سی‌ام آبان زادروز یوشیفوسا سکی، منتخب بیست و ششمین جایزۀ ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
دیداری دیگر با یوشیفوسا سکیبا یوشیفوسا سکی (ایران‌شناس ژاپونی) صحبت نسخه‌های خطی فارسی در ژاپون شد. گفت عجب است که از روزگار ناصرالدین‌شاه دیپلومات‌های ژاپونی به ایران آمدوشد داشته‌اند ولی هیچ‌یک- برعکس اروپایی‌ها- در صدد خریدن و بردن نسخۀ خطی نبوده‌اند. به همین ملاحظه در ژاپون نسخۀ خطی مهمی به زبان فارسی نمی‌شناسیم.
می‌گفت اما ۲۰ سال پیش که از ایران به ژاپون برگشتم، دوستی به من گفت که پیش از جنگ جهانی، یک نقاش ژاپونی که در اروپا زندگی می‌کرد، چون به نسخه‌های مصوّر فارسی علاقه‌مندی داشت چندین نسخۀ خطی مانند
گلستان و
خمسۀ نظامی و
شاهنامه و اقران آنها خریده بود که بیشتر کار هندوستان بوده است و چون به ژاپون بازمی‌گردد (همان پیش از جنگ)، نمایشگاهی از آنها برگزار می‌کند و در همان موقع دفترچه‌ای در معرفی اجمالی آنها به چاپ رسانیده بود که بعدها نسخه‌ای از آن را در خانه‌ای که زنش در آن زندگی می‌کرد دیده بودم. اما زنش گفت در جریان جنگ چون بمب قسمتی از خانۀ ما را خراب کرد چندتا از نسخه‌ها در شعلۀ آتش سوخت و نسخۀ
شاهنامه که مصوّر بود از آن جمله بود. سکی گفت از آن
شاهنامه عکس یک برگش در آن جزوه چاپ شده است و به طوری که ۲۰ سال پیش دیدم چون خط آن نسخه نسخ بود، دانستم که نسخۀ ارزشمندی بوده است. سکی نه نام نقاش به یادش مانده نه اینکه در آن جزوه از چند نسخه سخن رفته بود. قرار شد چون به ژاپن بازمی‌گردد با پرس‌وجو بتواند آن زن بیوه را بیابد و عکسی از آن جزوه برایم فراهم کند.
سکی دو سه سال در ایران تحصیل کرد. در سفر اوّل خود علاقه‌مند به مطالعه در موسیقی ایران بود. دو مقاله هم به من داد (به فارسی) که یکی در
آینده چاپ شد و دیگری در
فرهنگ ایران‌زمین.
پس از آن سفر تحصیلی، بیش از ده بار به ایران و ترکیه برای مطالعه در نسخه‌های خطی فارسی سفر تحقیقاتی کرده است. او در این سفرها همه در پی مطالعه و بررسی نسخه‌های خطی آرایشی و قطعات خوشنویسی بود و در این زمینه ازجمله مرقع مشهور سلطان یعقوب را در طوپقاپوسرای مورد رسیدگی دقیق قرار داد و برای آن فهرستی ممتاز ساخت.
سکی فارسی را روان و مطمئن و روشن و درست صحبت می‌کند و اصطلاحات مربوط به تذهیب و خط و تجلید را بسیار خوب می‌داند. از هنرهای او ساختن کاغذهای ابری دلپسند است به شیوۀ ایرانی.
ایرج افشار[
دفترچۀ بیست و ششمین جایزۀ ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، اهداشده به ایران‌شناس ژاپنی، یوشیفوسا سکی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۸، ص ۳۷]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
