پویش فردوسی

🏵 سهراب پورناظری از کنسرت نمایش سیصد می گوید


🔸کنسرت نمایش «سی‌صد، گات» با داستانی درباره ایران و به تصویر کشیدن شخصیت هایی چون فردوسی به موضوعاتی چون ایران باستان، شاهنامه، حضور مغول‌ها در ایران و ماجرای کتاب سوزی می‌پردازد. بهرام رادان، نوید محمدزاده، بهرام افشاری، گوهر خیراندیش از بازیگران این پروژه هستند.


🔸علی نصیریان نیز گفته بود: گروه سیصد و سهراب پورناظری را ستایش می‌کنم. این کار بسیار استثنایی بود. در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که ۲ جنگ بزرگ در دنیا جریان دارد؛ جنگی که خانه‌ها را ویران و انسان‌ها را نابود می‌کند؛ بنابراین این بین وجود چنین مجامع فرهنگی و کنسرت نمایش‌هایی نظیر سیصد که با همت پورناظری‌ها به وجود آمده عالی است‌.این کنسرت_ نمایش‌ مخلوطی از نمایش و موسیقی است و بازی‌ بازیگران از نوید محمدزاده گرفته تا گوهر خیراندیش و بهرام افشاری و رادان بسیار فوق‌العاده بود. از سوی دیگر باید کیخسرو پورناظری را بابت تربیت این فرزندان تحسین کرد. او فرزندانی را به وجود آورده که برای فرهنگ و هنر مملکت ارزش قائلند.


#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

🎁به شرکت کنندگان در این دوره از سوی انتشارات پگاه دانش یک بازی جادوی شاهنامه پیشکش می شود

📌 این طرح بر مبنای نظریات نوین آموزش،خلاقیت، بازی و روانشناسی طراحی شده است

🔸افرادی که می‌توانند از این کارگاه استفاده کنند:
📌پدران و مادران
📌مربیان
📌نویسندگان کودک و نوجوان
📌 مدیران مدارس و مهدکودک‌ها
📌 افراد علاقمند به آموزش خلاق

🏵سیمرغ نهاد با همکاری باشگاه شاهنامه پژوهان برگزار می کند :⁣⁣⁣⁣
⁣⁣⁣⁣
💠کارگاه مربی گری بازی و شاهنامه
🎙آموزگار : المیرا حسن زاده
🔸دکترای ادبیات حماسی
⁣⁣⁣⁣
🔲 8 نشست #آنلاین ⁣⁣⁣⁣| امکان ارائه دوره به شکل آفلاین (ضبط شده)

🔹آغاز دوره : چهارشنبه، ۴ مهر ⁣⁣⁣ _ از ساعت ۶ تا ۷ پسین(عصر)

🌐بستر برگزاری : برنامه گوگل میت
💎هزینه دوره : 1.500.000 تومان⁣⁣⁣⁣

☎️⁣⁣⁣⁣نام نویسی در واتس آپ با شماره 09386278607 و یا شناسه تلگرامی @koroshariadad



#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

🎭نوید محمدزاده در نقش فردوسی
🏵کنسرت نمایش سیصد


🔸علی نصیریان چندی پیش درباره این کنسرت نمایش گفته بود: گروه سیصد و سهراب پورناظری را ستایش می‌کنم. این کار بسیار استثنایی بود. در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که ۲ جنگ بزرگ در دنیا جریان دارد؛ جنگی که خانه‌ها را ویران و انسان‌ها را نابود می‌کند؛ بنابراین این بین وجود چنین مجامع فرهنگی و کنسرت نمایش‌هایی نظیر سیصد که با همت پورناظری‌ها به وجود آمده عالی است‌.این کنسرت_ نمایش‌ مخلوطی از نمایش و موسیقی است و بازی‌ بازیگران از نوید محمدزاده گرفته تا گوهر خیراندیش و بهرام افشاری و رادان بسیار فوق‌العاده بود. از سوی دیگر باید کیخسرو پورناظری را بابت تربیت این فرزندان تحسین کرد. او فرزندانی را به وجود آورده که برای فرهنگ و هنر مملکت ارزش قائلند.


