منطقه از محل اوليه شدند و امروز شاهد هستيم كه نقشه ساخت اين شهر در آن زمان، مانند خانه هاي شطرنج طراحي شده و تمام خيابان هايش عمود به يكديگر هستند. سگزآباد هم در جوار دانسفهان واقع شده و ضمنا بسيار نزديك به تپه هايي است كه در اوايل دهه ٤٠ و پيش از وقوع زلزله مرحوم دكتر عزت الله نگهبان، (پدر باستان شناسي ايران) اكتشافات باستان شناسي انجام داد و در اثر اين اكتشافات، سه تپه و همچنين نشانه هايي كشف شد. درباره اين احتمال پررنگ كه در هزاره اول و سوم قبل از ميلاد، دو زمين لرزه شديد همين منطقه را ويران كرده و بنابراين احتمال دارد كه زلزله ١٣٤١ بويين زهرا بازگشت همان زمين لرزه و تكرار زمين لرزه هاي باستاني باشد. زلزله بويين زهرا در تاريخ زلزله نگاري ايران قطعا اتفاق مهمي است زيرا كه نزديك به پايتخت بوده و باعث لرزش پايتخت هم شده است. ساعت وقوع زمين لرزه مي توانسته آمار تلفات را ٥ الي ١٠ برابر وقوع زلزله در ساعات روز افزايش دهد و بنابراين از نظر شدت و ميزان تلفات هم قابل توجه بوده ضمن آنكه نخستين زمين لرزه اي بوده كه در دوران ايران مدرن و زماني كه متخصصان زلزله شناس در كشور مشغول فعاليت شده اند و دستگاه لرزه نگاري و موسسه ژئوفيزيك در كشور وجود دارد رخ داده و مهم تر اينكه نخستين زمين لرزه مهمي است كه جزييات آن در ايران ثبت شده و امروز هم قابل دستيابي است و حتي سازمان يونسكو هم درباره آن گزارشي مي دهد. علاوه بر اين، با وقوع زلزله بويين زهرا، نخستين برنامه جهاني غذا اجرا شد و با حضور در منطقه زلزله زده و تهيه بسته هاي غذايي، نخستين دستورالعمل هاي امدادرساني در سوانح طبيعي را تهيه كردند.» زارع در پاسخ به ميزان احتمال وقوع زلزله در منطقه جنوب قزوين با شدت بالاي ٧ ريشتر گفت: «هر منطقه اي كه زمين لرزه اتفاق افتاده باشد، در آينده هم احتمال وقوع وجود دارد اما ممكن است اين بار، كانون زلزله همان نقطه نباشد. اتفاقي كه قبلا در طبيعت رخ داده، باز هم قابل تكرار است.»

روزنامه اعتماد، شماره 3895 به تاريخ 11/6/96، صفحه 14 (جامعه)

magiran.com/n3621141

#زلزله #بويين_زهرا، نخستين #زمين_لرزه «ثبت شده» در ايران است
دكتر #مهدي_زارع، استاد زلزله شناسي

