‍ در دورۀ پادشاهی داریوش کار ارزش ویژه‌ای داشت و به نیروی کارِ کارگران ارج می‌نهادند و هیچ‌گاه کارگری را در انجام دادن و ارائۀ کار بی‌مزد و پاداش نمی‌گذاشتند. ارج‌گذاری به کار افراد در فرمانی از داریوش در نقش رستم آشکارا نمود یافته است. داریوش در بند ۴ این فرمان می‌گوید: خدمت هر کسی را ارزش می‌نهد و «برابر خدمتش به او پاداشِ» بایسته را می‌دهد. پرداخت‌ها بیشتر شکل کالایی داشت و از راه دستمزد و جیرۀ ماهانه، به‌صورت گندم، جو، شراب، آب جو و گوشت و گوسفند و بز پرداخت می‌شد. در برخی از گِل‌نبشته‌های تخت‌جمشید که صورت مزدهای کارگران در دورۀ پادشاهی داریوش ثبت شده‌اند، پرداخت دستمزدها به صورت پول یا سکۀ نقره نیز آمده است. در پرداخت دستمزدها به جای پول بیشتر جنس و کالا به کارگران می‌داده‌اند. حتی در سال شانزدهم پادشاهی خشایارشا نیز نیمی از دستمزدها به صورت گوسفند و سه سال بعد، به صورت شراب داده می‌شده است. در آغاز دورۀ خشایارشا، دوسوم دستمزدها با کالا و یک‌سوم با پول پرداخت می‌شده‌اند. در سال‌های پایانی پادشاهی خشایارشا بود که پرداخت کالا ـ مزد به یک‌سوم تقلیل یافت. کارمزدها و جیره‌هایی که به افراد صنف‌های گوناگون کارگران پرداخت می‌کردند، اگرچه چندان چشم‌گیر نبودند، ولیکن نگاه ارزش‌گذار حکومت به کار و طبقۀ کارگر را در آن عصر نشان می‌دهند. جیره به‌صورت برابر در میان کارگران تقسیم نمی‌شد، چون افزون‌بر جنس و سن کارگران، کارآمدی و مهارت و بازدهی کار آنان را هم در مقدار سهم‌بندی جیره‌های جنسی در نظر می‌گرفتند. [مردم‌شناسی فرهنگ، کار و تولید و فرآوری خوراک و پوشاک، دکتر علی بلوکباشی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، ص ۴۵-۴۶] بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی @AfsharFoundation