#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

📢سیمرغ‌نهاد با همکاری باشگاه شاهنامه‌پژوهان برگزار می‌کند:⁣⁣⁣⁣
⁣⁣⁣⁣
🏵نشست‌های هفتگی شاهنامه‌خوانی
🎙آموزگار : عاطفه نیک‌مهر
📚(دکترای زبان و ادبیات فارسی)
🔸(خوانش و معنی بیت ها، توضیح درباره داستان‌ها و ...)
⁣⁣⁣⁣
🔲 نشست #آنلاین (هر نشست یک ساعت و نیم)  در بستر گوگل میت

🔹سه‌شنبه ها | هر هفته یک نشست
🕰۶.۳۰  تا ۸ پسین(عصر)

🌐مکان برگزاری به شکل #آنلاین در بستر گوگل میت

💎شرکت در این دوره برای همه دوستداران رایگان است
⁣⁣⁣⁣
☎️نام‌نویسی با شماره 09386278607 و یا پیام به شناسه @koroshariadad


#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

🏵سیمرغ نهاد با همکاری باشگاه شاهنامه پژوهان برگزار می کند :⁣⁣⁣⁣
⁣⁣⁣⁣
💠کارگاه مربی گری بازی و شاهنامه
🎙آموزگار : المیرا حسن زاده
🔸دکترای ادبیات حماسی
⁣⁣⁣⁣
🔲 8 نشست #آنلاین ⁣⁣⁣⁣| امکان ارائه دوره به شکل آفلاین (ضبط شده)

🔹آغاز دوره : چهارشنبه، 28 شهریور ⁣⁣⁣ _ از ساعت 6 تا 7 پسین(عصر)

🌐بستر برگزاری : برنامه گوگل میت
💎هزینه دوره : 1.500.000 تومان⁣⁣⁣⁣

☎️⁣⁣⁣⁣نام نویسی در واتس آپ با شماره 09386278607 و یا شناسه تلگرامی @koroshariadad


#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

📢 انجمن ایرانشناسان و باشگاه شاهنامه پژوهان برگزار می کنند :⁣⁣⁣⁣
⁣⁣⁣⁣
💠یکشنبه های ایرانشناسی
🎙سخنران : فرشید خدایاری (پژوهشگر)

🔸بررسی تغییر و تداخل معنی واژگان مربوط به جهات چهارگانه جغرافیایی (خاور، باختر و اپاختر در زبان فارسی)
⁣⁣⁣⁣
🔲 نشست #آنلاین در بستر گوگل میت

🔹زمان : یکشنبه،۲۵ شهریور
🕰ساعت ۸ شب

🌐شرکت در این نشست برای همه دوستداران آزاد و رایگان است

🔸⁣⁣⁣برای شرکت در نشست در روز و ساعت برگزاری بر روی پیوند زیر زده و وارد شوید



https://meet.google.com/qhq-dyqd-zgq



#انجمن_ایرانشناسان
@anjomaneiranshenasan

#قدمعلی_سرامی:

فردوسی وقتی می‌خواهد بگويد ضحاک انسانی حلال‌زاده نيست، از كلمه «حرامزاده» استفاده نمی‌كند و به شكلی هنرمندانه می گويد: «پژوهنده را راز با مادر است».
به شكلی شاهنامه شديداً به اخلاق توجه دارد؛ اخلاقی كه بايد گفت ايرانی است و در بيشتر زندگی مردم ايران ديده می‌شود. در ايران اخلاق هميشه يكی از عظيم‌ترين كارها بوده است كه می‌توان تصوير آن ‌را در شاهنامه فردوسی ديد.
اگر به شاهنامه مراجعه كنيد می‌بينيد كه اين اثر با نام «خدا» و «انسان» كه نماينده خدا بر روی زمين است آغاز می‌شود. وقتی می‌گويد: «به نام خداوند جان و خرد» خداوند يكی به معنای خود خداوند است و دوم اينكه «خداوند» در معنی «انسان» است. ما در ادبيات فارسی كلمه خداوند را به معنی «صاحب» و «انسان» در جاهای ديگر ديده‌ايم؛ مانند «دهخدا» و «خانه خدا» ... .
در اين بيت اشاره به موجودی می‌شود كه هم «جان» دارد هم «خرد» و «عقل». حالا ببينيد كه تنها موجود روی زمين كه عقل و خرد دارد كيست؟ می‌بينيد كه انسان است. بايد گفت پيام نخستين شاهنامه اين است كه انسان نماينده خدا بر روی زمين و كليددار خزانه خرد است.