#روزنامه: #اعتماد، صفحه جامعه شنبه 11-6-1396

ساعت ٢٢ و ٥٥ دقيقه ۱۰ شهريور ۱۳۴۱، زلزله اي با بزرگاي ٢/٧ ريشتر و در عمق ۱۰ كيلومتري زمين در منطقه جنوب قزوين رخ داد كه با وقوع اين زمين لرزه، ٣٠٠ روستا آسيب ديد كه از اين ميان، ۹۱ روستا به كلي ويران شد و ١٢ هزار و ٢٥٥ نفر از ساكنان منطقه اي كه حدود ٤٠ هزار كيلومتر مربع وسعت داشت، كشته شدند. علاوه بر آنكه ٢ هزار و ٨٠٠ نفر از سكنه مجروح شدند و ٢١ هزار خانه هم تخريب شد و همچنين بسياري آثار و مكان هاي قديمي و تاريخي شهرستان بويين زهرا از جمله قلعه باستاني رودك ويران شد. اين زمين لرزه چنان شدت داشت كه اثر آن در استان هاي تهران، آذربايجان شرقي، تبريز، بهبهان و يزد هم حس شد و حتي در مناطق جنوبي تهران هم تخريب هايي از جمله در ايستگاه راه آهن ايجاد كرد و برخي سازه هاي بازمانده از دوران صفوي تا قاجار در استان هاي همجوار هم دچار آسيب و خسارات جزيي شدند.
مهدي زارع، استاد زلزله شناسي مهندسي پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي ايران در گفت وگو با «اعتماد» درباره ويژگي هاي مهم اين زمين لرزه و بازتاب آن در پژوهش هاي زلزله شناسي كشور مي گويد: «پس از وقوع زمين لرزه، دولت ساخت مناطق زلزله زده را توزيع كرد و دانشگاه تهران، مسووليت ساخت روستاي زلزله زده رودك را بر عهده گرفت كه با اين اتفاق براي نخستين بار دانشگاه به عنوان يك نهاد آموزشي، قدم به يك اتفاق مردمي اجتماعي گذاشت. با حضور نيروهاي بازسازي از كشور هلند، نحوه ساخت منازل و خيابان بندي در منطقه اي كه هلندي ها برعهده گرفته بودند از نقشه معمول كشور هلند پيروي كرد و همچنين دانسفهان، واقع در ١٥ كيلومتري غرب بويين زهرا، يكي از مناطقي بود كه دچار خسارت فراوان شد در حدي كه مجبور به جابه جايي اين منطقه از محل اوليه شدند و امروز شاهد هستيم كه نقشه ساخت اين شهر در آن زمان، مانند خانه هاي شطرنج طراحي شده و تمام خيابان هايش عمود به يكديگر هستند. سگزآباد هم در جوار دانسفهان واقع شده و ضمنا بسيار نزديك به تپه هايي است كه در اوايل دهه ٤٠ و پيش از وقوع زلزله مرحوم دكتر عزت الله نگهبان، (پدر باستان شناسي ايران) اكتشافات باستان شناسي انجام داد و در اثر اين اكتشافات، سه تپه و همچنين نشانه هايي كشف شد. درباره اين احتمال پررنگ كه در هزاره اول و سوم قبل از ميلاد، دو زمين لرزه شديد همين منطقه را ويران كرده و بنابراين احتمال دارد كه زلزله ١٣٤١ بويين زهرا بازگشت همان زمين لرزه و تكرار زمين لرزه هاي باستاني باشد. زلزله بويين زهرا در تاريخ زلزله نگاري ايران قطعا اتفاق مهمي است زيرا كه نزديك به پايتخت بوده و باعث لرزش پايتخت هم شده است. ساعت وقوع زمين لرزه مي توانسته آمار تلفات را ٥ الي ١٠ برابر وقوع زلزله در ساعات روز افزايش دهد و بنابراين از نظر شدت و ميزان تلفات هم قابل توجه بوده ضمن آنكه نخستين زمين لرزه اي بوده كه در دوران ايران مدرن و زماني كه متخصصان زلزله شناس در كشور مشغول فعاليت شده اند و دستگاه لرزه نگاري و موسسه ژئوفيزيك در كشور وجود دارد رخ داده و مهم تر اينكه نخستين زمين لرزه مهمي است كه جزييات آن در ايران ثبت شده و امروز هم قابل دستيابي است و حتي سازمان يونسكو هم درباره آن گزارشي مي دهد. علاوه بر اين، با وقوع زلزله بويين زهرا، نخستين برنامه جهاني غذا اجرا شد و با حضور در منطقه زلزله زده و تهيه بسته هاي غذايي، نخستين دستورالعمل هاي امدادرساني در سوانح طبيعي را تهيه كردند.» زارع در پاسخ به ميزان احتمال وقوع زلزله در منطقه جنوب قزوين با شدت بالاي ٧ ريشتر گفت: «هر منطقه اي كه زمين لرزه اتفاق افتاده باشد، در آينده هم احتمال وقوع وجود دارد اما ممكن است اين بار، كانون زلزله همان نقطه نباشد. اتفاقي كه قبلا در طبيعت رخ داده، باز هم قابل تكرار است.»

روزنامه اعتماد، شماره 3895 به تاريخ 11/6/96، صفحه 14 (جامعه)

magiran.com/n3621141

ماهنامه سرآمد ، شماره 34 (پياپي 39)


عنوان:
#زمين_انسان ها
افق هاي پيش روي #پژوهش هاي #علوم_زمين

نويسنده:
دكتر #مهدي_زارع، http://magiran.com/view.asp?Type=pdf&ID=1673232