#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

#قدمعلی_سرامی:


درونمايه‌های داستان‌های شاهنامه در بيشتر موارد شمولی بشری دارند و اين شاهكار را هر چند ايرانيان در ميان انداخته‌اند، محتوايی جهانی و بين‌المللی است. به عنوان نمونه يكی از دستاوردهای فلسفه‌ی قرن بيستم كه يكي از فلاسفه‌ی انگليسی، برتراند راسل در باب آن روشنگری‌های فراوان كرده و بنياد ليبراليسم غربی هم بر آن استوار است، مسئله‌ی تولرانس است. راسل نشان می‌دهد كه جهان، جهانی است نسبی و همه‌ی احكام و قوانينی كه بر جهان فرمان روايند نيز نسبی‌اند. بنابراين ما انسان‌ها بايد در كليه‌ی باورداشت‌های يقينی خود تولرانس داشته باشيم. يعنی يك دربي‌نهايت هم كه شده، در درستی آنها ترديد روا داريم. همين پيغام جهان مدرن را می‌توانيم با خواندن داستان پايان كار كيخسرو دريافت كنيم. به موجب شاهنامه، كيخسرو، وقتي به انجام تمام مأموريت‌های خود كه فرجامين‌شان تسخير توران و كشتن قاتلان پدرش سياوش است، توفيق حاصل می‌كند، دستخوش تشويش می‌شود و با خود می‌انديشد كه ممكن است تكاثر قدرت، وي را نيز به سرنوشت جمشيد و كاووس و ضحاك، خودكامگان گذشته دچار كند و دور شدن فره‌ی ايزدی را از او باعث آيد. اين تشويش رفته رفته در روان او بالا می گيرد و بر آنش می دارد تا از پادشاهی كناره گيرد و زنده به حضور اهورامزدا بار يابد. در پی اين تصميم‌گيری چند بار چله می نشيند و در اين ميان با سروش كه فرشته‌ای رابط ميان انسان‌هاي اهورايی و اهورا است، چند بار به گفت و گو می‌پردازد. همزمان با اين چله گرفتن‌ها، كارهای مملكتی دچار اختلال می‌شود و بزرگان از راه‌يابی به حضور وی باز می‌مانند و چنين گمان می‌برند كه ديو به اندرون شاه راه يافته است. چنين است كه دست به دامن زال و رستم ميیشوند و از آنان مي‌خواهند تا به دربار بيايند و شاه ديوانه را به راه اهورا باز گردانند. زابلستانيان به دربار می‌آيند و به شاه هشدار می‌دهند كه ديو راه وی را زده است، اما شاه به آنان مي‌گويد: همه‌ی كارهای اخير او به گفتار سروش و فرمان اهورامزدا است. طرح و توطئه‌ی اين پاره از داستان كيخسرو به گونه‌ای است كه ساده‌ترين مخاطبان هم اين پيام را از آن دريافت می‌كنند كه بسا مواقع، راه‌هاي اهورا و پيام اهريمن سخت به هم ماننده‌اند و هيچ كس حق ندارد در مواقعی از اين دست با باور مطلق و صددرصد با قضايا روياروی شود. به اعتقاد من دريافت همين يك درونمايه‌ی شاهنامه، از سوي بشر امروز، بسنده است كه ملت‌ها و گروه‌های انسانی به دشمنی‌ها و درگيري‌های عقيدتی خود پايان دهند و بدانند ميان حق و باطل بسی كمتر از چهار انگشت كه تنها نقطه‌ای فاصله است:
فرق شيطان و خدا، بسيار نيست،
از رجيمی تا رحيمی نقطه‌ای است!

#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

#تمرنامه_و_تقلید_آن_از_شاهنامه


تَمُرنامه حماسه ای تاریخی است که به نام های گوناگونی چون تیمورنامه، ظفرنامه تیموری و ظفرنامه منظوم نیز خوانده شده است.

هاتفی خرجردی جامی، از شاعران تواناي دوره تيموريست که تمرنامه را در بحر متقارب و به تقلید از شاهنامه فردوسی و اسکندرنامه نظامی سروده است.

موضوع این اثر سرگذشت تیمور گورکان و شرح فتوحات خونین وی است. تمرنامه افزون بر ارزش ادبی، از لحاظ تاریخی نیز در خور توجه و منبعی موثق در شرح حال تیمور و کشورگشایی های وی است.

بهره گیری هاتفی را در این‌ منظومه از شاهنامه فردوسی در این موارد می توان عنوان نمود:

۱. شاعر در بسیاری از موارد به قهرمانان کهن و اسطوره ای چون جمشید، کیخسرو، بیژن و بهمن پرداخته است.

۲. به مکان های اساطیری از جمله کوه البرز و قاف توجه داشته است.

۳. با بیان اشارات و تلمیحات تاریخی و مضمون های اسطوره ای کوشیده است، ذهن خواننده خود را به داستان زندگی این افراد بکشاند.

۴. بیت های فراوانی در تمرنامه به چشم‌ می خورد که متاثر از سبک فردوسی است؛ از جمله:

ز بس گرد بر رفت از هر کران
زمین شد سبک، آسمان شد کران

۵. در بهره گیری از ویژگی های ساختاری و زبانی از شاهنامه بهره برده است.

***
لازم به ذکر است که هاتفی نیز به مانند فردوسی که از بخشش محمود غزنوی بهره ای نیافت، از انعام نوادگان تیموری بی نصیب مانده و به نظر می رسد که در اواخر زندگی دچار تهی دستی شده باشد؛ چراکه در پایان منظومه خود از این مسئله شکوه سر می دهد:

تهی دستم اکنون ز دنیا و دین
از ایشان نه آن حاصلم شد نه این

منبع:
مقاله "معرفی منظومه تمرنامه، حماسه ای تاریخی به تقلید از شاهنامه فردوسی و اسکندرنامه نظامی"، محمد مصطفا رسالت پناهی و سیدمحمد راستگوفر، پژوهشنامه ادب حماسی، سال دوازدهم، شماره دوم، پاییز و زمستان ۱۳۹۵، صص۳۵_۵۱.



#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

🔸اگر اشتباه نکنم #جلیل_دوستخواه در تفسیری نوشته که رستم فردوسی مرد خودخواهی بود و می​ خواست فقط خودش قهرمان باشد و وقتی سهراب را می​ کشد، می​ دانسته که پسرش است. شما هم با این ‌نظر موافقید؟

#جلال_خالقی_مطلق : من موافق نیستم. البته باید قبول کرد که رستم در حماسه​ های ایرانی تا پیش از اسلام نقش مرکزی نداشته. این نقش را با مأخذ شاهنامه فردوسی و خود فردوسی به ​دست آورد. او پهلوانی بوده مانند پهلوان​های دیگر و شهرتش نیز از آن​ها بیشتر نبود. در واقع چون جزو حماسه ​های سکائی بوده، یک مقدار زیادی بدوی بوده و این خوی بدوی​ اش را هم در شاهنامه تا حدودی شما می​ بینید نسبت مثلاً به قهرمانان دیگر شاهنامه مثل اسفندیار یا بهرام. اگر این​ها را باهم مقایسه کنید، می​ بینید که این​ها دارای خوی شهری ​تری هستند و رستم یک مقدار بدوی​ تر است. یعنی در حالی که خیلی باوفا و ایران دوست هست، خیلی زمخت است. ولی این که در داستان رستم و سهراب می​دانسته که پسرش را کشته، یک چنین چیزی از شاهنامه به ​هیچ ​وجه برنمی​ آید. البته هر کسی می‌تواند تعبیری برای خودش بکند. اما تا جایی که من می​ توانم بگویم، این است که در داستان رستم و سهراب حتی یک کلمه شما نمی​توانید بیرون بکشید که بگویید براساس این رستم می​ دانسته که سهراب پسرش است. چنین چیزی نیست.



#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

📖دستیار شاهنامه خوانی
📚این کتاب به شما کمک می‌کند راحت‌تر شاهنامه بخوانید

✍️حسام ابنوس
🗞روزنامه جام جم

اگر یک مرتبه سمت شاهنامه رفته باشید یا اگر تنها خاطرات دوران مدرسه را در ذهن داشته با خودتان می‌گویید که شاهنامه خواندن کار راحتی نیست وگرنه هرکسی دوست دارد یک بار هم که شده در طول عمرش کاخ بلند حکیم فردوسی را که از نظم پی افکنده بخواند و در هزارتوی آن سیر و سیاحت کند.
شاهنامه خواندن کار راحتی نیست، قبول دارم. بنای رفیعی که به زبان فارسی سروده شده و کلمات دشوار و کهن فارسی به‌کار رفته شده در ساختمان این اثر، خواندن آن را کار دشوار و سختی می‌کند. برای همین اغلب یا از خیر خواندن آن می‌گذرند یا اگر کنجکاوی خواندن این کتاب دست از سرشان بر ندارد دست و پا شکسته سراغ این کتاب می‌روند. البته باید یادآوری کنم که خواندن این کتاب به مرور مانوس و روان می‌شود زیرا خواننده هرچه پیش می‌رود با کلمات و واژگان انس می‌گیرد و معنای بسیاری را درک می‌کند و از سختی ابتدایی دور می‌شود.
شرح‌ها و واژه‌نامه‌های بسیاری نوشته شده‌اند تا شیفتگان این بنای عظیم زبان فارسی را در مسیر رسیدن به آن یاری کنند، حتی برخی از این نیز فراتر رفته و شاهنامه را به نثر در آورده تا دایره مخاطبان این کتاب را گسترده‌تر کنند و حتی نسل‌های تازه‌تر و کم سن و سال‌تر را با آن مرتبط کنند. برای همین هرکس به قدر وسع و توانی که داشته تلاش کرده تا راهی برای رسیدن به این بنای عظیم و کاخ رفیع زبان فارسی باز کند تا جویندگان بیشتری به سرسرای آن راه یابند.
هرچند ایرادی که شاید به برخی شروح و تفاسیر وارد کرد این است که برخی مخاطبان فرضی خود را گروهی از نخبگان و شاهنامه‌پژوهان و افرادی که دارای سطحی از دانش ادبی هستند در نظر گرفته‌اند، به همین خاطر دایره مخاطبان آثارشان محدود و تنگ شده‌است. در واقع برخی از همین شروح و تفاسیر برای مخاطبان علاقه‌مند به خواندن شاهنامه خودشان نیازمند یک شرح و تفسیر و واژه‌نامه کمکی هستند تا مخاطبی که دانش ادبی زیادی ندارد بتواند از آنها استفاده کند و این در واقع یک مرحله دورتر شدن مخاطب از متن اصلی است، متنی که قرار بود به مخاطب کمک کند او به مقصد نزدیک‌تر شود او را یک مرحله نیز دورتر می‌کند.
مهری بهفر، یکی از کسانی است که با ممارست و تلاش بسیار طی این سال‌ها دست به شرح و تصحیح انتقادی بیت به بیت شاهنامه فردوسی با کمک نسخه‌های موجود زده و اثری بزرگ را برای علاقه‌مندان به زبان فارسی و شاهنامه حکیم توس فراهم آورده است. اثری بزرگ که از بزرگی شاهنامه بزرگی یافته ولی بهفر با تلاش و پیگیری بسیار توانسته اثری را برای همه گروه‌های سنی و رده‌های علمی ایجاد کند تا کلیدی باشد برای ورود به بنای عظیم حکیم ابوالقاسم فردوسی. او در تصحیح و شرح بیت به بیتی که از شاهنامه انجام داده و در مقدمه مفصلی که برای کارش نوشته تا راهنمایی برای مخاطب باشد، نحوه استفاده گروه‌های مختلف را شرح داده و هرکس با یک مرور مقدمه و حتی بدون مرور آن نیز می‌تواند از این کتاب ارزشمند استفاده کند تا پا به دنیای شاهنامه بگذارد.
او در کتابش اختلاف میان تصحیح‌های گوناگون را از ضبط ابیات آورده و در ادامه واژگان دشوار را معنا کرده و درباره ریشه آنها حرف زده و اگر لازم بوده شرحی از تاریخچه واژه برای مخاطب آورده‌است. در ادامه به‌خصوص در ابتدای داستان‌ها که شخصیت تازه‌ای به قصه وارد می‌شود پیشینه و سابقه آن شخصیت را شرح می‌دهد و وصف دقیقی به قدری که مخاطب بداند این اسم و شخصیت ریشه در کجا دارد، ارائه می‌کند. در پایان نیز شرح و معنای بیت را می‌آورد و از این‌رو برخی که لازم نمی‌دانند ریشه‌یابی واژگان یا اطلاعات تاریخی را بخوانند می‌توانند مستقیم سراغ شرح بیت بروند و ماجرای شاهنامه را دنبال کنند. تاکنون پنج دفتر از این کتاب به همت نشر نو منتشر شده که می‌تواند راهنمایی علاقه‌مندان به دنیای فردوسی و شاهنامه او باشد. تصحیح انتقادی بهفر برای کسانی که تا امروز راهی برای فردوسی‌خوانی نداشتند گزینه مناسبی است که از این طریق بتوانند با شاهنامه مانوس شوند، کتابی که باید آن را به‌عنوان اثری مهم در این روزگار تلقی کرد زیرا راه و رسم زیستن و اداره جامعه را با زبان داستان به مخاطبان خود نشان می‌دهد.


https://shahnamehpajohan.ir/product/%d8%b4%d8%a7%d9%87%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87%d9%94-%d9%81%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%b3%db%8c-%d8%aa%d8%b5%d8%ad%db%8c%d8%ad-%d8%a7%d9%86%d8%aa%d9%82%d8%a7%d8%af%db%8c-%d9%88-%d8%b4%d8%b1%d8%ad-%db%8c%da%a9-7/

#نکات_پزشکی_در_ماجرای_زادن_رستم


شگفت انگیزترین بحث از مسائل پزشکی در شاهنامه جریان زادن رستم است که با کمک نیروی ماورالطبیعی چون سیمرغ انجام می شود. باید گفت «رودابه تنها زنی است که سیمرغ او را در زادن فرزند یاری می کند".۱ گرچه پس از شاهنامه، سیمرغ هرگز این نقش طبیبانه را در متون و روایات بازنیافته و تنها محدود به مرزهای عرفانی می گردد.۲

در توصیه های پزشکی ای که فردوسی بدان ها اشاره می کند چند نکته مهم وجود دارد که با علم پزشکی کنونی همخوانی دارد که در ادامه بدان ها پرداخته می شود:

۱. بیهوش کردن بیمار:

نخستین به می ماه را مست کن
ز دل بیم و اندیشه را پست کن

(دفتر اول، پادشاهی منوچهر، ۲۶۶: ۱۴۸۵)

در ایران باستان مِی یا شراب، یکی از ابزارهـای بیهوشی بود که سبب حالت بی حسی و خواب آلودگی (نارکوزیس) می گشت. امروزه روشن شده است که در صورت رسیدن میزان الکل، به سه سانتیمتر مکعب، در یک لیتر خونِ فرد، نشانه هایی از بروز حالات غم و شادی پدید می آید، ولی در صورتی که میزان الکل خون به بالاتر از پنج سانتی متر مکعب در یک لیتر خون برسد، مستی کامل و خواب آلودگی عارض می گردد. در اوستا نیز از گیاهی به نام «بنگ» که در زبان پهلوی به گونه «منگ» درآمده، نام برده شده که معنی نام آن «بیهوشی» است.۳

۲. جراحی و شکافتن: سیمرغ این اطمینان را به سام می دهد که با وجود اینکه پهلوی رودابه دریده می شود، اما او دردی احساس نخواهد کرد:

بکافد تهی گاه سرو سهی
نباشد مرو را ز درد آگهی

(دفتر اول، پادشاهی منوچهر، ۲۶۷: ۱۴۶۰)


۳. بخیه زدن:

وُزان پس بدوز آن کجا کرد چاک
ز دل دور کن ترس و تیمار و باک

(همان، ۲۶۷: ۱۴۶۱)

۴. مراقبت های پس از عمل:

گیایی که گویمت با شیر و مشک
بکوب و بکن هر سه در سایه خشک

بسای و بیالای برخستگیش
ببینی همان روز پیوستگیش

(همان، ۲۶۷: ۱۴۶۲_۱۴۶۳)

موبد پزشک، به راهنمایی سیمرغ مرهمی را از گیاه خاص کوبیده شده و آمیختن آن با شیر و مشک، و خشک کردن آن در سایه، فراهم ساخته و بر زخم رودابه می گذارد که این فرآورده گیاهی پادزهری برای التیام و بهبود زخم و از سویی پادزهری جهت جلوگیری از بروز چرک و عفونت بعد از عمل جراحی بوده است که این امر عمق دانش طبی ایرانیان باستان را نشان می دهد.

نکته ظریف تر در این راهنمایی سیمرغ، توصیه به خشک کردن مرهم گیاهی در سایه است، تا خواص دارویی مرهم به دلیل تأثیر نور و گرمای آفتاب از بین نرود؛ علاوه بر اینکه چنین توصیه ای امروزه هم در نگهداری داروهای گیاهی یا سنتتیک کاربرد دارد و انجام می شود.۴


۵. مهارت پزشک: موبدی که دست به جراحی رودابه زد، نخستین پزشکی است که کـار عملی او به طور صریح در شاهنامه دیده می شود؛ اگرچه این سیمرغ بود که چگونگی و شیوه این عمل را نشان داد، اما مهارت موبد در انجام کاری که نخستین بار انجام می شد جالب توجه است و به همین دلیل است که فردوسی او را موبدی چرب دست خوانده است:

بیامد یکی موبدی چرب دست
مر آن ماه رخ را به می کرد مست...

چنان بی گزندش برون آورید
که کس در جهان آن شگفتی ندید

(دفتراول، پادشاهی منوچهر، ۲۶۷: ۱۴۷۲_۱۴۷۴)

۶. وِرسیون:

بکافید بی رنج پهلوی ماه
بتابید مر بچه را سر ز راه

(همان، ۲۶۷: ۱۴۷۳)

در این بیت به تابیدن سر بچه که در اصطلاح پزشکی امروز مانور یا ورسیون نامیده می شود، اشاره کرده است».۵

منابع:

۱. خسروی، اشرف_ طغیانی، اسحاق. تحلیل روان کاوانه شخصیت سودابه و رودابه (یگانه های دوسویه شاهنامه). فصلنامه علمی- پژوهشی کاوش نامه. سال یازدهم. شماره ۲۱، صص ۹_۳۷، پاییز و زمستان ۱۳۸۹، ص۲۶.

۲. الهیاری، امیرحسین. سلامت در شاهنامه. با مقدمه محمدعلی اسلامی ندوشن، نشر قطره. تهران. ۱۳۹۴. ص۱۰۷.

۳. کاظمی، عبدالحسن- کاظمی، مصطفی، صمدی راد، بهرام و خلیلی، مجید. "بررسی موضوع بیهوشی در پزشکی ایران باستان". فصلنامه تاریخ پزشکی. سال دوم. شماره سوم. صص ۱۶۹_۱۹۰. تابستان ۱۳۹۰. ص۱۷۸.

۴. همان: ۱۸۲.

۵. وهاب زاده، جواد. "پزشکی در شاهنامه". ماهنامه حافظ. شماره ۲۷. صص ۶۵_۶۷. فروردین ۱۳۸۵. ص۶۵.

گردآوری: #سمیه_ارشادی


#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

#قدمعلی_سرامی:

درونمايه‌های داستان‌های شاهنامه در بيشتر موارد شمولی بشری دارند و اين شاهكار را هر چند ايرانيان در ميان انداخته‌اند، محتوايی جهانی و بين‌المللی است. به عنوان نمونه يكی از دستاوردهای فلسفه‌ی قرن بيستم كه يكي از فلاسفه‌ی انگليسی، برتراند راسل در باب آن روشنگری‌های فراوان كرده و بنياد ليبراليسم غربی هم بر آن استوار است، مسئله‌ی تولرانس است. راسل نشان می‌دهد كه جهان، جهانی است نسبی و همه‌ی احكام و قوانينی كه بر جهان فرمان روايند نيز نسبی‌اند. بنابراين ما انسان‌ها بايد در كليه‌ی باورداشت‌های يقينی خود تولرانس داشته باشيم. يعنی يك دربي‌نهايت هم كه شده، در درستی آنها ترديد روا داريم. همين پيغام جهان مدرن را می‌توانيم با خواندن داستان پايان كار كيخسرو دريافت كنيم. به موجب شاهنامه، كيخسرو، وقتي به انجام تمام مأموريت‌های خود كه فرجامين‌شان تسخير توران و كشتن قاتلان پدرش سياوش است، توفيق حاصل می‌كند، دستخوش تشويش می‌شود و با خود می‌انديشد كه ممكن است تكاثر قدرت، وي را نيز به سرنوشت جمشيد و كاووس و ضحاك، خودكامگان گذشته دچار كند و دور شدن فره‌ی ايزدی را از او باعث آيد. اين تشويش رفته رفته در روان او بالا می گيرد و بر آنش می دارد تا از پادشاهی كناره گيرد و زنده به حضور اهورامزدا بار يابد. در پی اين تصميم‌گيری چند بار چله می نشيند و در اين ميان با سروش كه فرشته‌ای رابط ميان انسان‌هاي اهورايی و اهورا است، چند بار به گفت و گو می‌پردازد. همزمان با اين چله گرفتن‌ها، كارهای مملكتی دچار اختلال می‌شود و بزرگان از راه‌يابی به حضور وی باز می‌مانند و چنين گمان می‌برند كه ديو به اندرون شاه راه يافته است. چنين است كه دست به دامن زال و رستم ميیشوند و از آنان مي‌خواهند تا به دربار بيايند و شاه ديوانه را به راه اهورا باز گردانند. زابلستانيان به دربار می‌آيند و به شاه هشدار می‌دهند كه ديو راه وی را زده است، اما شاه به آنان مي‌گويد: همه‌ی كارهای اخير او به گفتار سروش و فرمان اهورامزدا است. طرح و توطئه‌ی اين پاره از داستان كيخسرو به گونه‌ای است كه ساده‌ترين مخاطبان هم اين پيام را از آن دريافت می‌كنند كه بسا مواقع، راه‌هاي اهورا و پيام اهريمن سخت به هم ماننده‌اند و هيچ كس حق ندارد در مواقعی از اين دست با باور مطلق و صددرصد با قضايا روياروی شود. به اعتقاد من دريافت همين يك درونمايه‌ی شاهنامه، از سوي بشر امروز، بسنده است كه ملت‌ها و گروه‌های انسانی به دشمنی‌ها و درگيري‌های عقيدتی خود پايان دهند و بدانند ميان حق و باطل بسی كمتر از چهار انگشت كه تنها نقطه‌ای فاصله است:
فرق شيطان و خدا، بسيار نيست،
از رجيمی تا رحيمی نقطه‌ای است!


#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

📢توس مدیا و انجمن ایرانشناسان با همکاری باشگاه شاهنامه پژوهان برگزار می کنند :⁣⁣⁣⁣
⁣⁣⁣⁣
💠یکشنبه های ایرانشناسی
🎙سخنران : غزاله توکلی فر (کنشگر فرهنگی و راهنمای آرامگاه فردوسی)

🔸نگاهی به شهر باستانی تابران (توس کهن)
 
⁣⁣⁣⁣
🔲 نشست #آنلاین در بستر گوگل میت

🔹زمان : یکشنبه،11 شهریور
🕰ساعت ۸ شب

🌐شرکت در این نشست برای همه دوستداران آزاد و رایگان است

🔸⁣⁣⁣برای شرکت در نشست در روز و ساعت برگزاری بر روی پیوند زیر زده و وارد شوید

https://meet.google.com/qhq-dyqd-zgq


#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi

💯 پرسش‌های شاهنامه‌ای :   کدام یک از شخصیت‌های شاهنامه در خوان اول رستم، شیر را کشت؟

الف :  رستم
ب :  رخش
ج :  گروی زره
د : زال

پاسخ پرسش : گزینه ب

🔅 با زدن بر روی بخشِ پنهان شده، پاسخ درست را ببینید.

👈  پرسش‌ها برگرفته از کارت‌های بازی «جادوی شاهنامه» است.

#پویش_فردوسی
@pooyesh_ferdowsi